Đại biểu Quốc hội: Hãng bay cần tự động hoàn tiền cho khách bị chậm, hủy chuyến

Chiều 12/11, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự thảo luật Hàng không dân dụng sửa đổi. Tại phiên họp, vấn đề được đại biểu quan tâm nhiều nhất là việc thiếu cơ chế đền bù thỏa đáng cho hành khách khi các hãng hàng không trong nước chậm (delay) hay hủy chuyến.

Thời gian qua, tình trạng delay, chuyến cũng có xu hướng gia tăng. Thống kê của Cục Hàng không Việt Nam cho thấy 9 tháng đầu năm, tỷ lệ bay đúng giờ của toàn ngành chỉ ở mức 64,6%. Trong đó, hai hãng bay lớn nhất thị trường trong nước là Vietjet ghi nhận tỷ lệ bay đúng giờ chỉ 55%, Vietnam Airlines khoảng 70%.

Theo đại biểu Huỳnh Thị Phúc, Phó trưởng đoàn TP HCM, hành khách cảm thấy khó thông cảm, bị ảnh hưởng quyền lợi khi tiếp viên hàng không nêu các nguyên nhân delay "vì tàu về muộn hay khai thác". Tại hai kỳ họp trước, đại biểu cũng phải trải qua chuyến bay delay đến 3 lần, kéo dài đến 2 tiếng.

Bà Phúc nói một số vụ xô xát cũng đã xảy ra khi hành khách bức xúc, còn nhân viên không biết giải thích gì hơn ngoài xin lỗi vì những lý do như trên. Theo bà, trong bối cảnh thông tin lan truyền nhanh trên mạng, những việc vụ này cũng ảnh hưởng tiêu cực đến hình ảnh của các hãng hàng không Việt Nam trên thế giới.

Đại biểu Phạm Văn Hòa (Hội Luật gia Đồng Tháp) cũng nói rằng "rất bất cập" khi ngành hàng không chậm chuyến nhiều, có những chuyến bay delay 3-4 tiếng. "Người dân không thể chấp nhận việc chậm chuyến với lý do khai thác", ông Hòa chia sẻ.

Tại dự thảo luật, Phó đoàn đại biểu TP HCM đánh giá các quy định về trách nhiệm của hãng bay khi delay, hủy chuyến còn chung chung, chưa rõ thời hạn hoàn tiền, chế độ bồi thường... Vì vậy, đại biểu này đề xuất hãng hàng không cần công khai lý do chậm chuyến và chỉ được delay tối đa 2 lần. "Việc này giúp hành khách có thể sớm nắm bắt thông tin, chủ động sắp xếp công việc, giảm cảm giác bị động và căng thẳng", bà chia sẻ.

Ngoài ra, bà Phúc cũng đề nghị luật cần quy định rõ thời hạn hoàn tiền cho hành khách là tối đa 7 ngày làm việc kể từ khi tiếp nhận yêu cầu. Cục Hàng không cũng cần công khai thông tin định kỳ vì tỷ lệ xử lý khiếu nại, hoàn tiền giúp hành khách có thông tin minh bạch khi lựa chọn dịch vụ.

Tương tự, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (đoàn TP HCM) cho rằng các hãng phải tự động bồi thường bằng tiền hoặc sản phẩm có giá trị tương đương trong thời hạn 7 ngày.

"Thời hạn phản hồi sau khi tiếp nhận khiếu nại là 3 ngày. Cần xử lý dứt điểm trong 30 ngày", đại biểu nói. Đồng thời, ông cũng đề nghị quy định cấm khấu trừ bất kỳ khoản phí dịch vụ hàng không nào khi hoàn tiền cho khách hàng vì lỗi của hãng bay.

Theo quy định hiện hành, mức bồi thường cho trường hợp chậm chuyến kéo dài, hủy chuyến với đường bay nội địa thấp nhất 200.000 đồng và cao nhất 400.000 đồng. Với chặng bay quốc tế từ Việt Nam, mức bồi thường từ 25-150 USD. Thời hạn bồi thường không quá 14 ngày làm việc kể từ ngày chuyến bay bị chậm hoặc hủy.

Trước các kiến nghị trên, Bộ trưởng Xây dựng Trần Hồng Minh cũng đồng tình luật sửa đổi cần quy định chặt chẽ hơn. Theo ông, tình trạng chậm chuyến ngoài nguyên nhân như thời tiết, thiếu hụt tàu bay do đứt gãy chuỗi cung ứng còn bởi cơ sở hạ tầng hạn chế trong khi mật độ khai thác tại các sân bay lớn gia tăng.

Bộ trưởng ví dụ một chuyến bay đến Tân Sơn Nhất nhưng phải chờ đường hạ cánh, phải bay vòng trên trời 15 phút đến 1 tiếng. "Điều này gây ô nhiễm môi trường và tốn thêm chi phí xăng của doanh nghiệp", ông nói.

Tân Sơn Nhất hiện là sân bay nhộn nhịp nhất cả nước, nhưng máy bay không thể cất, hạ cánh cùng lúc do hai đường băng có khoảng cách ngắn (365 m). Để các tàu bay cất, hạ cánh cùng lúc, thông thường hai đường băng phải cách nhau tối thiểu 1.350 m. Để tháo gỡ điểm nghẽn này, Bộ trưởng cũng chia sẻ tại phiên thảo luận tổ cuối tháng trước rằng cần nguồn lực rất lớn khi mở rộng, giải phóng mặt bằng sân bay tại TP HCM.

Ngoài ra, theo ông Minh, các hãng bay cũng gặp những sự cố bất khả năng vì thời tiết. Bộ trưởng kể chính ông cũng phải giải quyết sự cố chậm chuyến ban đêm tại cảng hàng không Thọ Xuân (Thanh Hóa) khi tàu bay ra gặp bão, phải quay về. Ông mong muốn các đại biểu và người dân chia sẻ. Lãnh đạo ngành và các hãng hàng không đều không muốn điều này xảy ra.

Anh Tú