Công ước Hà Nội và dấu ấn Việt Nam

Lần đầu tiên một công ước quốc tế mang tên thủ đô của Việt Nam, Công ước Hà Nội, về chống tội phạm mạng đánh dấu bước tiến lớn trong hợp tác toàn cầu và khẳng định vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.

Ngày 25-10, lễ mở ký Công ước Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng chính thức diễn ra tại Hà Nội với sự hiện diện của lãnh đạo và đại diện hơn 200 nước và tổ chức quốc tế.

Đây là hiệp ước toàn cầu toàn diện đầu tiên về lĩnh vực này, nhằm tăng cường hợp tác quốc tế trong phòng, chống tội phạm mạng - một trong những thách thức cấp bách nhất của thời đại.

Đặc biệt, theo điều 64 của công ước, văn kiện này sẽ mang tên gọi Công ước Hà Nội.

Minh chứng vị thế Việt Nam

Điều phối viên thường trú Liên hợp quốc tại Việt Nam, bà Pauline Tamesis, nhận định với TTXVN: "Đây là lần đầu tiên một công ước của Liên hợp quốc mang tên một thành phố của Việt Nam, minh chứng sinh động cho vị thế ngày càng cao của Việt Nam trên trường quốc tế".

Chia sẻ với Tuổi Trẻ, ông Phạm Quang Vinh - nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, nguyên Phó đại diện thường trực Việt Nam tại Liên hợp quốc - chỉ ra rằng công ước tạo ra cơ sở pháp lý để các nước phối hợp đấu tranh với tội phạm mạng, đảm bảo an toàn không gian mạng cho người dân và hoạt động kinh tế.

Các quốc gia cũng có căn cứ để chia sẻ thông tin, hỗ trợ kỹ thuật, dẫn độ tội phạm, chống đánh cắp dữ liệu, thông tin cá nhân và rửa tiền.

Công ước là kết quả quá trình thương lượng của Liên hợp quốc trong bối cảnh hợp tác đa phương gặp nhiều khó khăn. Theo ông Vinh, việc Việt Nam được chọn làm nơi đăng cai phản ánh vị thế và uy tín của đất nước. "Trong suốt quá trình đàm phán, Việt Nam đã tham gia từ đầu, bảo trợ và đóng góp rất nhiều để đạt được đồng thuận, dẫn đến việc thông qua công ước vào cuối năm 2024", ông nói.

Việt Nam cũng triển khai nhiều hoạt động thiết thực như phát động chiến dịch "Không một mình" bảo vệ trẻ em, hay tích cực truyền thông về công ước tại các trường học. Việc được chọn không chỉ liên quan đến công ước, mà còn là kết quả đóng góp tích cực của Việt Nam trong các vấn đề đa phương, đặc biệt trong thập niên qua.

"Việc đăng cai lễ mở ký vừa thể hiện sự tin cậy và đánh giá cao vai trò của Việt Nam, vừa là kỳ vọng để Việt Nam tạo biểu tượng cho các nước khác phấn đấu theo", ông Vinh nhận định. Ông cho rằng việc Việt Nam và các nước tiên phong ký, phê chuẩn công ước sẽ tạo đà cho các quốc gia khác tham gia.

Bà Tamesis cũng nhấn mạnh rằng sự kiện này gửi đi thông điệp rõ ràng: Việt Nam không chỉ là thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế, mà còn là quốc gia đang nổi lên với vai trò dẫn dắt trong giải quyết những thách thức cấp bách nhất của thời đại.

Đề cao hợp tác đa phương

Lễ mở ký không chỉ nêu cao ý nghĩa công ước mà còn là dịp thúc đẩy đối thoại và hợp tác song phương bên lề. Đặc biệt Tổng thư ký Liên hợp quốc António Guterres thăm chính thức Việt Nam và tham dự sự kiện.

Đây là lần thứ hai ông đến Việt Nam trên cương vị người đứng đầu tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh. Chuyến thăm bắt đầu đúng ngày 24-10, trùng với kỷ niệm 80 năm thành lập Liên hợp quốc.

Theo bà Tamesis, việc Việt Nam đăng cai sự kiện là minh chứng rõ ràng cho vai trò lãnh đạo, tầm nhìn chiến lược và cam kết kiên định của Việt Nam đối với chủ nghĩa đa phương, trong đó Liên hợp quốc là trung tâm. Mối quan hệ giữa hai bên đang bền chặt hơn bao giờ hết.

Cùng chung ý kiến, ông Phạm Quang Vinh chỉ ra rằng trong thời gian qua Việt Nam và Liên hợp quốc đã hợp tác hiệu quả trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt trong bảo đảm chủ nghĩa đa phương, luật pháp quốc tế và thực hiện các mục tiêu thiên niên kỷ.

Những đóng góp của Việt Nam có thể kể đến như hai lần trúng cử Hội đồng Bảo an, liên tục cử lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc...

Ông cho rằng sự phát triển, ổn định chính trị - xã hội, phát triển kinh tế, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh ở Việt Nam có thể là biểu tượng cho các nước đang phát triển ở các châu lục.

Vì vậy, kinh nghiệm, vị trí và cam kết của Việt Nam đối với luật pháp quốc tế cùng hợp tác đa phương là những giá trị mà Tổng thư ký António Guterres có thể mang về từ chuyến thăm này.