Đề xuất rất mới: Đặt máy sốc tim tự động ở cộng đồng để cấp cứu ngừng tim

Ngừng tim đột ngột là tình trạng cấp cứu cực kỳ nguy hiểm, xảy ra khi tim ngừng co bóp. Ngừng tim làm ngừng tuần hoàn máu, dẫn đến thiếu máu cấp toàn bộ các cơ quan trong cơ thể và tử vong xảy ra trong vài phút nếu không được điều trị kịp thời.

Trong tình hình đó, nhiều ý kiến đã được đặt ra xung quanh một đề xuất rất mới: Đặt máy sốc tim tự động ngoài cộng đồng, như việc đã làm ở một số nước, đã được nhiều người quan tâm bàn thảo những ngày vừa qua. Đặc biệt hơn nữa khi người khởi xướng đề xuất này là bác sĩ nổi tiếng Nguyễn Lân Hiếu.

Máy sốc tim tự động giúp tăng khả năng cứu sống

Theo thống kê của Bộ Y tế, Việt Nam có hơn 200.000 người tử vong do bệnh tim mạch trong năm 2023, chiếm 33% tổng số ca tử vong. Trong đó có tới 85% là do nhồi máu cơ tim. Nhiều ca đột tử bất ngờ do ngừng tim mà không cấp cứu kịp.

Theo các chuyên gia cấp cứu, ngừng tim đột ngột là tình trạng cấp cứu cực kỳ nguy hiểm, xảy ra khi tim ngừng co bóp, khiến máu không thể lưu thông đến não và các cơ quan sống còn. Nếu không được can thiệp trong vòng vài phút, nguy cơ tử vong rất cao do thiếu oxy não.

Mới đây, từ sự ra đi của ông Hoàng Nam Tiến (phó chủ tịch Hội đồng Trường đại học FPT) vì ngừng tim đột ngột, PGS.TS Nguyễn Lân Hiếu, giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, phó trưởng bộ môn tim mạch (Trường đại học Y Hà Nội), đã chia sẻ mong muốn triển khai thí điểm đặt máy sốc tim tự động ở nơi công cộng để góp phần nâng cao khả năng ứng cứu. Đề xuất này nhận được nhiều sự ủng hộ của các chuyên gia.

Chia sẻ với Tuổi Trẻ Online về đề xuất này, ThS.BS Đoàn Dư Mạnh, thành viên Hội Bệnh mạch máu Việt Nam, chia sẻ hiện nay tỉ lệ ngừng tim ngoài bệnh viện tại Việt Nam còn khá cao.

Bác sĩ Mạnh cho hay ở nhiều quốc gia phát triển đã trang bị máy sốc tim tự động ở nơi công cộng. Theo ông việc trang bị máy sốc tim tự động tại nơi công cộng hiện vẫn rất cần thiết.

"Cấp cứu ngừng tim là cuộc chạy đua từng giây từng phút. Ngay cả khi gọi 115 lập tức, nhân viên y tế cũng không thể có mặt ngay. Trong khi đó, nếu có máy sốc tim tự động tại chỗ, người xung quanh có thể can thiệp sớm và kịp thời cứu lấy mạng sống bệnh nhân", bác sĩ Mạnh nhấn mạnh.

Một chuyên gia trong lĩnh vực cấp cứu lại nhấn mạnh trong cấp cứu ngừng tim quan trọng nhất vẫn là thực hiện ép tim ngừng tuần hoàn. Ngay khi phát hiện người ngừng tim hay đuối nước, cần ngay lập tức ép tim.

"Nếu không được ép tim ngừng tuần hoàn liên tục thì rất khó để giữ được mạng sống nạn nhân. Khi ép tim ngừng tuần hoàn, thấy bệnh nhân có nhịp tim trở lại có thể đặt máy sốc tim tự động để tiếp tục theo dõi, chờ đến khi lực lượng cấp cứu đến.

"Thực tế không phải trường hợp nào cũng cần sốc tim tự động, nhưng nếu có sẽ làm tăng cơ hội cứu sống người bệnh. Máy mặc dù dễ sử dụng nhưng cũng cần được đào tạo", vị này cho hay.

Theo bác sĩ Mạnh việc sử dụng thiết bị cũng không quá lo ngại vì máy tự động không phức tạp như các thiết bị chuyên dụng trong bệnh viện.

"Tuy nhiên để thiết bị này thực sự phát huy hiệu quả, kỹ năng sơ cấp cứu cần được phổ cập rộng rãi trong cộng đồng. Việc đào tạo nên được lồng ghép vào trường học, cơ quan, tổ chức... tương tự như cách chúng ta học về phòng cháy chữa cháy", bác sĩ Mạnh đề xuất.

Cuối tuần này, ông Hiếu sẽ có một buổi nói chuyện về đề xuất đặt máy sốc tim. Hy vọng có nhiều ý kiến góp ý đề xuất này và các đề xuất liên quan đến sức khỏe cộng đồng được quan tâm và triển khai theo hướng có lợi cho cộng đồng.