Đồng loạt dừng xe điện 4 bánh chở khách, lợi hay hại?

TPO - "Quy định xe điện 4 bánh chỉ được hoạt động trên các tuyến đường có đặt biển báo tốc độ tối đa 30km/h chưa phù hợp với thực tiễn giao thông Việt Nam" - chuyên gia giao thông Nguyễn Xuân Thủy nêu quan điểm, trước thực trạng nhiều địa phương liên tục tạm dừng hoạt động của loại xe chuyên chở khách du lịch trong nội đô.

Cho xe điện 4 bánh chạy chung làn với xe tốc độ thấp

Theo thống kê của Hiệp hội vận tải ô tô Việt Nam (VATA), hiện tại cả nước có khoảng 115.000 xe điện 4 bánh có gắn động cơ hoạt động với vận tốc trung bình 25 - 40km/h. Các xe này chuyên vận chuyển du khách tại nội đô và các khu du lịch trọng điểm, góp phần quan trọng trong việc giảm ô nhiễm môi trường.

Tuy nhiên, từ giữa tháng 2 đến nay, hàng nghìn xe điện ở các điểm du lịch phải tạm dừng hoạt động. Nguyên nhân là theo Nghị định số 165/2024 của Chính phủ, từ ngày 15/2 năm nay, xe chở người 4 bánh có gắn động cơ chỉ được hoạt động trên các tuyến đường có đặt biển báo tốc độ tối đa 30km/h.

Hiện tại, Hà Nội, Cửa Lò (Nghệ An), Đà Nẵng... đã áp dụng quy định này, còn các nơi khác ví dụ như Sầm Sơn (Thanh Hóa) bắt buộc thực hiện từ ngày 1/7.

Xe điện 4 bánh chở khách tại Hà Nội.

Trao đổi với PV Tiền Phong, chuyên gia giao thông Nguyễn Xuân Thủy cho rằng, quy định xe điện 4 bánh chỉ được hoạt động trên các tuyến đường có đặt biển báo tốc độ tối đa 30km/h là chưa phù hợp với thực tiễn giao thông Việt Nam.

Nguyên nhân là hiện nay đường phố ở nước ta có rất nhiều loại phương tiện cùng chạy trên đường với xe điện 4 bánh, kể cả xe đạp chỉ có tốc độ trung bình từ 7-8km/h. Mặc dù thực tế nước ta từng nhiều lần thí điểm việc tách riêng làn ô tô và xe máy, nhưng điều này rất khó thực hiện vì không chỉ Việt Nam mà trên thế giới ô tô và xe máy vẫn chạy chung làn bình thường. Do đó, việc quy định riêng làn đường có tốc độ tối đa 30 km/h với xe điện 4 bánh là không khả thi.

Chuyên gia giao thông Nguyễn Xuân Thủy. Ảnh: MH - DM.

Để khắc phục sự bất cập trong việc di chuyển giữa các phương tiện giao thông nội đô, chuyên gia Xuân Thủy cho rằng chúng ta có thể cân nhắc phương án quy định các phương tiện tốc độ thấp như xe máy, ô tô điện 4 bánh, xe đạp... đi bên phải; các phương tiện di chuyển tốc độ cao như ô tô, taxi... thì đi bên trái.

Đối với vấn đề về an toàn của loại xe điện 4 bánh chở khách du lịch trong nội đô thì, vị chuyên gia giao thông nhấn mạnh, các xe này đều bắt buộc phải đi đăng kiểm. Theo đó, tài xế xe điện 4 bánh phải có giấy phép lái xe, các yếu tố kĩ thuật như hệ thống phanh và tốc độ của xe đều luôn tuân thủ các điều kiện an toàn khi di chuyển mới được đăng kiểm. Sau khi đã được đăng kiểm, thì loại xe này hoàn toàn có quyền di chuyển bình thường trong nội đô.

Lãng phí tiềm năng du lịch

Theo ông Nguyễn Văn Quyền - Chủ tịch VATA, quy định xe điện 4 bánh có gắn động cơ chỉ được hoạt động trên các tuyến đường có đặt biển báo tốc độ tối đa 30km/h, đồng nghĩa với việc cấm loại xe này hoạt động. Điều này gây khó khăn lớn cho các đơn vị kinh doanh vận tải, ảnh hưởng đến việc làm và thu nhập của hàng chục nghìn tài xế điều khiển xe điện 4 bánh ở nội đô và các khu du lịch.

"Nếu không có giải pháp để sớm tháo gỡ cho xe điện 4 bánh sẽ gây lãng phí rất lớn tiền đầu tư của các đơn vị vận tải và tiềm năng du lịch. Quy định này đi ngược lại với chủ trương của Đảng và Nhà nước về việc tăng cường đầu tư phương tiện sử dụng năng lượng sạch để bảo vệ môi trường", ông Quyền nói và thông tin thêm rằng VATA đã có báo cáo gửi Chính phủ, trong đó hiệp hội này đề nghị Thủ tướng sớm quan tâm, xem xét giải quyết vấn đề về xe điện 4 bánh.

Từ ngày 1/7, xe chở người 4 bánh có gắn động cơ chỉ được hoạt động trên các tuyến đường có đặt biển báo tốc độ tối đa 30km/h.

Ở góc nhìn pháp lý, luật sư Hoàng Tuấn Vũ - Đoàn Luật sư TP. Hà Nội - cho rằng, về ngắn hạn, các địa phương có thể rà soát thực trạng hoạt động xe điện 4 bánh; xác định tuyến đường phù hợp để kịp thời lắp đặt biển báo tốc độ tối đa 30 km/h; cho phép gia hạn thời gian chuyển tiếp đối với các tuyến đường chưa kịp lắp đặt biển báo.

Về dài hạn, nên xem xét sửa đổi, bổ sung quy định theo hướng cho phép xe điện 4 bánh hoạt động trên các tuyến đường có mật độ giao thông thấp, tốc độ khai thác thực tế không vượt quá 30 km/h.

Ngoài ra, cần có chính sách cụ thể hỗ trợ chuyển đổi nghề, hỗ trợ tài chính cho các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh bị ảnh hưởng nếu phải dừng hoạt động xe điện 4 bánh. Mặt khác, có thể nghiên cứu chính sách khuyến khích sản xuất các loại xe điện 4 bánh có tính an toàn cao hơn, phù hợp với điều kiện giao thông thực tế tại Việt Nam...