Đề xuất xây hồ ngầm dưới sân bóng để xóa 'rốn ngập' ở TP HCM - Báo VnExpress

Theo Trung tâm Phát triển hạ tầng kỹ thuật khu vực Thủ Đức (đơn vị đề xuất), Thủ Đức có địa hình thấp dạng lòng chảo, chênh lệch gần 30 m, thường xuyên hứng lượng nước mưa lớn từ nơi khác dồn về. Trong khi đó, hệ thống thoát nước đã cũ, xuống cấp và bồi lắng, không đáp ứng nhu cầu. Mỗi khi mưa lớn, khu vực ngập 1-2 m, đặc biệt ở các tuyến Tô Ngọc Vân – Phạm Văn Đồng, Dương Văn Cam và quanh chợ Thủ Đức. Nhiều năm qua nơi này là "rốn ngập" ở thành phố.
Hồ ngầm sẽ xây dựng dưới sân bóng đá Khu thể dục thể thao Linh Tây, số 16 đường Trần Văn Nữa. Công trình kích thước 70 x 50 x 5,2 m, cấu tạo từ các tấm nhựa rỗng mô-đun Cross-wave, có thể trữ lượng nước tương đương 650 xe bồn lớn. Dự án còn bao gồm hồ lắng, hầm bơm, hệ thống cống thu gom và cống thoát nước. Tổng vốn đầu tư dự kiến khoảng 178 tỷ đồng. Sau khi xây dựng, mặt bằng sân bóng được hoàn trả để tiếp tục phục vụ nhu cầu thể dục thể thao.
Đại diện Trung tâm cho rằng hồ ngầm tận dụng tối đa không gian dưới các công trình công cộng như sân bóng, công viên, trường học, vừa giải quyết ngập cục bộ, vừa tăng khả năng điều tiết và tích trữ nước đô thị. Lượng nước lưu giữ có thể xả dần vào hệ thống chung, hoặc tái sử dụng cho phòng cháy chữa cháy, tưới cây xanh. Đây là giải pháp tiết kiệm quỹ đất trong bối cảnh đô thị hóa nhanh, hạn chế xây dựng hồ hở tốn diện tích.
Hồ dưới sân bóng có quy mô gấp 130 lần hồ ngầm trên đường Võ Văn Ngân, trước cổng Nhà văn hóa thiếu nhi Thủ Đức, được triển khai năm 2017 với sự hỗ trợ từ Nhật Bản.
Theo ông Võ Kim Cương, nguyên Phó Kiến trúc sư trưởng TP HCM, việc xây dựng hồ ngầm dưới sân bóng là giải pháp tích hợp nhiều công năng trong một không gian – tư duy quy hoạch phổ biến ở các đô thị lớn như Singapore, Nhật Bản. "Nếu chỉ khai thác mặt đất, ta mới dùng được một phần ba tiềm năng không gian đô thị", ông nói.
Tuy vậy, theo ông Cương, khó khăn lớn nhất là chi phí. Hồ ngầm đòi hỏi hệ kết cấu chịu lực để trả lại mặt bằng sử dụng bên trên, đồng thời tốn kém hơn so với hồ hở hay cải tạo hồ tự nhiên. Do đó, cần cân nhắc so sánh giữa hiệu quả chống ngập, diện tích đất và công năng khi chọn phương án đầu tư.
Thực tế, TP HCM từng đặt mục tiêu xây bảy hồ điều tiết (một hồ hở, sáu hồ ngầm) thuộc kế hoạch chống ngập từ năm 2021, trong đó dự án hồ Gò Dưa rộng 20 ha tại Thủ Đức với tổng vốn hơn 1.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, các dự án đến nay vẫn "đứng yên" do vướng mắc về quy chuẩn kỹ thuật, đơn giá và nguồn vốn.
Ngoài phương án hồ ngầm Linh Tây, Trung tâm Phát triển hạ tầng kỹ thuật khu vực Thủ Đức cũng kiến nghị triển khai hệ thống thoát nước mương Ngọc Thủy (phường Trường Thọ). Công trình này nhằm chia sẻ lưu vực đường Võ Văn Ngân, dẫn nước về rạch Nhà Trà và rạch Thủ Đức. Đồng thời, thành phố cần kết hợp nạo vét, xây kè rạch Thủ Đức và lắp đặt trạm bơm công suất 120.000 m3/giờ để tăng khả năng thoát nước cho toàn khu vực.
Lê Tuyết