Củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc

Trong nhiệm kỳ 2020 - 2025, công tác vận động, tập hợp nhân dân của MTTQ VN và các tổ chức thành viên được triển khai sâu rộng và hiệu quả, khối đại đoàn kết toàn dân tộc tiếp tục được củng cố vững chắc, mối quan hệ gắn bó máu thịt giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân ngày càng bền chặt.

Hướng mạnh về cơ sở, tạo sự lan tỏa sâu rộng

Dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội đại biểu Đảng bộ MTTQ, các đoàn thể T.Ư lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 sẽ diễn ra vào 22 - 23.9 tới nêu rõ ngay từ đầu nhiệm kỳ Ủy ban MTTQ VN, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ đã chủ động triển khai thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị được giao. Từ tháng 1.2025, Bộ Chính trị ban hành quyết định thành lập Đảng bộ MTTQ, các đoàn thể T.Ư nhằm tạo lập cơ chế lãnh đạo toàn diện, tập trung, thống nhất đối với MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ.

Trong nhiệm kỳ vừa qua, cấp ủy các cấp đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát công tác tập hợp, vận động và phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Nhờ đó, tinh thần yêu nước, ý chí tự lực, tự cường và khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc đã được khơi dậy và lan tỏa mạnh mẽ trong toàn xã hội. Khối đại đoàn kết toàn dân tộc tiếp tục được củng cố vững chắc, mối quan hệ gắn bó máu thịt giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân ngày càng bền chặt. Nhân dân ngày càng tin tưởng sâu sắc vào sự lãnh đạo của Đảng, đồng thuận và tích cực tham gia thực hiện các phong trào thi đua yêu nước và các cuộc vận động lớn.

Các giai cấp, tầng lớp và lực lượng trong xã hội tiếp tục phát huy vai trò, trách nhiệm và có nhiều đóng góp quan trọng vào sự nghiệp đổi mới và phát triển bền vững của đất nước. Điều này khẳng định vị thế và vai trò to lớn của khối đại đoàn kết toàn dân tộc trong giai đoạn mới.

MTTQ VN đã chủ động phối hợp với các tổ chức thành viên tập hợp, vận động, quy tụ các tầng lớp nhân dân. Thông qua việc triển khai hiệu quả các chương trình, phong trào, đồng thời lắng nghe, tổng hợp ý kiến, kiến nghị, Mặt trận đã góp phần củng cố niềm tin, làm cầu nối vững chắc tăng cường sự gắn bó giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân. Cùng đó, các tổ chức hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp ngày càng làm tốt hơn vai trò đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của hội viên và nhân dân; thúc đẩy thực hiện dân chủ ở cơ sở, góp phần tăng cường đồng thuận xã hội.

Những kết quả nói trên được thể hiện rất rõ qua việc triển khai các phong trào thi đua yêu nước. Các cấp ủy đã lãnh đạo MTTQ và các tổ chức thành viên triển khai hiệu quả các phong trào thi đua, hướng mạnh về cơ sở và tạo sự lan tỏa sâu rộng.

Đáng kể nhất là phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh" được triển khai sâu rộng, góp phần thay đổi diện mạo nông thôn, nâng cao chất lượng đô thị. MTTQ VN các cấp đã chủ trì, phối hợp với chính quyền, các tổ chức thành viên và toàn dân triển khai đồng bộ 5 nội dung của phong trào gắn với các tiêu chí xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh và cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư". Người dân đóng góp hàng chục nghìn tỉ đồng, hàng triệu ngày công lao động, hiến đất và tài sản để xây dựng đường giao thông, trường học, trạm y tế, nhà văn hóa, góp phần làm thay đổi diện mạo nông thôn, nâng cao chất lượng đô thị, bảo đảm an sinh xã hội và thúc đẩy phát triển bền vững.

Cấp ủy các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ đã chỉ đạo triển khai hiệu quả các phong trào thi đua yêu nước, bám sát đặc điểm đối tượng đoàn viên, hội viên. Có thể kể đến Tổng Liên đoàn Lao động VN với phong trào "Lao động giỏi - Lao động sáng tạo"; Hội Nông dân VN với phong trào "Nông dân sản xuất kinh doanh giỏi", bảo vệ môi trường nông thôn; Hội Liên hiệp Phụ nữ VN với phong trào "Xây dựng người phụ nữ thời đại mới", "Phụ nữ khởi nghiệp sáng tạo"; Đoàn TNCS Hồ Chí Minh với các phong trào "Thanh niên tình nguyện", "Tuổi trẻ sáng tạo"; Hội Cựu chiến binh VN với các phong trào "Cựu chiến binh gương mẫu", "Giúp nhau giảm nghèo, làm kinh tế giỏi"…

Các cấp ủy, tổ chức đảng cũng đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai nhiều phong trào, hoạt động an sinh xã hội, phòng chống thiên tai, dịch bệnh. Cụ thể là cuộc vận động xóa nhà tạm, nhà dột nát trên toàn quốc với việc vận động xây dựng, sửa chữa hơn 180.000 căn nhà đại đoàn kết cho hộ nghèo. Trong đại dịch Covid-19, toàn hệ thống Mặt trận đã vận động ủng hộ hơn 23.000 tỉ đồng qua Quỹ vắc xin, thiết bị y tế, nhu yếu phẩm; phát huy vai trò các tổ Covid cộng đồng, tình nguyện viên; các tổ chức tôn giáo, hội quần chúng, giới văn nghệ sĩ... đồng hành tích cực, lan tỏa tinh thần đoàn kết, trách nhiệm xã hội.

