Đại biểu đồng tình bỏ tử hình với tội tham ô, ưu tiên thu hồi tài sản

(Dân trí) - Đại biểu Quốc hội đồng tình với đề xuất bỏ tử hình với tội tham ô tài sản và tội nhận hối lộ. Bởi nếu hình phạt tử hình được giữ nguyên, người phạm tội có thể không nộp lại tài sản.

Thu hẹp phạt tử hình, thay thế bằng tù chung thân

Thảo luận về Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự tại tổ chiều 20/5, đại biểu Nguyễn Thành Trung (Yên Bái) cho biết, dự thảo luật đề xuất thu hẹp hình phạt tử hình với các tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân; tội gián điệp; tội phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của Việt Nam; tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh; tội vận chuyển trái phép chất ma túy; tội tham ô tài sản; tội nhận hối lộ; tội phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược.

Những tội này được thay thế bằng hình phạt tù chung thân không xét giảm án.

Đại biểu cho rằng, tù chung thân không xét giảm án vẫn giữ được tính răn đe, đặc biệt nếu kết hợp với chế độ giam giữ nghiêm ngặt. Ngoài ra, việc bỏ tử hình có thể tránh được nguy cơ oan sai - điều mà hình phạt tử hình không thể khắc phục được nếu thi hành sai.

"Việc thu hẹp hình phạt tử hình và thay thế bằng tù chung thân không xét giảm án là có cơ sở pháp lý và phù hợp với xu thế tiến bộ, nhưng cần thực hiện thận trọng, có lộ trình và phân tích kỹ từng tội danh", đại biểu lưu ý.

Liên quan đến tội tham ô tài sản, nhận hối lộ, theo ông Trung, đây không phải tội phạm xâm phạm tính mạng nên có thể xử lý bằng các biện pháp khác như tù chung thân, tù chung thân không xem xét giảm án, tịch thu tài sản, cấm đảm nhiệm chức vụ...

Về khuyến khích hợp tác điều tra, khắc phục hậu quả, đại biểu nêu trường hợp nếu tử hình được giữ nguyên, người phạm tội có thể không chịu nộp lại tài sản hoặc che giấu hành vi. 

Do đó, đại biểu thống nhất với cơ quan soạn thảo không áp dụng hình phạt tử hình đối với tội tham ô tài sản, nhận hối lộ, thay bằng hình thức tù chung thân không giảm án, thu hồi triệt để tài sản tham nhũng, cấm vĩnh viễn tham gia vào bộ máy nhà nước và người phạm tội tự nguyện khắc phục hậu quả hoặc hợp tác tích cực với cơ quan điều tra.

Cân nhắc bỏ án tử hình với tội phạm ma túy

Đại biểu Nguyễn Thành Trung cũng nêu quan điểm cân nhắc việc bỏ án tử hình đối với tội phạm buôn bán, vận chuyển ma túy. Tình hình tội phạm ma túy ở nước ta hiện nay rất phức tạp, mang tính xuyên quốc gia và ngày càng tinh vi với nhiều hình thức phạm tội mới, số lượng ma túy vận chuyển rất lớn, có thể gây nguy hại cho nhiều người.

Hiện nay tâm lý xã hội vẫn mong muốn giữ tử hình để răn đe. Vì vậy, đại biểu kiến nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc không nên bỏ ngay hình phạt tử hình đối với tội vận chuyển trái phép chất ma túy.

"Tuy nhiên có thể thu hẹp phạm vi áp dụng: Chỉ áp dụng hình phạt tử hình với hành vi đặc biệt nghiêm trọng như khối lượng lớn, tái phạm, tổ chức chuyên nghiệp.... Đồng thời, tăng cường phân định, làm rõ trách nhiệm giữa người cầm đầu và người bị lợi dụng", đại biểu nêu quan điểm.

Cũng thảo luận về nội dung này, đại biểu Dương Văn Phước (Quảng Nam) nhất trí với việc dự thảo bổ sung, quy định lại điều chỉnh hành vi sử dụng trái phép chất ma túy là hành vi phạm tội và áp dụng chế tài nghiêm khắc là hình phạt tù có thời hạn.

Theo đại biểu, tình hình vi phạm pháp luật về ma túy, nghiện ma túy thời gian qua diễn biến rất phức tạp, số người nghiện ma túy có xu hướng gia tăng gây ra áp lực về an ninh, trật tự, an toàn xã hội.

"Đây cũng là một trong những nguyên nhân gây ra các loại tội phạm khác như trộm cắp tài sản, lừa đảo chiếm đoạt tài sản, cưỡng đoạt tài sản, cướp giật tài sản… khi con nghiện "ngáo đá" và cần tiền để sử dụng ma túy", ông Phước nêu thực tế.

Về khung hình phạt cơ bản quy định mức hình phạt tù "từ 2 năm đến 3 năm" đối với người sử dụng trái phép chất ma túy, đại biểu đề nghị cân nhắc, đặt trong tương quan với các loại tội phạm về ma túy khác.

Từ đó, ông Phước cũng đề xuất quy định mức khởi điểm của khung hình phạt cơ bản là "từ 1 năm đến 3 năm" cho phù hợp.