'Con tôi ở nhà lễ phép, ra đường chửi bậy'

Tháng trước, một người cô của tôi sau mấy chục năm xa xứ trở về Việt Nam du lịch, thăm lại quê hương. Trong buổi cà phê trò chuyện, cô bất chợt thở dài: "Ước gì ở Việt Nam có chương trình giúp cho trẻ em, thanh niên bớt nói tục. Cô nghe mà buồn, vì ở đâu cũng vậy". Câu nói ấy lại khiến tôi suy nghĩ mãi.

Thật vậy, nỗi lòng của cô cũng là điều gia đình tôi trăn trở nhiều năm nay. Ở nhà, chúng tôi luôn cố gắng dạy con nói năng lễ phép, biết "dạ", "thưa", biết dùng từ cho đúng mực. Nhưng chỉ cần bước ra ngoài xã hội, mọi nỗ lực ấy gần như bị cuốn trôi.

Mỗi cuối tuần, khi đưa con ra công viên chơi, tôi thường chứng kiến cảnh các nhóm học sinh mặc đồng phục áo trắng tụ tập, tiếng nói cười pha lẫn những câu tục tĩu. Ghé vào cửa hàng tiện lợi, đôi khi tôi lại bắt gặp các bạn sinh viên ngồi trò chuyện ồn ào, câu nào cũng chen vài tiếng chửi thề như thói quen tự nhiên. Có lần, tôi phải vội dẫn con ra ngoài vì sợ con nghe và bắt chước theo.

Có vẻ như với nhiều bạn trẻ hiện nay, nói tục chửi thề đã trở thành "mốt" thời thượng một cách thể hiện sự thân mật hay "ngầu". Nếu không nói như vậy, có khi bị xem là "quê", "thiếu muối" hay "không hợp nhóm". Ai không chen vào những từ như vậy, họ cảm thấy lạc lõng, không hợp gu với bạn bè. Thật đáng lo khi thứ ngôn ngữ thô tục ấy lại được bình thường hóa trong giao tiếp hằng ngày.

>> 'Mốt' chửi bậy

Không chỉ ngoài đời thực, trên mạng xã hội, tình trạng này còn lan rộng hơn. Những video, clip, bài đăng sử dụng ngôn từ tục tĩu lại có lượng xem, lượt thích cao. Trẻ em được cha mẹ cho sử dụng điện thoại, máy tính bảng tự do lại dễ dàng tiếp xúc với thứ ngôn ngữ tiêu cực ấy mỗi ngày. Từ đó, các em coi việc chửi thề là bình thường, là "nói cho vui miệng" dẫn đến sự lệch lạc trong nhận thức và hành vi.

Nhưng có lẽ, trách nhiệm không chỉ nằm ở giới trẻ. Tuần trước, gia đình tôi dùng bữa trong một nhà hàng nhỏ, kế bên là bàn của nhóm tài xế. Họ nói chuyện to tiếng, văng tục liên miệng, mặc kệ xung quanh là phụ nữ, người già và trẻ nhỏ. Tôi lo lắng trẻ em học được điều gì khi người lớn lại chính là tấm gương phản chiếu sự thô lỗ trong lời nói? Những lời nói ấy sẽ in sâu vào trí óc non nớt, hình thành thói quen xấu mà khó sửa chữa sau này.

Theo bạn, làm sao để xây dựng được môi trường giao tiếp lành mạnh, giúp thế hệ trẻ phát triển văn minh, nói năng lịch sự mà không bị "nhiễm độc" bởi thói quen xấu?

Sao Mai