Đề xuất Hải Phòng được bán chung cư nhà nước, lập khu thương mại tự do

Chính phủ đề xuất cho phép Hải Phòng bán chung cư xây dựng bằng ngân sách nhà nước hoặc theo hình thức hợp đồng BT và thành lập khu thương mại tự do với nhiều ưu đãi vượt trội.

Bán chung cư xây dựng bằng ngân sách và lập khu thương mại tự do là hai chính sách đáng chú ý tại dự thảo Nghị quyết mới thay thế Nghị quyết số 35 của Quốc hội năm 2021 về cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng. Tờ trình được Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng báo cáo tại phiên họp 44 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng 14.4.

Cho phép bán chung cư xây bằng ngân sách nhà nước

Theo ông Nguyễn Văn Thắng, Chính phủ đề xuất 6 nhóm chính sách lớn với 41 chính sách cụ thể. Tại nhóm chính sách về quy hoạch, đô thị, tài nguyên môi trường, Chính phủ đề xuất cho Hải Phòng được phép bán các chung cư do nhà nước đầu tư xây dựng hoặc theo hợp đồng BT từ sau năm 1994 đến trước năm 2025.

Ông Thắng cho hay, chính sách này hướng tới hai nhóm đối tượng chính gồm các hộ dân đang sinh sống trong các chung cư này hoặc các hộ phải di dời do thực hiện các dự án giải phóng mặt bằng hoặc đủ điều kiện mua nhà ở xã hội.

Vẫn theo Bộ trưởng Tài chính, việc bán nhà chung cư được thực hiện theo trình tự và thủ tục tương tự như quy định hiện hành về bán nhà ở cũ thuộc tài sản công, đảm bảo tính minh bạch, hạn chế thất thoát ngân sách, đồng thời đáp ứng nguyện vọng chính đáng của người dân.

Chính sách này cũng kỳ vọng sẽ giúp thành phố giảm chi phí quản lý và bảo trì các chung cư, bổ sung nguồn lực tái đầu tư cho cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội.

Thành lập khu thương mại tự do với loạt chính sách đặc thù

Tại dự thảo nghị quyết, Chính phủ cũng đề nghị cho phép thành lập Khu thương mại tự do thế hệ mới tại Hải Phòng cùng các cơ chế đặc thù kèm theo.

Ông Thắng cho hay, đây là mô hình đặc biệt với các khu chức năng riêng biệt như sản xuất, hậu cần cảng, logistics, thương mại và dịch vụ, được kỳ vọng sẽ trở thành động lực quan trọng thúc đẩy xuất khẩu, thu hút đầu tư và nguồn nhân lực chất lượng cao.

Khu thương mại tự do sẽ được hưởng các cơ chế ưu đãi đặc thù gồm đơn giản hóa tối đa các thủ tục hành chính về đầu tư, kinh doanh, xuất nhập khẩu và lao động nước ngoài.

Ngoài ra, các nhà đầu tư vào khu vực này sẽ được hưởng ưu đãi mạnh mẽ về tiền thuê đất, mặt nước và các loại thuế liên quan.

Đặc biệt, ông Thắng cho biết mô hình quản lý "một cửa, tại chỗ" sẽ được áp dụng triệt để, trao quyền tối đa cho Ban quản lý Khu kinh tế Hải Phòng xử lý trực tiếp các thủ tục hành chính quan trọng như cấp giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa, giấy phép kinh doanh và lao động nước ngoài, giúp nhà đầu tư tiết kiệm đáng kể thời gian và chi phí.

Thành lập khu thương mại tự do Hải Phòng là cần thiết

Ngoài hai chính sách trên, tại dự thảo nghị quyết, Chính phủ đề xuất nhiều chính sách đặc thù như phân cấp cho Hải Phòng chấp thuận chủ trương đầu tư các dự án xây dựng cảng biển có vốn từ 2.300 tỉ đồng trở lên hay cho phép Hải Phòng vay vốn lên tới 120% số thu ngân sách địa phương…

Thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế - Tài chính Quốc hội Phan Văn Mãi cho biết, đa số ý kiến trong cơ quan thẩm tra nhất trí về chủ trương cho phép bán chung cư xây dựng bằng ngân sách nhà nước.

Tuy nhiên, cần quy định cụ thể về cơ chế định giá, thẩm quyền định giá, trách nhiệm cá nhân trong trường hợp làm thất thoát tài sản nhà nước; bảo đảm lợi ích, ổn định đời sống người dân.

Việc thí điểm thành lập khu thương mại tự do, ông Mãi cho biết cơ quan thẩm tra đánh giá là cần thiết, có đủ căn cứ chính trị, cơ sở pháp lý. Tuy nhiên, đây là vấn đề lớn, không chỉ mang tính chất kinh tế mà liên quan đến quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội.

Ông Mãi đề nghị làm rõ tác động đến tăng trưởng kinh tế, ngân sách, xã hội; tính lan tỏa vùng miền... Cùng đó, cơ chế quản lý rủi ro, cơ chế giám sát cần bảo đảm thông thoáng, song phải giữ vững an toàn tài chính, an ninh kinh tế, trật tự xã hội; cần bổ sung hệ thống giám sát định kỳ…