Trong đợt bão số 3 năm 2024, Mặt trận đã kêu gọi toàn dân ủng hộ được 1.845 tỉ đồng để cứu trợ khẩn cấp cho 26 tỉnh, thành phía bắc. Mới đây nhất, Hội Chữ thập đỏ VN phát động ủng hộ nhân dân Cuba nhân dịp "Năm Hữu nghị VN - Cuba 2025" và kỷ niệm 65 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước (1960 - 2025) với số tiền hơn 400 tỉ đồng (đến ngày 5.9)…

Các công tác giám sát, phản biện xã hội; tập hợp ý kiến, nguyện vọng nhân dân cũng như tham gia phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực... trong nhiệm kỳ vừa qua cũng đạt nhiều kết quả. Việc ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong công tác tập hợp, phản ánh ý kiến nhân dân được đẩy mạnh, với nhiều mô hình sáng tạo như chuyên trang "lắng nghe nhân dân", hệ thống tiếp nhận kiến nghị trực tuyến, góp phần nâng cao chất lượng giám sát, phản biện xã hội và theo dõi kết quả giải quyết kiến nghị…

Đổi mới phương thức lãnh đạo, phương pháp làm việc

Dự thảo Báo cáo chính trị của Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể T.Ư đánh giá nhiệm kỳ 2020 - 2025 đánh dấu bước chuyển quan trọng trong tổ chức và phương thức lãnh đạo của Đảng đối với hệ thống MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ ở T.Ư. Việc thành lập Đảng bộ thống nhất theo quyết định của Bộ Chính trị là bước đột phá về tư duy tổ chức, khẳng định quyết tâm chính trị của Đảng trong lãnh đạo toàn diện, thống nhất hệ thống chính trị ở T.Ư.

Từ đầu nhiệm kỳ đến khi thành lập Đảng bộ, công tác xây dựng Đảng về chính trị được các tổ chức đảng duy trì nền nếp, gắn chặt với nhiệm vụ chính trị của cơ quan, tổ chức. Đảng đoàn, Đảng ủy MTTQ VN, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ đã quán triệt, tổ chức thực hiện nghiêm túc các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của T.Ư.

Từ khi thành lập Đảng bộ đến nay, công tác xây dựng Đảng về chính trị được triển khai toàn diện, thống nhất. Ban Chấp hành, Ban Thường vụ xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt; ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, tổ chức học tập, quán triệt, tuyên truyền sâu rộng các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Đảng gắn với thực tiễn.

Sau khi Đảng bộ được thành lập, công tác xây dựng Đảng về tổ chức và cán bộ được tập trung chỉ đạo quyết liệt, toàn diện và đồng bộ. Đảng ủy đã khẩn trương ổn định tổ chức, ban hành quy chế làm việc, phân công nhiệm vụ, thành lập 3 đảng bộ cấp trên cơ sở, 14 đảng bộ cơ sở và 8 chi bộ cơ sở. Đây là lần đầu tiên toàn bộ các tổ chức đảng trong Cơ quan T.Ư MTTQ VN, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ đặt dưới sự lãnh đạo thống nhất của một đảng bộ trực thuộc T.Ư, tạo bước đột phá về tổ chức và phương thức lãnh đạo của Đảng.

Đáng lưu ý nhất là việc tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18 của T.Ư Đảng khóa XII và triển khai Kết luận số 121 của Bộ Chính trị về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể T.Ư đã tổ chức lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, toàn diện và triển khai thực hiện đạt được những kết quả quan trọng.

Sau khi thành lập Đảng bộ, Ban Thường vụ Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể T.Ư đã tiến hành các thủ tục thành lập các tổ chức đảng trực thuộc, ban hành các quy định về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy và tiếp tục chỉ đạo quyết liệt việc sắp xếp lại tổ chức bộ máy của các tổ chức đảng trực thuộc, đầu mối bên trong của các cơ quan, tổ chức. Kết quả đã sắp xếp, hợp nhất 284 đầu mối tổ chức còn 159 đầu mối, giảm 125 đầu mối (tương đương 55,98%); tổng biên chế giảm từ 2.720 người còn 2.185 người, tinh giản 535 biên chế (tương đương 19,67%), trong đó có 124 biên chế thuộc các cơ quan báo chí, hội quần chúng. Tính đến ngày 30.6, số biên chế hiện có của Cơ quan Ủy ban T.Ư MTTQ VN và các tổ chức chính trị - xã hội ở T.Ư là 986 người, giảm từ 36 đầu mối ban, đơn vị chuyên môn thuộc 5 cơ quan, hiện nay còn 19 ban, đơn vị đặc thù.

Cùng với bộ máy mới, từ sau khi thành lập Đảng bộ, việc đổi mới phương thức lãnh đạo được thực hiện toàn diện trong các lĩnh vực: ban hành và tổ chức thực hiện nghị quyết; công tác cán bộ; công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật đảng; phát huy vai trò người đứng đầu và nêu gương; công tác dân vận và lãnh đạo các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ; đổi mới phong cách, phương pháp làm việc.

Những kết quả đổi mới phương thức lãnh đạo trong nhiệm kỳ 2020 - 2025 đã góp phần tăng cường vai trò lãnh đạo toàn diện của Đảng đối với hệ thống MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội, các hội quần chúng do Đảng, Nhà nước giao nhiệm vụ, nâng cao hiệu quả thực hiện nhiệm vụ chính trị, xây dựng tổ chức đảng ngày càng trong sạch, vững mạnh, hoàn thành tốt sứ mệnh chính trị trong giai đoạn phát triển mới của đất nước.