Công đoàn “trực thuộc” Mặt trận Tổ quốc vẫn có tính độc lập

Tổ chức Công đoàn "trực thuộc" Mặt trận Tổ quốc vẫn có tính chất độc lập nhất định, hoạt động theo nguyên tắc tự nguyện, liên minh, và có quyền trình dự án luật hoặc pháp lệnh theo Hiến pháp năm 2013.

Liên quan đến dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều Hiến pháp năm 2013 có quy định tổ chức Công đoàn trực thuộc Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (MTTQ) tiếp tục gây tranh luận, đặc biệt về cách thể hiện mối quan hệ giữa các tổ chức chính trị - xã hội với MTTQ trong Hiến pháp.

Ông Đặng Ngọc Tùng, nguyên Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho rằng, việc quy định Công đoàn “trực thuộc” Mặt trận Tổ quốc là chưa phù hợp với bản chất, vị trí và vai trò của Công đoàn trong hệ thống chính trị cũng như quan hệ lao động quốc tế.

“Mặt trận Tổ quốc là liên minh chính trị, liên hiệp tự nguyện của các tổ chức chính trị - xã hội, trong đó có Công đoàn. Nếu quy định Công đoàn trực thuộc Mặt trận thì còn gì là liên minh tự nguyện", ông Tùng phân tích.

Ông cũng lưu ý rằng Công đoàn là tổ chức đại diện cho giai cấp công nhân, có tính chất độc lập cao. Trên thế giới, dù theo chế độ tư bản hay xã hội chủ nghĩa, công đoàn đều có vị trí riêng biệt và vai trò quan trọng trong quan hệ lao động. 

Việc nhập Công đoàn vào Mặt trận có thể gây mâu thuẫn với các quy định pháp luật hiện hành liên quan đến tài chính, hoạt động và nhân sự của tổ chức này.

“Cán bộ Công đoàn không hưởng lương từ ngân sách nhà nước, mà từ nguồn kinh phí Công đoàn do người lao động đóng góp. Nếu sáp nhập vào Mặt trận Tổ quốc - một tổ chức sử dụng ngân sách sẽ tạo ra bất cập lớn về cơ chế tài chính”, ông nói thêm.

Ông Tùng cũng cho biết đã chính thức gửi ý kiến phản biện về vấn đề này đến Chủ tịch Quốc hội và Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam.

Công đoàn vẫn có tính chất độc lập 

Liên quan đến việc xác định mối quan hệ giữa Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam và Mặt trận Tổ quốc Việt Nam khi sửa đổi Hiến pháp, ông Bùi Sỹ Lợi – nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội cho rằng, cần cân nhắc kỹ giữa hai khái niệm “trực thuộc” và “thành viên”.

Theo ông, “trực thuộc” thể hiện mối quan hệ hành chính rõ ràng, mang tính chất tổ chức chặt chẽ, có sự quản lý, chỉ đạo và kiểm soát từ cấp trên. Trong khi đó, “thành viên” là mối quan hệ mang tính tự nguyện, độc lập hơn, thường gắn với sự tham gia trong liên minh nhưng không chịu sự chỉ đạo trực tiếp.

“Với đặc thù tổ chức chính trị - xã hội ở nước ta hiện nay, các tổ chức như Công đoàn, Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên, Hội Cựu chiến binh đều nằm trong cùng một hệ thống Đảng lãnh đạo, thống nhất trong tổ chức và hoạt động.

Vì vậy, nếu xét trên cơ sở hệ thống chính trị và thể chế một Đảng lãnh đạo hiện nay, việc quy định trong Hiến pháp các tổ chức chính trị - xã hội "trực thuộc" MTTQ sẽ đảm bảo sự hợp lý, thống nhất và đúng thực tiễn”, ông Lợi nhận định.

Tuy nhiên, ông cũng lưu ý rằng dù là trực thuộc MTTQ nhưng các tổ chức này vẫn phải có tính chất độc lập nhất định, hoạt động theo nguyên tắc tự nguyện, liên minh, và có quyền trình dự án luật hoặc pháp lệnh theo Điều 84 Hiến pháp năm 2013.

Trong báo cáo về kết quả lấy ý kiến trong hệ thống MTTQ Việt Nam đối với dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp 2013, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam đề nghị giữ nguyên quy định các tổ chức chính trị - xã hội trực thuộc MTTQ Việt Nam.