Cựu thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng hầu tòa trong 'đại án' điện mặt trời

Cựu Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng cùng hàng loạt cựu cán bộ thuộc Bộ Công thương hầu tòa trong vụ án sai phạm về điện mặt trời.

Sáng 21.4, TAND TP.Hà Nội mở phiên tòa xét xử đối với bị cáo Hoàng Quốc Vượng, cựu Thứ trưởng Bộ Công thương, cùng nhiều người khác trong vụ án gây thiệt hại hơn 1.000 tỉ đồng cho Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN).

Ông Hoàng Quốc Vượng và 8 bị cáo khác, phần lớn là cựu cán bộ thuộc Bộ Công thương, bị truy tố về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

3 người là cựu lãnh đạo, cán bộ thuộc Cục Thuế tỉnh Bình Phước bị truy tố tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, gồm: Nguyễn Duy Khánh, cựu Phó cục trưởng; Trần Văn Định, cựu Trưởng phòng Thanh tra kiểm tra 3; Phạm Quang Vinh, cựu Phó phòng Nghiệp vụ dự toán pháp chế.

Phiên tòa dự kiến kéo dài trong 9 ngày. Hội đồng xét xử gồm 3 thành viên, do thẩm phán Nguyễn Xuân Văn, Chánh tòa Hình sự TAND TP.Hà Nội, làm chủ tọa. 5 kiểm sát viên được phân công thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử.

Hiện có khoảng 40 luật sư đăng ký tham gia phiên tòa. Trong đó, cựu Thứ trưởng Bộ Công thương Hoàng Quốc Vượng có 7 luật sư, là bị cáo có nhiều người bào chữa nhất.

Để phục vụ xét xử, tòa còn triệu tập hơn 90 người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

Sai phạm về điện mặt trời

Theo cáo trạng, năm 2017, Thủ tướng có Quyết định số 11/2017 khuyến khích phát triển các dự án điện mặt trời, quy định giá mua điện từ các dự án mặt trời nối lưới là 9,35 UScents/kWh, áp dụng đến hết tháng 6.2019. Sau thời gian này, Bộ Công thương sẽ đề xuất cơ chế khuyến khích phát triển các dự án điện mặt trời.

Cuối năm 2017, UBND tỉnh Ninh Thuận chấp thuận và có văn bản gửi Bộ Công thương đề nghị bổ sung Dự án Nhà máy điện mặt trời Thuận Nam, công suất 50 MW, vào Quy hoạch điện VII.

Bộ Công thương sau đó thực hiện một số thủ tục thẩm định, lấy ý kiến các cơ quan, đơn vị liên quan. Nhưng tháng 5.2018, Văn phòng Chính phủ thông báo ý kiến kết luận của Phó thủ tướng với nội dung chỉ xem xét bổ sung vào Quy hoạch điện VII điều chỉnh các dự án đã hoàn thành thẩm định. Vì thế, Bộ Công thương dừng việc thẩm định, bổ sung quy hoạch đối với các dự án điện mặt trời.

Năm 2018, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 115 về việc thực hiện một số cơ chế, chính sách đặc thù hỗ trợ tỉnh Ninh Thuận phát triển kinh tế - xã hội, ổn định sản xuất, đời sống nhân dân giai đoạn 2018 - 2023. Trong đó có nội dung cho các dự án năng lượng mặt trời tại tỉnh Ninh Thuận được hưởng giá bán ưu đãi 9,35 UScents/kWh đến hết năm 2020, thay vì chỉ đến tháng 6.2019 như Quyết định số 11/2017.

Tháng 8.2018, Bộ Công thương lập tổ soạn thảo các quyết định của Thủ tướng quy định về cơ chế khuyến khích phát triển các dự án điện mặt trời tại Việt Nam. Tổ soạn thảo đưa vào dự thảo nội dung: đối với tỉnh Ninh Thuận, giá bán điện từ các dự án điện mặt trời nối lưới có ngày vận hành thương mại trước ngày 1.1.2021, với tổng cộng suất không quá 2.000 MW đã được Thủ tướng chấp thuận triển khai là 2.086 đồng/kWh (tương đương 9,35 UScents/kWh).

Tháng 4.2019, Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng chủ trì cuộc họp về việc xây dựng nội dung dự thảo và chỉ đạo thay đổi theo hướng áp dụng quy định trên cho "các dự án điện mặt trời nối lưới đã có trong quy hoạch phát triển điện lực các cấp". Việc này khiến số lượng các đơn vị được bán điện giá cao cho EVN càng mở rộng thêm.

Gây thiệt hại hơn 1.000 tỉ cho EVN 

Tháng 11.2019, Thủ tướng yêu cầu thực hiện nghiêm Nghị quyết số 115/2018. Tuy nhiên, ông Vượng vẫn gửi dự thảo tờ trình kèm theo không đề cập đến giá điện mặt trời, nhưng lại có nội dung: đối với tỉnh Ninh Thuận, giá mua điện từ các dự án điện mặt trời nối lưới đã có trong quy hoạch phát triển điện lực các cấp và có ngày vận hành thương mại trước ngày 1.1.2021 với tổng công suất tích lũy không quá 2.000 MW là 2.086 đồng/kWh.

Đến tháng 4.2020, Phó thủ tướng ký Quyết định số 13/2020 về cơ chế khuyến khích phát triển điện mặt trời tại Việt Nam, bao gồm nội dung nói trên. Sau khi quyết định được ban hành, địa bàn tỉnh Ninh Thuận có tổng cộng 30 dự án được hưởng chính sách giá điện 9,35 UScents/kWh.

Trong số này có 2 dự án không đủ điều kiện được hưởng chính sách giá điện ưu đãi theo Nghị quyết số 115 là Solar Farm Nhơn Hải và Thuận Nam. Hai doanh nghiệp được EVN thanh toán tiền mua điện theo giá ưu đãi sai quy định, gây thiệt hại hơn 1.043 tỉ đồng.