Để 'sống trên đám mây' an toàn…

Từ tài liệu học tập, công việc đến ký ức cá nhân… mọi ngóc ngách cuộc sống hiện nay đều có thể được người trẻ đưa lên dịch vụ lưu trữ đám mây (mô hình điện toán cho phép lưu trữ dữ liệu và tệp trên internet).

Nhiều dịch vụ lưu trữ đám mây mà người trẻ sử dụng

Nguyễn Thị Trang Nhung, sinh viên Trường ĐH Bách khoa TP.HCM, cho biết chưa từng in ảnh kỷ niệm, mà mọi thứ đều lưu trên Google photos, một trong những dịch vụ lưu trữ đám mây quen thuộc. "Nếu lỡ thất lạc điện thoại hay laptop cũng chẳng lo, chỉ cần đăng nhập là mọi thứ còn nguyên", Nhung nói.

Cũng theo Nhung, từ hồ sơ học tập, CV (bản tóm tắt những thông tin về trình độ học vấn, kinh nghiệm làm việc, kỹ năng liên quan tới công việc...), hình ảnh các chứng chỉ, tài liệu, thậm chí cả nhật ký cá nhân… đều nằm trong tài khoản Google. "Laptop chỉ là công cụ, còn dữ liệu thật sự của mình ở trên dịch vụ lưu trữ đám mây", Nhung nói.

Đỗ Thị Thúy Quỳnh (26 tuổi, ngụ ở đường Lê Đại Hành, P.Phú Thọ, TP.HCM; trước đây là P.11, Q.11, TP.HCM), cho biết thường xuyên lưu tài liệu trên dịch vụ lưu trữ đám mây. Cụ thể là sử dụng các dịch vụ lưu trữ đám mây phổ biến như: Google Drive, OneDrive, Dropbox.

"Cách lưu tài liệu khá dễ. Chỉ cần đăng nhập vào tài khoản trên dịch vụ lưu trữ đám mây rồi tải tài liệu lên một cách dễ dàng. Mình hay sử dụng Google Drive vì có đến 15GB dung lượng lưu trữ miễn phí. Còn Dropbox thì có tính năng tự động tải tài liệu, ảnh...", Quỳnh kể.

Nguyễn Văn Hữu (27 tuổi, đang là kỹ sư cơ khí chế tạo máy, làm việc tại 364 Cộng Hòa, P.Tân Bình, TP.HCM; trước đây là P.13, Q.Tân Bình, TP.HCM), cũng nói thường xuyên sử dụng dịch vụ lưu trữ đám mây vì mang lại nhiều lợi ích. "Trước đây muốn lưu tài liệu phải dùng ổ cứng, USB. Trong khi "đẩy" hết lên Mediafire, Dropbox, OneDrive, iCloud thì tiện lợi hơn nhiều. Có thể truy cập tài liệu từ bất kỳ thiết bị nào có kết nối internet", Hữu nói.

Hiện có khá nhiều dịch vụ lưu trữ đám mây mà người trẻ cho biết hay sử dụng như: Tresorit, Box, Resilio Sync, OneDrive…

Tiện lợi nhưng cẩn thận

Đã có những trường hợp vì sơ suất, không ý thức đầy đủ về bảo mật mà người trẻ đã rơi vào không ít tình huống trớ trêu.

Vũ Đoàn Thanh Vy (26 tuổi, làm việc tại công ty bảo hiểm trên đường Thoại Ngọc Hầu, P.Tân Phú, TP.HCM; trước đây thuộc P.Hòa Thạnh, Q.Tân Phú, TP.HCM), kể có lần bị mất tài khoản email gắn với Google Drive chứa gần 5 năm dữ liệu khách hàng, hình ảnh, tài liệu hợp đồng. "Cảm giác như cả sự nghiệp bốc hơi. Lúc đó mình mới hiểu giá trị của dữ liệu lớn thế nào", Vy nhớ lại.

Lê Minh Anh (27 tuổi, ngụ ở 254 DT743C, P.Tân Đông Hiệp, TP.HCM; trước đây là P.Tân Đông Hiệp, TP.Dĩ An, tỉnh Bình Dương), kể lại chuyện từng giật mình khi thấy một ứng dụng chỉnh ảnh yêu cầu truy cập danh bạ, camera và vị trí. "Chỉ cần bấm "cho phép", coi như mình tự nộp luôn thông tin cá nhân. Sau đó, quảng cáo hiện đúng y thứ mình vừa nhắc tới".

Theo anh Huỳnh Hữu Hiệp (31 tuổi, làm việc tại Công ty TNHH kỹ thuật Tiêu Điểm, P.Tây Thạnh, TP.HCM; trước đây là P.Tây Thạnh, Q.Tân Bình, TP.HCM), trong nền kinh tế số, dữ liệu không còn là phụ phẩm mà chính là tài sản. "Nếu những dữ liệu của các "hồ sơ số" như: hồ sơ việc làm, thành tích học tập, tài khoản ngân hàng, lịch sử chi tiêu… bị lộ, có thể bị kẻ xấu thu thập, phân tích, lợi dụng để khai thác thương mại. Vậy nên khi sử dụng các dịch vụ lưu trữ đám mây cần ý thức đầy đủ về bảo mật", anh Hiệp nói.

Anh Hiệp hướng dẫn: "Cần phải bật xác thực hai lớp cho mọi tài khoản. Đặt mật khẩu dài, không trùng lặp. Thường xuyên kiểm tra và giới hạn quyền truy cập ứng dụng. Không lưu giấy tờ tùy thân ở thư mục công khai. Và hãy sao lưu dữ liệu định kỳ vào ổ cứng riêng thay vì chỉ gửi vào Dropbox, OneDrive, iCloud…".

Kỹ sư công nghệ thông tin Đỗ Thanh Tuấn (27 tuổi, làm việc tại Công ty TNHH thương mại dịch vụ LPC (P.Phước Long, TP.HCM; trước đây là P.Phước Bình, TP.Thủ Đức, TP.HCM), cho rằng: "Khi sử dụng dịch vụ lưu trữ đám mây, hãy hiểu dịch vụ ấy có trung tâm dữ liệu, máy chủ ở một nơi xa. Nếu dịch vụ ấy bị tin tặc tấn công, hoặc bản thân sơ suất, mọi thứ có thể biến mất chỉ sau một cú nhấp chuột. Vì vậy, cần phải biết "vệ sinh số" nhằm đề phòng mất dữ liệu. Cách "vệ sinh số" được khuyến khích là: sử dụng mật khẩu mạnh, xác thực hai lớp, sao lưu dữ liệu định kỳ, quản lý dữ liệu an toàn, không chia sẻ thông tin cá nhân tùy tiện và kiểm tra quyền truy cập ứng dụng…", anh Tuấn nói.

Anh Tuấn nói thêm: "Nên chăng, các trường THPT, CĐ, ĐH… cần hướng dẫn kỹ năng bảo mật, "vệ sinh số" để học sinh, sinh viên được tiếp cận. Cần xem đó là năng lực sống thời 4.0. Người trẻ đừng để tương lai "treo lơ lửng" trên đám mây. Vì một sự xâm nhập của hacker có thể xóa sạch hồ sơ xin việc. Một cú chia sẻ bất cẩn có thể làm lộ danh tính, ảnh hưởng cả đời. Cần phải giữ bí mật, biết cẩn trọng, biết sao lưu khi sử dụng dịch vụ lưu trữ đám mây".