Điều gì xảy ra khi viêm tuyến tiền liệt? - Báo VnExpress

Tuyến tiền liệt là cơ quan chỉ có ở nam giới, nằm ngay dưới bàng quang, bao quanh niệu đạo, đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất dịch nuôi dưỡng và vận chuyển tinh trùng. Khi tuyến này bị viêm, người bệnh có thể gặp hàng loạt vấn đề về tiểu tiện, sinh lý và sức khỏe sinh sản. Các biểu hiện thường gặp gồm tiểu khó, tiểu nhiều lần cả ngày lẫn đêm, cảm giác buốt rát khi đi tiểu, đau âm ỉ vùng bụng dưới, tầng sinh môn hoặc thắt lưng. Một số trường hợp còn giảm ham muốn, rối loạn cương dương hoặc xuất tinh đau.

Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Thế Trường, Phó khoa Tiết niệu - Nam học, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết nam giới bị viêm tuyến tiền liệt thường chủ quan vì triệu chứng ban đầu thường nhẹ hoặc thoáng qua. Những dấu hiệu này cũng dễ bị nhầm với viêm đường tiết niệu hoặc phì đại lành tính tuyến tiền liệt khiến người bệnh chậm trễ đi khám, bệnh tiến triển nặng hơn.

Bác sĩ Trường cho hay viêm tuyến tiền liệt cấp tính được phát hiện sớm và điều trị đúng phác đồ thường phục hồi nhanh. Ngược lại, nếu kéo dài, bệnh có thể chuyển sang mạn tính, tái phát nhiều lần, gây xơ hóa tuyến tiền liệt, ảnh hưởng tới quá trình sản xuất tinh dịch, thậm chí dẫn đến vô sinh. Một số trường hợp viêm nặng còn gây áp xe tuyến tiền liệt, nhiễm trùng máu hoặc lan sang các cơ quan lân cận. Ngoài tác động đến sức khỏe thể chất, bệnh còn ảnh hưởng lớn tới tâm lý, đời sống tình dục.

Nguyên nhân gây viêm tuyến tiền liệt khá đa dạng, phổ biến nhất là nhiễm trùng do vi khuẩn xâm nhập từ đường tiết niệu. Khi bàng quang bị nhiễm khuẩn hoặc viêm, nước tiểu ứ đọng trở thành môi trường chứa vi khuẩn, từ đó lan sang tuyến tiền liệt. Tình trạng này thường gặp ở người có bệnh sử bàng quang thần kinh, viêm niệu đạo hoặc tăng sản lành tính tuyến tiền liệt. Bệnh còn có thể bắt nguồn từ nhiễm khuẩn lây qua đường tình dục khi vi khuẩn gây viêm niệu đạo ngược dòng xâm nhập tuyến tiền liệt và các cơ quan sinh dục khác. Quan hệ tình dục không an toàn, vệ sinh kém sau quan hệ làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Viêm tuyến tiền liệt còn xuất hiện ở dạng không nhiễm trùng, thường là hệ quả của chấn thương vùng chậu hoặc sau phẫu thuật tại khu vực này. Các tác động cơ học có thể gây tổn thương mô, chèn ép dây thần kinh và dẫn tới những cơn đau mạn tính vùng bụng dưới, tầng sinh môn. Trường hợp này còn được gọi là hội chứng đau vùng chậu mạn tính, hiện chưa có phương pháp điều trị dứt điểm, chủ yếu kiểm soát triệu chứng và cải thiện chất lượng sống cho người bệnh.

Theo bác sĩ Trường, điều trị viêm tuyến tiền liệt thường kết hợp thuốc kháng sinh với các biện pháp hỗ trợ và thay đổi lối sống. Người bị viêm cấp tính nhẹ do vi khuẩn có thể điều trị ngoại trú, theo dõi đáp ứng thuốc tại nhà. Người bệnh cần uống kháng sinh đủ liều, đúng thời gian để tiêu diệt vi khuẩn, kết hợp thuốc kháng viêm, giảm đau nhằm cải thiện triệu chứng. Một số trường hợp được kê thuốc ức chế alpha để giảm áp lực ở cổ bàng quang và bên trong tuyến tiền liệt, giúp tiểu tiện dễ dàng hơn.

Nếu người bệnh xuất hiện dấu hiệu nặng như sốt cao, bí tiểu, đau dữ dội, bác sĩ chỉ định điều trị nội trú để theo dõi chặt chẽ. Với viêm tuyến tiền liệt mạn tính do vi khuẩn, điều trị thường kéo dài, dù triệu chứng có giảm, bệnh nhân vẫn phải tuân thủ đầy đủ phác đồ để ngăn nguy cơ tái phát.

Nam giới nên uống đủ nước, tránh nhịn tiểu, hạn chế đồ uống kích thích bàng quang (như rượu, bia, cà phê, trà đặc), giảm thức ăn cay nóng, duy trì vận động, tránh ngồi lâu hoặc đạp xe liên tục gây áp lực lên tầng sinh môn. Quan hệ tình dục điều độ, an toàn và giữ vệ sinh cá nhân tốt cũng giảm nguy cơ mắc bệnh. Nam giới có triệu chứng bất thường đường tiểu nên khám nam khoa định kỳ. Khám sớm giúp phát hiện kịp thời các bệnh lý tuyến tiền liệt, điều trị hiệu quả và phòng tránh biến chứng.

Thu Giang