Dấu hiệu nhận biết da bị lão hóa và cách dưỡng cực đơn giản nhưng 'đẹp không tỳ vết'

Lão hóa da là quá trình suy giảm chất lượng của da, bắt đầu từ sự suy giảm mật độ da, kết cấu collagen, elastin dưới da dần lỏng lẻo, khiến da mất đi sự săn chắc, căng mịn, xuất hiện nếp nhăn. Da trở nên khô ráp, có đốm nám, sạm, không đều màu… Hàng rào bảo vệ da yếu đi khiến da dễ bị tổn thương bởi các yếu tố môi trường.

Quá trình lão hóa do tác động từ những yếu tố bên trong cơ thể và ảnh hưởng từ bên ngoài:

Lão hóa nội sinh (lão hóa từ bên trong): là quá trình lão hóa tự nhiên của cơ thể theo thời gian, do tuổi tác hoặc do những giai đoạn thay đổi nội tiết tố (mang thai, mãn kinh ở phụ nữ).

Lão hóa ngoại sinh (lão hóa do ảnh hưởng bên ngoài): tác động của các yếu tố như tia UV, ô nhiễm môi trường, chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt, vận động, các thói quen không tốt trong cuộc sống… cũng khiến làn da “già đi”.

Làn da lão hóa sẽ xuất hiện các nếp nhăn, mất đi sự săn chắc, căng mịn. Da trở nên khô ráp, có đốm nám, sạm…

Ở độ tuổi nào da bắt đầu lão hóa?

Làn da đã bắt đầu lão hóa từ năm 25 tuổi, với sự giảm sản xuất collagen và elastin. Đây là những loại protein quan trọng chịu trách nhiệm duy trì sự đàn hồi, săn chắc của làn da. Sự thiếu hụt này tích tụ dần và đến tuổi 35, các dấu hiệu lão hóa da sẽ hiện diện rõ nét hơn. Chính vì thế, việc ngăn ngừa lão hóa cần được quan tâm và thực hiện càng sớm càng tốt.

Nếu da khô sạm, có xu hướng chảy xệ, kém săn chắc, xuất hiện đốm nám, đồi mồi, dễ bị tổn thương… trước 35 tuổi thì đây là dấu hiệu của tình trạng lão hóa sớm.

Nguyên nhân gây lão hóa da

Các yếu tố bên trong chỉ đóng một phần nhỏ trong quá trình lão hóa da, nguyên nhân chủ yếu đến từ tác nhân bên ngoài. Dưới đây là những nguyên nhân gây lão hóa da phổ biến:

Do tuổi tác

Càng lớn tuổi, quá trình sản xuất collagen và elastin ở lớp hạ bì càng chậm lại, khiến các liên kết của da lỏng lẻo, da kém đàn hồi, chảy xệ và khô hơn. Lúc này các đường gấp và nếp nhăn sẽ xuất hiện rõ ràng trên da.

Do chế độ ăn uống

Chế độ ăn không lành mạnh với quá nhiều đồ ngọt và carbohydrate tinh chế là nguyên nhân dẫn đến lão hóa da sớm. Đường cản trở quá trình hình thành collagen và elastin, khiến da bị lão hóa nhanh hơn, đồng thời thúc đẩy mụn trứng cá phát triển.

Do thói quen sinh hoạt

Nhiều thói quen tưởng bình thường nhưng hóa ra là nguyên nhân hình thành các nếp nhăn trên da, như: cười, cau mày, nhăn mặt… Hoạt động lặp lại của các cơ mặt tạo nên những rãnh nhỏ dưới da, theo thời gian sẽ “in hằn” và không thể phục hồi, trở thành một phần diện mạo của bạn, bao gồm: nếp nhăn theo chiều ngang ở trán, vết chân chim ở khóe mắt, rãnh cười…

Do gen di truyền

Một số bệnh do gen di truyền hiếm gặp cũng là nguyên nhân gây lão hóa da sớm ở trẻ em và thanh thiếu niên, như: hội chứng Werner, hội chứng Wiedemann-Rautenstrauch, hội chứng Progeria…

Do tia UV từ ánh nắng mặt trời

Tia UV trong ánh nắng mặt trời là nguyên nhân hàng đầu gây lão hóa da, nhanh hơn nhiều so với quá trình lão hóa tự nhiên. Các tia UVA, UVB là “thủ phạm” làm tổn thương tế bào da, tạo nên các vết bỏng rộp, cháy nắng, nám, sạm da, đồi mồi… Tiếp xúc với tia UV cường độ cao trong thời gian dài cũng làm tăng nguy cơ ung thư da.

