Đàn sếu và thời gian

Một ông già gần đất xa trời. Một con chó cũng không còn nhỏ. Và tháng ngày... tháng ngày cứ thế vẫn trôi đi.

Trong cuốn tiểu thuyết Khi đàn sếu bay về phương Nam của Lisa Ridzén, lần nữa những cảm thức và thời gian và tuổi già hiện diện trên trang văn theo cách giản dị mà sống động. Nhân vật trung tâm trong tiểu thuyết Khi đàn sếu bay về phương Nam của Lisa Ridzén là người già.

Ông già Bo đang đi nốt những ngày cuối cùng của mình trên nhân gian. Cạnh ông là chú chó Sixten và những người làm dịch vụ chăm sóc người già tại gia.

Miền bắc Thụy Điển càng làm cho cái mùa đông đời người ấy thêm lạnh giá. Gần như cô độc. Bo tỉnh táo đếm dần từng ngày trôi qua để đến thời khắc chung quyết. Ông chiêm nghiệm đời mình. Một cuộc đời bình thường nếu không muốn nói là tầm thường.

Dù tầm thường hay vinh quang, rồi cuộc đời ai cũng dần đi đến hồi kết. Bo chỉ muốn những ngày ngắn ngủi còn lại được bình yên với cuộc đời tầm thường của mình. Với vài người bạn. Một chú chó trung thành. Nhưng cả khát vọng tưởng chừng giản dị cũng khó lòng thực hiện.

Từ Jonas Jonasson, Fredrik Backman đến Lisa Ridzén. Lần lượt từng người cho độc giả thấy sự cô độc, sự bất lực của con người trước thời gian.

Khiến độc giả phương xa có cảm tưởng rằng dường như cách thức đối diện tuổi già là nỗi băn khoăn chính yếu của những quốc gia phương Tây. 

Đằng sau sự văn minh đó là những vấn đề của xã hội hiện đại, trong đó có chuyện dân số già hóa.

Tiểu thuyết Khi đàn sếu bay về phương Nam đoạt giải thưởng Sách của năm của Thụy Điển. 

Tác phẩm cũng được dịch sang nhiều thứ tiếng và thu hút được sự quan tâm của công chúng có lẽ nhờ câu chuyện Ridzén đã chạm tới mẫu số chung nhân loại, như vấn đề khoảng cách thế hệ. 

Sự đổ vỡ của hình mẫu gia đình truyền thống. Các mối liên hệ huyết thống chỉ còn mang ý nghĩa về mặt sinh học chứ không còn chất chứa ý nghĩa tinh thần.

Mối quan hệ giữa Bo và cha ông. Quan hệ giữa Bo và con trai ông. Tất cả đều cho thấy một sự nối tiếp và lặp lại những hành động của thế hệ trước. Đẩy khoảng cách giữa cha con từ đời này qua đời khác ngày càng xa hơn.

Bằng lối viết chân phương, bộc trực, Lisa Ridzén đã thẳng thắn đối diện với vấn đề sinh tử. Và bất chấp cái ám ảnh của chủ đề hay không gian lạnh lẽo của bối cảnh Bắc Âu, Khi đàn sếu bay về phương Nam vẫn lấp lánh một niềm yêu thương cuộc đời thiết tha.

Một cuộc đời có niềm vui, nỗi buồn. Có hy vọng, có thất vọng. Có sống chết. Nhiều khi trong lúc đọc Khi đàn sếu bay về phương Nam ta quên mất mình đang chứng kiến một tiến trình đến cõi tử. Bởi cuộc sống vẫn hiện diện trên thế giới này dầu ta có mất đi. Hiện diện trong cỏ cây, trong con cái ta.