Đặc sản sông Mê Kông có tiếng kêu eng éc như lợn: Nông dân nuôi thành công, giá nửa triệu đồng/kg

Đây là một loại cá quý hiếm trên sông Mê Kông, do khai thác quá mức nên đã suy giảm nghiêm trọng. Hiện, loại cá này đã được một số nông dân nuôi thành công.

Cá heo xanh đuôi đỏ (còn gọi là cá heo miền Tây), tên khoa học Botia modesta Bleeker, là loài cá nước ngọt có hình dáng giống cá heo, thân trơn, màu xanh ngọc ánh đỏ bắt mắt. Phần đuôi, vây và kỳ cá có sắc đỏ cam rực rỡ, kích thước trung bình từ 2–5 cm, chiều dài khoảng 7–10 cm; phần đầu có hai ngạnh chéo, cong và nhọn. Khi bơi dưới nước, cá phát ra âm thanh “éc éc” tương tự tiếng heo kêu, vì vậy người dân miền Tây đặt tên là cá heo miền Tây.

Do trữ lượng cá heo xanh đuôi đỏ tự nhiên ngày càng cạn kiệt, đặc biệt trong mùa lũ, nhiều hộ dân đã thu mua cá giống tự nhiên ở các huyện đầu nguồn đưa về ao nuôi vỗ béo. Cá lớn được đánh bắt bán thương phẩm, cá nhỏ được giữ lại nuôi để thu hoạch vào mùa nước nổi.

Hiện nay, tại các chợ ở thành phố Cao Lãnh và nhiều địa phương thuộc tỉnh Đồng Tháp, cá heo xanh đuôi đỏ có giá trung bình 450.000–500.000 đồng/kg. Đây là loại cá đặc sản hiếm, chỉ xuất hiện nhiều trong mùa lũ, có năm lên tới 800.000 đồng/kg. Nguồn cá khan hiếm trong khi nhu cầu tiêu thụ lớn khiến cá heo nước ngọt miền Tây luôn ở mức giá đắt đỏ. Ngoài bán lẻ tại chợ, loài cá này còn được các nhà hàng, quán đặc sản vùng thượng nguồn sông Mê Kông thu mua để chế biến, phục vụ thực khách trong và ngoài tỉnh.

Một trong những người tiên phong nuôi cá heo đuôi đỏ thành công là anh Hồ Văn Nhiều, ngụ ấp Hòa Bình 3, xã Hòa Lạc (An Giang). Năm 2017, anh Nhiều cùng anh em trong gia đình chuyển từ nuôi cá nàng hai sang cá heo. Nhận thấy giá trị kinh tế cao của loài cá này, anh Nhiều đã mở rộng quy mô – theo Báo An Giang.

Theo anh Nhiều, sau 9 tháng, 550 kg cá giống ban đầu đạt hơn 1,4 tấn, giá bán 500.000 đồng/kg, lợi nhuận thu về gần 290 triệu đồng.

Nuôi cá heo đuôi đỏ bền vững

Giá cá heo đuôi đỏ cao nhưng vẫn chưa đáp ứng đủ sản lượng do nhu cầu tiêu thụ “đặc sản” còn lớn. Bí quyết nuôi loại cá này thành công, theo người dân, là phải đặt bè nuôi ở nơi nước chảy nhẹ, tránh ghe tàu qua lại. Cá giống cần khỏe mạnh, kích cỡ đồng đều, được mua từ nguồn uy tín. Thức ăn nên có độ đạm khoảng 40% và cho ăn theo nguyên tắc “4 đúng”: đúng chất lượng, số lượng, thời gian và địa điểm. Ngoài ra, người nuôi phải thường xuyên bổ sung men tiêu hóa, vitamin, khoáng chất để tăng sức đề kháng, đồng thời kiểm tra mầm bệnh mỗi tháng. Nếu chăm sóc kỹ, cá lớn nhanh, thịt thơm ngon, giá luôn cao.

Tuy nhiên, khó khăn hiện nay khi nuôi loại cá này là nguồn giống vẫn phụ thuộc vào tự nhiên, chưa thể sản xuất nhân tạo nên số lượng còn hạn chế. Có năm nước lũ về muộn, cá giống khan hiếm, giá lên tới 250.000 đồng/kg nhưng vẫn không đủ cung.

Nguồn cá giống hiện nay chủ yếu được đánh bắt từ Campuchia theo dòng sông Mê Kông đưa về. Nếu chủ động được nguồn giống nhân tạo, người dân sẽ có cơ hội làm giàu từ loại cá này.

Hiện tại, một số địa phương phát triển cá heo đuôi đỏ cũng đang liên hệ với các viện, trường nghiên cứu để chuyển giao công nghệ sinh sản nhân tạo cá heo đuôi đỏ, giúp nghề nuôi phát triển bền vững.