Đại gia Việt Nam đưa heo lên "ở chung cư"

Ngày 31/7 vừa qua, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã có tờ trình xin ý kiến Thủ tướng về triển khai mô hình chăn nuôi heo trong nhà nhiều tầng tại Việt Nam.

Theo Bộ này, hiện nay có 2 đơn vị là Công ty cổ phần Nông nghiệp BaF Việt Nam (BaF, mã chứng khoán: BAF) và Công ty cổ phần Xuân Thiện Thanh Hóa gửi văn bản xin ý kiến bộ về triển khai mô hình chăn nuôi heo trong nhà nhiều tầng.

Trước đó, ngày 6/7, UBND tỉnh Tây Ninh cũng đã chấp thuận chủ trương đầu tư nhà máy giết mổ và chế biến thực phẩm từ thịt heo, diện tích 25 ha của Công ty TNHH Chế biến thực phẩm BAF Tây Ninh (thành viên của BaF); 2 trang trại chăn nuôi heo cao tầng công nghệ lọc khí - khử mùi, mỗi dự án diện tích 65 ha của Công ty TNHH Chăn nuôi Công nghệ cao BAF Tây Ninh 1 và BAF Tây Ninh 2.

Nếu được “gật đầu”, Việt Nam sẽ chính thức triển khai mô hình nuôi heo cao tầng đầu tiên.

Theo tìm hiểu, tại Trung Quốc, mô hình chăn nuôi heo nhiều tầng đã được triển khai từ năm 2018 và nhanh chóng mở rộng. Đến nay, quốc gia này có hơn 2.000 mô hình, gần 4.500 tòa nhà nuôi heo cao tầng, cung cấp 2,65 triệu heo nái và hơn 30 triệu heo thịt mỗi năm.

Riêng Tập đoàn Muyuan trong năm 2024 đã vận hành hơn 1.100 trang trại, 71 tòa nhà cao tầng trên khắp 24 tỉnh thành, xuất chuồng hơn 75 triệu con heo, tương đương 5,34 triệu tấn thịt. Mô hình này theo chuyên gia giúp đảm bảo an ninh lương thực và kiểm soát dịch bệnh hiệu quả.

Được và mất khi đầu tư "chung cư nuôi heo" đầu tiên tại Việt Nam

Tháng 9/2024, Tập đoàn Muyuan ký kết với BaF, theo đó sẽ chuyển giao công nghệ cho mô hình chung cư nuôi heo Việt Nam. Dự án này theo thiết kế có tổng diện tích 1.550ha và là tổ hợp khép kín bao gồm 4 tòa nhà, tích hợp hệ thống trang trại nuôi heo nái, heo thịt và nhà máy sản xuất cám. So với mô hình chuồng trại truyền thống, “chung cư nuôi heo” dù có chi phí đầu tư cao hơn song lại tiết kiệm 10 lần diện tích đất cũng như số lượng nhân công, theo tính toán của BaF.

Về chi tiết, ông Nguyễn Văn Minh - Phó tổng giám đốc BaF - cho biết bước đi này là tất yếu trong bối cảnh quỹ đất chăn nuôi trở nên khan hiếm cũng như việc đảm bảo an toàn sinh học cần đặt lên hàng đầu.

Ông tính toán, việc nuôi heo cao tầng sẽ tiết kiệm diện tích đất bằng lần. Ví dụ, một trang trại bên Trung Quốc chỉ cần diện tích 85ha cho quy mô 2,1 triệu heo trong khi trang trại truyền thống với quy mô tương tự cần diện tích đến 450ha. Một trại khác với quy mô 4.000 nái, xuất bán 100.000 heo thịt/năm chỉ cần diện tích 6,7ha, trong khi trại truyền thống lên tới gần 60ha.

Việc giảm được diện tích chăn nuôi cũng sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm được nhiều chi phí. Khảo sát từ BaF cho thấy, một trại tầng khi được áp dụng công nghệ tự động hóa có thể giúp giảm 20-30% chi phí nhân công, chưa kể các chi phí về logistics và chi phí cơ hội về thời gian.

“Thay vì mất cả ngày để chuyển một lứa heo sang phân khu khác, nhà tầng chỉ cần chuyển heo vào thang máy và vận chuyển xuống, giống như chung cư vậy. Một trang trại cao tầng với quy mô 4.000 nái và 100.000 heo thịt/năm có thể chỉ cần 95-100 nhân công so với 150-160 người của một trại truyền thống, tiết kiệm chi phí nhân công 27%”, ông nêu. 

Ngược lại, mô hình trại nuôi heo cao tầng có chi phí đầu tư ban đầu lớn hơn trại thường từ 45% đến 50%, nhưng mang lại nhiều ưu điểm, đặc biệt đảm bảo an toàn sinh học trong bối cảnh các ổ dịch tả heo châu Phi (ASF) đang diễn biến phức tạp, ảnh hưởng nghiêm trọng đối với các trang trại và đẩy giá heo hơi tăng vọt ở các tỉnh phía Nam.

Hồ sơ BaF

BaF được biết đến là một “mắt xích” trong hệ sinh thái Tân Long của ông Trương Sỹ Bá. Tân Long hiện là một trong những đơn vị kinh doanh nông sản lớn với các mặt hàng chính là ngũ cốc, lúa gạo, hạt điều..., phát triển sang mảng chăn nuôi heo từ năm 2017.

