Đại biểu hỏi trụ cầu sông Lô 'trơ móng lộ đất', tư vấn giám sát ở đâu?

GS Nguyễn Anh Trí cho biết, trụ cột cầu sông Lô trơ móng, ở giữa trụ lại toàn đất 'vô cùng kỳ lạ'. Câu hỏi đặt ra là tư vấn giám sát có biết không, hay biết mà lơ đi?

Thảo luận về dự luật Xây dựng sửa đổi sáng 6.11, đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) nêu "hết sức đau lòng" trước thông tin cầu sông Lô ở Phú Thọ được báo chí đăng tải trơ móng, lộ đất cát phía trong trụ cầu.

"Tư vấn giám sát chắc chắn biết việc này. Nhưng vì sao tư vấn giám sát lơ đi? Đầu tiên có thể do thiếu trách nhiệm. Rất nhiều tư vấn giám sát đến công trường nhưng lại chui vào nhà rồi ngủ, thỉnh thoảng đi qua đi lại. Bên cạnh đó, có thể họ lơ đi vì lợi ích, nhằm thu lợi cho mình, lơ đi để đồng ý cho xây dựng như thế để rút ruột, để làm thế nọ, thế kia", ông Trí nói. 

Cho biết từng quản lý đầu tư nhiều dự án xây dựng khi còn làm Viện trưởng Viện huyết học T.Ư, ông Trí nói "ở giữa trụ lại toàn đất, vô cùng kỳ lạ và tôi nhìn thấy có cảm giác là lèn không chặt, đất như cát...". Theo ông, đây là bài học rất lớn, đơn vị xây dựng và giám sát không thể là một mà phải tách ra rất rõ ràng. Tư vấn giám sát là một nghề, độc lập, có trình độ, kiến thức, trách nhiệm.

GS Nguyễn Anh Trí nêu, dự thảo đang quy định có thể hiểu chủ đầu tư có quyền giám sát thi công xây dựng công trình khi có đủ điều kiện năng lực và tự chịu trách nhiệm về việc giám sát của mình. 

"Tôi đề nghị không được có quy định này. Vì đây là tình trạng vừa đá bóng vừa thổi còi. Vừa xây nhưng đồng thời vừa giám sát là không được. Việc giám sát phải có có đơn vị tư vấn giám sát riêng", ông Trí nói và đề nghị cần có chế tài thật nghiêm khắc đối với tư vấn giám sát khi để xảy ra sai sót. 

Cũng dẫn chứng từ thực tế cầu sông Lô, hòa thượng Thích Bảo Nghiêm (Hà Nội) cho hay, công trình lớn mới đưa vào sử dụng được hơn 10 năm đã xuất hiện hư hỏng nặng, đặt ra câu hỏi về chất lượng thi công, giám sát và nghiệm thu. 

Từ vụ việc này, ông đề xuất cần nâng cao chuẩn mực pháp lý, trách nhiệm quản lý và giám sát công trình xây dựng do luật hiện hành có thể chưa đủ mạnh về chế tài xử lý, trách nhiệm hình sự đối với các công trình kém chất lượng hoặc chưa rõ về vai trò, trách nhiệm của các bên liên quan (chủ đầu tư, đơn vị thi công, tổ chức giám sát ...).

Tăng cường nghiệm thu, thay vì chỉ hậu kiểm khi có sự cố

Bày tỏ băn khoăn về kiểm soát chất lượng thiết kế công trình, đại biểu Hà Sỹ Đồng (Quảng Trị), nêu dự thảo đã bãi bỏ thủ tục thẩm định thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở - một thủ tục hành chính trong luật Xây dựng hiện hành.

Theo dự thảo, sau khi dự án được phê duyệt, chủ đầu tư tự tổ chức thẩm định, kiểm soát thiết kế kỹ thuật, thiết kế bản vẽ thi công. Việc cắt giảm này thể hiện bước chuyển từ "tiền kiểm sang hậu kiểm", trao quyền chủ động cho chủ đầu tư, giảm bớt thủ tục trung gian.