Dở khóc dở cười vì mua quần áo 'như mua hàng lậu'

Những ngày đầu tháng 6, nhiều con phố vốn sầm uất của Hà Nội bỗng trở nên vắng vẻ đến lạ. Các cửa hàng quần áo, mỹ phẩm, giày dép đồng loạt đóng cửa hoặc chỉ hé mở nửa chừng. Người mua thì khom lưng, nghiêng người, rón rén gọi cửa.

Bản thân tôi là một khách hàng thường xuyên ghé các cửa hàng nhỏ lẻ để mua sắm cũng đã trải nghiệm cảnh tượng "dở khóc dở cười". Trưa 6/6, tôi ghé một cửa hàng quần áo ở quận Hà Đông để mua cho con gái.

Cửa đóng kín mít, không có bảng hiệu mở cửa, tôi phải gọi điện cho chủ cửa hàng quen, chị mới dám hé cửa cho vào với lời dặn: "Mua nhanh rồi đi ngay nhé, chị sợ bị hỏi". Tôi vào mà có cảm giác như đi mua đồ lậu.

Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là do các hộ kinh doanh lo ngại trước các đợt kiểm tra về nguồn gốc hàng hóa và việc áp dụng hóa đơn điện tử kết nối với cơ quan thuế.

Chính sách triển khai hóa đơn điện tử cho hộ kinh doanh cá thể là chủ trương đúng, phù hợp với xu hướng hiện đại hóa quản lý thuế, chống thất thu ngân sách và xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch.

Tuy nhiên, việc triển khai rầm rộ, chưa có lộ trình rõ ràng, thiếu sự hướng dẫn kỹ thuật cụ thể, lại áp dụng chung cho mọi đối tượng từ người bán hàng chục triệu đồng một ngày đến người chỉ mở sạp vài tiếng đã khiến nhiều tiểu thương rơi vào thế bị động. Nhiều người lớn tuổi không thạo công nghệ, chưa từng nghe đến "mã QR hóa đơn", lại càng không biết làm sao để liên kết với cơ quan thuế. Họ chọn giải pháp tiêu cực: đóng cửa, nghỉ bán, đợi xem tình hình.

Để khắc phục tình trạng này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan chức năng và cộng đồng tiểu thương. Chuyển đổi số là quá trình, không thể "một phát ăn ngay". Do đó, thay vì chỉ kiểm tra, xử phạt, cơ quan quản lý nên:

Tăng cường tuyên truyền có chiều sâu: Phổ biến rõ ràng, dễ hiểu về chính sách thuế, hóa đơn điện tử qua tờ rơi, truyền hình địa phương, mạng xã hội và cả tổ dân phố.

Hỗ trợ kỹ thuật tận nơi: Cử cán bộ thuế hoặc liên kết với đoàn thanh niên, sinh viên tình nguyện hỗ trợ cài đặt ứng dụng, tập huấn tại chỗ cho các tiểu thương. Hướng dẫn tiểu thương cách sử dụng hóa đơn điện tử, kết nối với hệ thống thuế một cách đơn giản, dễ hiểu, phù hợp với trình độ công nghệ của từng nhóm đối tượng.

Phân loại đối tượng áp dụng: Không nên đánh đồng hộ kinh doanh nhỏ lẻ với các cơ sở kinh doanh có quy mô lớn. Có thể áp dụng chính sách mềm hơn hoặc hỗ trợ miễn phí sử dụng phần mềm hóa đơn điện tử trong giai đoạn đầu.

Lộ trình hợp lý, có bước đệm: Thay vì áp dụng đại trà ngay lập tức, cần chia giai đoạn thử nghiệm - đánh giá - mở rộng, tránh gây sốc cho người kinh doanh. Cân nhắc áp dụng lộ trình phù hợp, tránh gây sốc cho tiểu thương, đặc biệt là những người kinh doanh nhỏ lẻ, chưa quen với công nghệ số.

Tạo môi trường kinh doanh minh bạch: Tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho những hộ kinh doanh tuân thủ đúng quy định, nhằm xây dựng môi trường kinh doanh lành mạnh, công bằng.

Vũ Thị Minh Huyền