Ông Trương Sỹ Bá từng tâm sự những bước đi đầu của BaF không thuận lợi và tập đoàn từng có ý định dừng lại các hoạt động liên quan đến chăn nuôi, đặc biệt là mảng thịt heo ngay trong năm đầu triển khai. Tuy nhiên, sau đó ông đã quyết định tiếp tục và tập trung vào việc cải tiến công nghệ chăn nuôi. Nguyên nhân là sau đại dịch tả lợn châu Phi, thị trường heo mở ra cơ hội mới cho đơn vị phát triển được chuỗi 3F và làm thịt thương hiệu.

Năm 2022 cũng là năm Tân Long tuyên bố những tham vọng lớn với mảng heo, do công ty thành viên là BaF dẫn dắt (hiện ông Bá cũng là Chủ tịch của BaF). Những năm gần đây, BaF liên tục thâu tóm hàng chục công ty chăn nuôi khác nhằm mở rộng quy mô. Đơn cử, Công ty vừa hoàn tất thương vụ nhận chuyển nhượng 50% phần vốn tại Công ty TNHH Chăn nuôi Khôi Dương - đơn vị đang sở hữu một trang trại nuôi heo rộng 33 ha đặt tại Đắk Nông. Đây là thương vụ M&A thứ 7 của BAF trong năm 2025 và là thương vụ thứ 15 kể từ tháng 11/2024.

Tăng vốn, tăng nợ vay

Để có vốn thực hiện tham vọng lớn, BaF tăng cường các khoản vay đồng thời cũng phát hành để tăng vốn. Ghi nhận cho thấy vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp này đã tăng mạnh từ sau khi niêm yết trên sàn chứng khoán. Tại thời điểm 30/6/2025, vốn chủ sở hữu BaF vào mức 4.266 tỷ đồng, tăng hơn 1.000 tỷ sau nửa năm.

Tính đến cuối quý II/2025, tổng dư nợ vay của BaF tăng lên 2.583 tỷ đồng, chiếm hơn phân nửa vốn chủ sở hữu. Trong đó, công ty đang có 1.257 tỷ dư nợ trái phiếu, cùng hơn 297 tỷ dư nợ trái phiếu đến hạn thanh toán.

Vốn chủ sở hữu của BaF liên tục tăng mạnh (tỷ đồng)

Về kinh doanh, năm 2024, BaF ghi nhận doanh thu thuần 5.640 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế gần 320 tỷ đồng, nhờ tập trung vào mảng chăn nuôi vốn có biên lợi nhuận cao hơn mảng kinh doanh nông sản.

Quý II/2025, doanh nghiệp đạt doanh thu thuần gần 1.388 tỷ đồng, tăng nhẹ 2% so với cùng kỳ. Trừ chi phí, doanh nghiệp báo lãi ròng 195 tỷ đồng - gấp 5,6 lần cùng kỳ, cũng là khoản lợi nhuận cao kỷ lục của doanh nghiệp kể từ khi niêm yết.

Luỹ kế 6 tháng, doanh nghiệp có doanh thu 2.511 tỷ đồng, giảm nhẹ so với cùng kỳ năm 2024. Nhờ tiết giảm được chi phí và khoản lãi trăm tỷ đồng từ chuyển nhượng bất động sản hồi quý đầu năm, công ty đạt 327 tỷ đồng, gấp hơn 2 lần so với cùng kỳ.

So với kế hoạch đặt ra là 5.602 tỷ đồng doanh thu và 639 tỷ lợi nhuận sau thuế, sau nửa năm, công ty thực hiện lần lượt 44% kế hoạch doanh thu và gần 52% kế hoạch lợi nhuận. 

Đối thủ "đáng gờm" của BaF về "nuôi heo chung cư"

Dù gây chú ý với đề xuất là chung cư nuôi heo, song BaF vẫn không phải là doanh nghiệp đầu tiên đề xuất mô hình này.

Từ năm 2018, Công ty Xuân Thiện Thanh Hóa thuộc Tập đoàn Xuân Thiện của "đại gia" Nguyễn Văn Thiện đã sớm đề xuất ý tưởng. Song, đến nay thông tin chi tiết về việc triển khai chưa được doanh nghiệp trên cập nhật.

Trên thương trường, cái tên Nguyễn Văn Thiện không xa lạ, được biết đến là ông chủ của hơn 20 dự án thủy điện, điện mặt trời, điện gió trên toàn quốc. Riêng mảng chăn nuôi, Tập đoàn cho biết đã đầu tư cho các dự án nông nghiệp công nghệ cao đến 50.000 tỷ đồng (2 tỷ USD), với loạt mục tiêu "khủng".

Về Xuân Thiện Thanh Hóa, công ty được biết đã triển khai dự án Khu liên hợp sản xuất - chăn nuôi công nghệ cao Xuân Thiện Thanh Hóa 1 tại xã Minh Tiến, huyện Ngọc Lặc, Thanh Hóa, với tổng mức đầu tư 3.000 tỷ đồng, diện tích sử dụng đất 112ha.

Doanh nghiệp này còn có khu trang trại chăn nuôi lợn công nghệ cao đã đi vào vận hành giai đoạn 1 với tổng số lợn hiện có tại trang trại là 50.248 con. Hay nhà máy thức ăn chăn nuôi đã đưa vào chạy thử từ tháng 3 năm ngoái, hiện đang hoàn thiện các hồ sơ thủ tục để kinh doanh sản phẩm. Nhà máy sản xuất phân vi sinh đã hoàn thành xây dựng và đang lắp đặt thiết bị….

Tập đoàn Xuân Thiện đặt mục tiêu nhanh chóng nhân rộng mô hình chăn nuôi, chế biến công nghệ cao, đảm bảo đủ sản lượng lương thực chất lượng cao, đáp ứng đủ nhu cầu trong nước và xuất khẩu.