Đề xuất lập cơ quan bảo vệ người mua hàng online bị lừa

Đại biểu Quốc hội đề xuất vào dự án Luật Thương mại điện tử cần có một cơ quan, tổ chức đặc thù xử lý những tranh chấp, khiếu nại nếu xảy ra giữa người mua và người bán online.

Giao dịch mua bán trên không gian mạng có thể tiềm ẩn rủi ro do thiếu sự xác thực. Ảnh minh họa: Phương Lâm.

Tiếp tục Hội nghị Đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 8, nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, sáng 30/9, dưới sự điều hành của Phó chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh, các đại biểu Quốc hội chuyên trách cho ý kiến về dự án Luật Thương mại điện tử.

Ông Nguyễn Hải Nam, đại biểu đoàn TP Huế cho rằng giao dịch giữa người mua và người bán hàng diễn ra trên không gian mạng nên có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro do thiếu sự xác thực.

Vì vậy, theo ông Nam, trong Luật Thương mại điện tử cần có một cơ quan, tổ chức đặc thù hơn để xử lý những tranh chấp, khiếu nại nếu xảy ra giữa người bán và người mua, giúp người tiêu dùng có địa chỉ bảo vệ quyền lợi.

Ông Nam phân tích giao dịch mua bán trên nền tảng thương mại điện tử có các chức năng đặt hàng, giao hàng, hoàn tất đơn hàng và thanh toán; còn trên mạng xã hội chủ yếu chỉ dừng ở trao đổi thông tin về sản phẩm giữa người mua và người bán.

Do đó, đại biểu này đề nghị Ban soạn thảo dự án Luật Thương mại điện tử làm rõ khái niệm, chức năng, các hoạt động giao dịch mua bán thông qua thương mại điện tử và mạng xã hội tại Điều 16, 17, Điều 3.5 và Điều 3.6.

Ngoài ra, ông Nam đề xuất cần có quy định cụ thể hơn về hoạt động mua bán qua livestream phù hợp hơn với những công nghệ hiện đại, nhằm bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng được hiệu quả hơn.

Liên quan đến trách nhiệm của các chủ thể được quy định từ Điều 14 đến Điều 25 của dự thảo Luật Thương mại điện tử, bà Nguyễn Thị Thu Hà, đại biểu đoàn Quảng Ninh đề nghị phân tách rõ quyền và nghĩa vụ giữa các cặp chủ thể (chủ nền tảng - người bán, chủ nền tảng - người mua, người bán - người mua…) và có cơ chế trách nhiệm phù hợp với quy mô, đặc điểm từng chủ thể, đặc biệt là hộ kinh doanh cá thể, doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Bà Hà cho rằng cần quy định rõ cơ chế bồi thường thiệt hại, trách nhiệm và thời hạn lưu trữ dữ liệu để bảo đảm khả năng truy xuất khi có tranh chấp.

Về nguồn lực tài chính cho phát triển thương mại điện tử, bà đề nghị Ban soạn thảo bổ sung thuyết minh, lượng hóa chi phí dự kiến, đặc biệt cho hạ tầng dữ liệu, nền tảng quản lý và ứng dụng AI trong giám sát, xử lý vi phạm.

Đồng thời, cần làm rõ cơ chế hỗ trợ dành cho cá nhân, hộ kinh doanh, cũng như các khu vực vùng sâu, vùng xa, đồng bào dân tộc thiểu số nhằm bảo đảm công bằng và thúc đẩy chuyển đổi số.

Ghi nhận những ý kiến của các đại biểu Quốc hội, Thứ trưởng Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết Bộ Công Thương sẽ tiếp thu tối đa các đề xuất, kiến nghị và tiếp tục rà soát Luật Thương mại điện tử với các luật có liên quan khác như Luật An ninh mạng, Luật chuyển đổi số... cũng như hệ thống pháp luật, các điều ước quốc tế; các cam kết của Việt Nam trong các hiệp định về thương mại tự do.

Bên cạnh đó, Bộ Công Thương cũng rà soát dự án Luật để phù hợp với 4 Nghị quyết “trụ cột” của Bộ Chính trị.

Về góc độ bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, Thứ trưởng Công Thương nhấn mạnh Quốc hội đã thông qua Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và đã có hiệu lực thi hành. Với những ý kiến đóng góp về xử lý về những trường hợp hàng giả, hàng nhái, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, gian lận thương mại, xử lý tranh chấp... Bộ Công Thương sẽ tiếp thu tối đa các ý kiến đóng góp trong quá trình hoàn thiện Luật Thương mại điện tử.