Dấu hiệu cảnh báo mắc u lympho

Theo bác sĩ Kiều Thị Vân Oanh, Trung tâm Huyết học và Truyền máu, Bệnh viện Bạch Mai, hệ bạch huyết đóng vai trò bảo vệ cơ thể khỏi bệnh tật. Tuy nhiên, đôi khi các tế bào trong hệ này phát triển bất thường, tăng sinh mất kiểm soát và hình thành khối u ác tính gọi là u lympho. Đây là một loại ung thư máu khởi phát âm thầm với các biểu hiện dễ bị bỏ qua.

U lympho không phải là một bệnh đơn lẻ mà là một nhóm các ung thư của hệ bạch huyết, gồm hai nhóm chính. Nhóm đầu là u lympho Hodgkin, đặc trưng bởi sự có mặt của tế bào Reed-Sternberg. Bệnh tiến triển chậm, đáp ứng tốt với điều trị nếu phát hiện sớm.

Nhóm còn lại là u lympho không Hodgkin (Non-Hodgkin Lymphoma - NHL), gồm hơn 60 phân nhóm. Sự đa dạng này làm cho các biểu hiện lâm sàng phong phú, từ tiến triển chậm cho đến nhanh, dữ dội.

Bác sĩ Oanh nhấn mạnh phân loại chính xác thể u lympho là bước then chốt, quyết định lựa chọn phác đồ điều trị phù hợp và hiệu quả.

Triệu chứng sớm của u lympho thường mơ hồ, không đặc hiệu, khiến người bệnh dễ chủ quan. Biểu hiện thường gặp nhất là nổi hạch không đau, chắc, không di động, xuất hiện ở cổ, nách hoặc bẹn và to dần theo thời gian.

Ba dấu hiệu cảnh báo quan trọng, gọi là "triệu chứng B", bao gồm: sốt kéo dài không rõ nguyên nhân, đổ mồ hôi ban đêm đến mức ướt quần áo và ga giường, cùng với sụt cân nhanh không rõ lý do (mất trên 10% trọng lượng cơ thể trong 6 tháng).

Ngoài ra, người bệnh có thể cảm thấy mệt mỏi kéo dài, ngứa da khắp người, ho hoặc khó thở (nếu hạch chèn ép đường thở), đau bụng hoặc đầy bụng (khi hạch to trong ổ bụng hoặc lá lách lớn).

Nhiều bệnh nhân đến viện khi bệnh đã ở giai đoạn muộn với hạch lan rộng, kích thước lớn, xâm lấn các cơ quan. Nguyên nhân chủ yếu là hạch không gây đau đớn hoặc khó chịu, dẫn đến chủ quan. Bác sĩ Oanh khuyến nghị không nên bỏ qua bất kỳ hạch hay khối bất thường nào, nhất là khi chúng tồn tại lâu và kèm theo các biểu hiện toàn thân.

Phương pháp điều trị u lympho hiện rất đa dạng và tiến bộ, nổi bật là điều trị nhắm trúng đích và cá thể hóa. Hóa trị phối hợp với kháng thể đơn dòng vẫn là nền tảng, nhưng thuốc mới và phác đồ kết hợp giúp tăng hiệu quả, giảm tác dụng phụ.

Các liệu pháp nhắm trúng đích giống như "viên đạn thông minh", chỉ tấn công tế bào bệnh mà không ảnh hưởng tế bào lành. Liệu pháp miễn dịch mới cũng đang mở ra nhiều hi vọng, bằng cách kích hoạt hệ miễn dịch của người bệnh nhận diện và tiêu diệt tế bào ác tính. Những phương pháp như ức chế điểm kiểm soát miễn dịch hay CAR-T đang mang lại cơ hội sống cho các ca bệnh phức tạp, kháng trị. Ngoài ra, ghép tế bào gốc vẫn là lựa chọn quan trọng cho bệnh nhân nguy cơ cao hoặc tái phát.

"Điều trị u lympho hiện đã sang một kỷ nguyên mới. Mỗi bệnh nhân cần phác đồ riêng dựa trên loại u, giai đoạn, đặc điểm sinh học và thể trạng cá nhân", bác sĩ Oanh chia sẻ.

Tuy nhiên, phát hiện sớm vẫn là yếu tố quyết định hiệu quả điều trị. Vì vậy, khi xuất hiện các dấu hiệu nghi ngờ, người bệnh nên đi khám và điều trị kịp thời.

Lê Nga