Đề xuất phân cấp Thủ tướng phê duyệt quy hoạch không gian biển, quy hoạch sử dụng đất quốc gia

Chính phủ đề xuất quy định phân cấp cho Thủ tướng phê duyệt quy hoạch không gian biển quốc gia, quy hoạch sử dụng đất quốc gia, thay cho Quốc hội như luật hiện hành.

Sáng 7-11, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng thừa ủy quyền Thủ tướng trình Quốc hội về dự án Luật Quy hoạch (sửa đổi).

Đề xuất chủ tịch UBND cấp tỉnh phê duyệt quy hoạch tỉnh

Một trong những nội dung đáng chú ý sửa đổi lần này là tăng cường phân cấp, phân quyền trong hoạt động quy hoạch.

Theo đó, dự luật đề xuất phân cấp cho Thủ tướng phê duyệt quy hoạch không gian biển quốc gia, quy hoạch sử dụng đất quốc gia.

Chính phủ quy định chi tiết thẩm quyền phê duyệt quy hoạch ngành để bảo đảm linh hoạt trong chỉ đạo, điều hành.

Cùng với đó đề xuất phân cấp cho bộ trưởng phê duyệt quy hoạch chi tiết ngành, và phân cấp cho chủ tịch UBND cấp tỉnh phê duyệt quy hoạch tỉnh.

Để bảo đảm công tác hậu kiểm; hạn chế điều chỉnh quy hoạch tùy tiện, dự thảo luật bổ sung quy định về giám sát, kiểm tra, rà soát quy hoạch.

Mặt khác, đơn giản hóa quy trình, thủ tục trong hoạt động quy hoạch. Theo đó, bổ sung quy định cho phép các quy hoạch được lập đồng thời và thứ tự phê duyệt quy hoạch; quy định trường hợp đặc thù mà quy hoạch cấp dưới được phê duyệt trước để thực hiện các dự án khẩn cấp, nhiệm vụ cấp bách.

Bỏ quy định về "nhiệm vụ lập quy hoạch", chuyển sang hình thức "đề cương lập quy hoạch" với nội dung đơn giản hơn và không phải tổ chức thẩm định.

Cho phép các quy hoạch được điều chỉnh đồng thời. Đối với điều chỉnh quy hoạch theo trình tự thông thường, chủ tịch hội đồng thẩm định được quyết định hình thức hoạt động của hội đồng thẩm định quy hoạch, có thể họp hội đồng hoặc lấy ý kiến thẩm định bằng văn bản.

Đối với điều chỉnh quy hoạch theo trình tự, thủ tục rút gọn, không phải thực hiện thủ tục xin chủ trương điều chỉnh quy hoạch; thẩm định điều chỉnh quy hoạch; lập báo cáo đánh giá môi trường chiến lược và phân cấp cho bộ trưởng phê duyệt điều chỉnh quy hoạch ngành.

Bỏ quy định về "kế hoạch thực hiện quy hoạch" và thay thế bằng "chương trình hành động thực hiện quy hoạch".

Cùng với đó dự luật đã hoàn thiện nội dung quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng và quy hoạch tỉnh theo hướng chỉ mang tính định hướng, chiến lược; bỏ quy định về danh mục dự án trong nội dung quy hoạch; phù hợp với tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Nội dung quy hoạch chi tiết ngành, quy hoạch đô thị và nông thôn mang tính chi tiết, cụ thể và theo quy định của pháp luật có liên quan.

Chưa làm rõ được khó khăn, vướng mắc cụ thể dẫn đến phải sửa luật

Báo cáo thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho rằng việc phân cấp thẩm quyền cho Thủ tướng phê duyệt quy hoạch sử dụng đất quốc gia, quy hoạch không gian biển quốc gia, giao Chính phủ quy định về thẩm quyền phê duyệt quy hoạch ngành, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã có ý kiến kết luận.

Theo ông Mãi, Báo cáo số 1025 đã có ý kiến giải trình, tuy nhiên chưa làm rõ được khó khăn, vướng mắc cụ thể của việc trình Quốc hội quyết định quy hoạch sử dụng đất quốc gia, quy hoạch không gian biển quốc gia theo quy định hiện hành dẫn đến phải sửa đổi như dự thảo luật.

Báo cáo này cũng chưa làm rõ tính hợp lý của quy định về quy hoạch vùng do Thủ tướng phê duyệt phải bảo đảm "phù hợp" với các quy hoạch ngành, mà trong đó có quy hoạch ngành do bộ trưởng phê duyệt.

Theo ông Mãi, việc mở rộng phạm vi điều chỉnh, đưa các quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành đã được quy định tại nhiều luật, pháp lệnh khác vào dự thảo luật nhưng chưa rõ tính "thứ bậc", tính "trước - sau", chưa quy định rõ tiêu chí, nội dung để đánh giá "sự phù hợp" giữa các quy hoạch, chưa rõ ràng về cách thức xử lý khi có mâu thuẫn giữa các quy hoạch này.

Vì vậy không những chưa giải quyết được căn cơ những khó khăn, vướng mắc chủ yếu trong thời gian qua về công tác quy hoạch, mà còn có thể phát sinh nhiều điểm nghẽn mới.

Các quy định tại dự thảo luật về hệ thống quy hoạch, các quy hoạch thuộc hệ thống, mối quan hệ giữa các quy hoạch thuộc hệ thống, xử lý mâu thuẫn giữa các quy hoạch chưa phản ánh được tính "động", tính "mở" của quy hoạch.

Nhất là những quy hoạch mang tính định hướng để đáp ứng yêu cầu phát triển trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa tuân theo quy luật cạnh tranh, quy luật cung - cầu; mà nhìn nhận hệ thống quy hoạch trong trạng thái "lý tưởng" với các quy hoạch đã được hoàn thiện đầy đủ.

Hệ thống quy hoạch chưa bảo đảm mục tiêu tinh gọn, cùng một nội dung nhưng là đối tượng của quá nhiều các lớp quy hoạch khác nhau.

Một số quy hoạch tại danh mục quy hoạch ngành, quy hoạch chi tiết ngành chưa thể hiện rõ tính chất sắp xếp, phân bố không gian; một số quy hoạch ngành có thể được tiếp tục xem xét để tích hợp vào quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch vùng; một số quy hoạch chi tiết ngành có thể được tiếp tục xem xét để tích hợp vào quy hoạch tỉnh.

"Ủy ban đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp thu đầy đủ các ý kiến kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ý kiến thẩm tra sơ bộ và ý kiến thẩm tra của Hội đồng Dân tộc, các ủy ban của Quốc hội để hoàn thiện dự thảo luật, bảo đảm chất lượng trình Quốc hội xem xét, thông qua", ông Mãi nhấn mạnh.