Cục diện Trung Đông chuyển biến khó lường

Đối thoại Mỹ - Iran

Khuya 12.4 (giờ địa phương), phái đoàn Mỹ và Iran đã kết thúc cuộc đối thoại gián tiếp tại Oman về một thỏa thuận hạt nhân tiềm năng. Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi sau đó cho hay cuộc đối thoại diễn ra trong bầu không khí hiệu quả, bình tĩnh và tích cực, trong đó hai bên đã tiến rất gần đến những cơ sở cho việc đàm phán sau này, theo Reuters.

Nhà ngoại giao Iran cho biết hai bên đều muốn đạt một thỏa thuận trong ngắn hạn và đồng ý tiếp tục đối thoại sau một tuần nữa. "Phía Mỹ muốn một thỏa thuận sớm nhất có thể nhưng điều đó sẽ không dễ dàng và đòi hỏi sự sẵn sàng từ cả hai phía. Chúng tôi cũng như bên kia không muốn cuộc đàm phán không có kết quả, lãng phí thời gian hay kéo dài đối thoại mãi", ông Araghchi nói.

Trong khi đó, Nhà Trắng ra thông báo cho biết cuộc đối thoại rất tích cực và xây dựng. Mặc dù hai bên bàn về những vấn đề rất phức tạp nhưng cuộc gặp là "một bước tiến tới đạt được kết quả có lợi cho hai bên". Trả lời báo chí trên chuyên cơ Không lực Một tối 12.4, Tổng thống Mỹ Donald Trump nhận xét "tình hình Iran đang diễn ra khá tốt".

Reuters dẫn một nguồn tin Oman tiết lộ trọng tâm của cuộc đối thoại là giảm căng thẳng khu vực, trao đổi tù nhân và các thỏa thuận hạn chế nhằm nới lỏng cấm vận Iran để kiểm soát chương trình hạt nhân của nước này. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Esmail Baghaei sau đó phủ nhận thông tin trên.

Chiến dịch mới tại Yemen ?

Cuộc đối thoại diễn ra trong bối cảnh Iran và các lực lượng thân cận trong khu vực như Hamas tại Dải Gaza, Hezbollah tại Li Băng, Houthi tại Yemen đều trở nên suy yếu sau khi trở thành mục tiêu trong các chiến dịch quân sự của Israel và Mỹ. Tại Dải Gaza, sau khi thỏa thuận ngừng bắn sụp đổ hồi tháng 3, quân đội Israel đang đẩy mạnh tấn công và mở rộng kiểm soát dải đất nhằm gây sức ép để Hamas thả số con tin còn lại.

Tại Li Băng, quân đội chính phủ đã tiếp quản hầu hết địa điểm quân sự của lực lượng Hezbollah ở miền nam theo thỏa thuận ngừng bắn với Israel hồi tháng 11.2024, theo AFP. Tại Yemen, các cuộc không kích gần đây của quân đội Mỹ nhằm vào Houthi được cho là đang mở đường cho chiến dịch tiến công mới của lực lượng chính phủ được quốc tế công nhận.

Báo The National (UAE) vừa qua dẫn lời ông Abdulaziz Sager, Chủ tịch Trung tâm nghiên cứu vùng Vịnh tại Ả Rập Xê Út, tiết lộ quân chính phủ Yemen đang tập hợp gần 80.000 binh sĩ nhằm tái chiếm Hodeidah (thành phố cảng quan trọng ở miền tây Yemen) từ tay Houthi.

Ông Sager cho biết Tư lệnh Bộ Chỉ huy Trung tâm Mỹ Michael Kurilla tuần trước đã gặp chỉ huy lực lượng được quốc tế công nhận của Yemen và đã thăm nhiều nước trong khu vực từ đầu tháng 4. Vị chuyên gia cho hay Mỹ có thể yểm trợ trên không cho chiến dịch, nếu thành công sẽ làm bàn đạp để tấn công thủ đô Sanaa, nơi Houthi kiểm soát từ năm 2014. Tuy nhiên, cuộc tấn công cũng có nguy cơ làm trầm trọng thêm khủng hoảng nhân đạo tại quốc gia vùng Vịnh.

Mỹ chưa bình luận về thông tin trên.