Ánh sáng xanh từ màn hình các thiết bị điện tử như điện thoại thông minh, tivi, laptop, máy tính… cũng ảnh hưởng nghiêm trọng đến các sợi collagen, làm giảm độ đàn hồi của da và giảm chất lượng giấc ngủ.

Do tác động vật lý lên da

Các tác động vật lý trên da như động tác massage, làm sạch da sai cách lâu ngày có thể khiến làn da chảy xệ.

Do thói quen hút thuốc lá

Hút thuốc lá và lạm dụng rượu bia cũng là những nguyên nhân hàng đầu khiến da lão hóa. Trong thuốc lá có chứa khoảng 60 hóa chất làm tăng nguy cơ ung thư, ngoài ra có nhiều độc tố phá hủy các sợi collagen và elastin dưới da, khiến da mất đàn hồi, săn chắc và sạm da.

Do một số tư thế ngủ

Tư thế ngủ không đúng cũng là một nguyên nhân dẫn đến lão hóa da. Các tư thế nằm nghiêng hoặc nằm sấp tạo áp lực lên da mặt, lâu dài sẽ khiến những “nếp gấp” trên da không thể phục hồi. Đó là lý do các chuyên gia luôn khuyến khích tư thế nằm ngửa khi nghỉ ngơi.

Stress

Căng thẳng gây ra những thay đổi về hormone cũng như protein trong da, khiến da mất đi độ đàn hồi và hình thành nếp nhăn sớm hơn. Bên cạnh đó, căng thẳng cùng áp lực sẽ góp phần hình thành những thói quen xấu với da, như: nhăn trán, nhăn mày, cắn môi…

Khi cơ thể căng thẳng quá mức, nồng độ hormone cortisol tăng lên, kích thích tuyến bã nhờn tiết nhiều dầu hơn, khiến lỗ chân lông dễ bít tắc và gây mụn. Ngoài ra, căng thẳng cũng làm suy giảm chức năng của lớp sừng – hàng rào bảo vệ da, làm giảm khả năng giữ nước của da và da trở nên khô ráp.

Dấu hiệu nhận biết lão hóa da

Vẻ ngoài già nua, da gặp các vấn đề như nám, nếp nhăn, dễ tổn thương… là những dấu hiệu dễ nhận thấy nhất của quá trình lão hóa. Dưới đây là các biểu hiện của da lão hóa

Da thô ráp, mất đi sự mềm mại.

Da khô hoặc ngứa.

Tình trạng tăng sắc tố ở các vùng da: mặt, ngực, đốm đồi mồi, nám, sạm da (nhất là với những người thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời).

Xuất hiện nếp nhăn, da chảy xệ, kém săn chắc.

Da mỏng hơn.

Dễ bị bầm tím do các mạch máu dưới da mỏng đi.

Da dễ bị tổn thương.

Đối tượng nào tăng nguy cơ lão hóa da sớm?

Ai cũng có nguy cơ lão hóa da sớm nếu không biết cách chăm sóc và bảo vệ làn da. Tuy nhiên những đối tượng sau có nguy cơ lão hóa da nhanh hơn bình thường:

Thường xuyên tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời.

Tiếp xúc với các nguồn phát ra tia UV nhân tạo (như máy nhuộm da).

Mang gen di truyền các bệnh gây lão hóa sớm.

Sống ở vùng nhiệt đới, cận nhiệt.

Lạm dụng rượu bia, chất kích thích.

Hút thuốc lá.

Tiếp xúc lâu dài với môi trường ô nhiễm hoặc hóa chất có hại cho da.