Disney và Universal kiện công ty tạo ảnh bằng AI Midjourney vì vi phạm bản quyền

Theo CNN, Disney và Universal mới đây đệ đơn kiện công ty trí tuệ nhân tạo Midjourney, đánh dấu cuộc đối đầu pháp lý lớn đầu tiên giữa các hãng phim Hollywood và một công ty AI.
Midjourney là một trong những công cụ tạo ảnh bằng AI phổ biến nhất hiện nay, cho phép người dùng tạo ra hình ảnh chân thực chỉ trong vài giây từ một đoạn mô tả bằng văn bản.
Theo đơn kiện nộp lên tòa án liên bang California vào ngày 11-6, hai hãng phim cáo buộc Midjourney sử dụng tài sản trí tuệ của họ để huấn luyện mô hình AI, đồng thời tạo ra hình ảnh chứa các nhân vật nổi tiếng mà không có sự cho phép, vi phạm luật bản quyền.
Cuộc chiến bản quyền giữa Hollywood và AI chính thức bắt đầu
Trong đơn kiện, các hãng mô tả Midjourney như một "máy bán hàng tự động ảo" và là một "hố sâu không đáy của hành vi đạo nhái", tạo ra “vô số bản sao trái phép từ các tác phẩm có bản quyền của Disney và Universal”.
Hầu hết các mô hình AI công khai hiện nay đều được huấn luyện từ các kho dữ liệu khổng lồ trên Internet, bao gồm hình ảnh và video, thường không có sự cho phép của chủ sở hữu nội dung.
Nhiều nghệ sĩ, nhà văn, nhạc sĩ và cả diễn viên Hollywood cũng từng bày tỏ lo ngại về việc tác phẩm hoặc hình ảnh của họ bị sử dụng để huấn luyện AI và có thể bị chính các công cụ này thay thế trong tương lai.
Trước đó vào năm 2023, Midjourney cùng một số công ty AI khác cũng bị một nhóm họa sĩ thị giác kiện vì lý do tương tự, vụ kiện này hiện vẫn đang trong giai đoạn thu thập chứng cứ.
Tuy nhiên, vụ kiện lần này là lần đầu tiên các "ông lớn" của Hollywood trực tiếp nhắm vào một công ty AI.
Trong đơn kiện, các hãng phim chỉ ra rằng Midjourney có thể dễ dàng tạo ra hình ảnh của các nhân vật nổi tiếng từ Disney và Universal như các nhân vật Star Wars, Bart Simpson, Shrek, nàng tiên cá Ariel, robot Wall-E, các chú minion từ phim Kẻ trộm mặt trăng và nhiều nhân vật khác.
Midjourney hiện chưa đưa ra phản hồi chính thức trước yêu cầu bình luận từ báo chí.
Tuy nhiên, khi bị kiện vào năm 2023 bởi một nhóm họa sĩ thị giác, Midjourney từng lập luận rằng mỗi hình ảnh do AI tạo ra “chỉ là một phần vô cùng nhỏ trong toàn bộ dữ liệu huấn luyện của mô hình, tương tự như việc mỗi khuôn mặt, hoàng hôn hay bức tranh mà một nghệ sĩ từng thấy, hay mỗi dòng chữ mà một nhà văn từng đọc, chỉ chiếm một phần rất nhỏ trong kho trí tưởng tượng của họ".
Phía Disney thì cho rằng đây là một vụ việc rõ ràng về vi phạm bản quyền.
“Chúng tôi đặt nhiều kỳ vọng vào tiềm năng của công nghệ AI và tin tưởng rằng nó có thể được sử dụng một cách có trách nhiệm để nâng cao sức sáng tạo của con người.
Tuy nhiên, vi phạm bản quyền vẫn là vi phạm bản quyền, cho dù nó đến từ một công ty AI đi chăng nữa” - ông Horacio Gutierrez, phó chủ tịch cấp cao kiêm giám đốc pháp lý và tuân thủ của Disney, phát biểu với CNN.
Hiệp hội Điện ảnh Hoa Kỳ (MPA) cũng lên tiếng. Chủ tịch kiêm giám đốc điều hành Charles Rivkin cho biết: “Bảo vệ bản quyền là trụ cột cốt lõi của ngành công nghiệp điện ảnh.
Một cách tiếp cận cân bằng đối với AI - vừa bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, vừa thúc đẩy đổi mới sáng tạo theo hướng lấy con người làm trung tâm - là điều then chốt để giữ vững vị thế dẫn đầu toàn cầu của Mỹ trong lĩnh vực sáng tạo".
Disney và Universal tố Midjourney 'cố ý làm ngơ' quyền sở hữu trí tuệ
Disney và Universal cáo buộc Midjourney hiện có khoảng 21 triệu người dùng và thu về 300 triệu USD doanh thu trong năm vừa qua.
Hai hãng phim cho biết họ từng yêu cầu Midjourney ngừng hành vi vi phạm hoặc áp dụng công nghệ ngăn chặn người dùng tạo hình ảnh sử dụng tài sản trí tuệ của họ, nhưng công ty này phớt lờ mọi yêu cầu đó.
Trong đơn kiện, hai hãng cũng chỉ ra Midjourney hoàn toàn có khả năng kỹ thuật để giới hạn việc tạo ra và phân phối các nội dung như bạo lực hay hình ảnh khỏa thân, vì vậy việc không áp dụng biện pháp tương tự với nội dung có bản quyền là có chủ ý.
Ngoài ra, các công ty AI khác trong lĩnh vực tạo ảnh và video cũng đã triển khai những giải pháp bảo vệ quyền tác giả nhằm tôn trọng người sáng tạo nội dung như Disney và Universal.
Disney và Universal yêu cầu Midjourney bồi thường 150.000 USD cho mỗi tác phẩm bị vi phạm, đồng thời yêu cầu tòa án ban hành lệnh cấm hành vi vi phạm bản quyền trong tương lai của Midjourney, cùng với các khoản thiệt hại khác.
Phụ lục đính kèm đơn kiện liệt kê hơn 150 tác phẩm bị xâm phạm, có nghĩa tổng số tiền bồi thường có thể vượt hơn 20 triệu USD nếu tòa án đứng về phía các hãng phim.