Con lai Việt - Mỹ, chia ly và đoàn tụ: Tùng ơi !

Nhìn những bức ảnh được một dòng thánh lưu giữ cùng bức ảnh đặc biệt do một người Mỹ trao lại, bà Nguyễn Thị Hồng Đào nghẹn ngào thốt lên: 'Tùng ơi!'...

Chúng tôi đến xã Nhị Bình, H.Hóc Môn (TP.HCM) theo lời đề nghị của chị Nguyễn Thị Kim Thi, con gái bà Nguyễn Thị Hồng Đào (74 tuổi). Trong căn nhà nhỏ, ánh mắt u buồn của bà Đào bỗng sáng lên khi nhắc đến đứa con mang 2 dòng máu Việt - Mỹ tên Thanh Tùng do bà sinh ra trong hoàn cảnh éo le, rồi mất dấu từ khi anh mới 3 tháng tuổi.

Đứa con lai ra đời trong đêm định mệnh

Bà Đào kể năm 1968, khi 17 tuổi, bà rời quê hương Quảng Ngãi để vào làm phụ bếp trong một căn cứ Mỹ ở Cam Ranh, Khánh Hòa. "Chỗ tui làm gọi là sở Mỹ. Mỗi khi đi làm tui phải vào cổng Mỹ Ca. Tui múc đồ ăn, còn ông người Mỹ yêu tui thì ngồi ghi tên những người Mỹ tới đây và đưa sổ cho họ ký", bà Đào nhớ lại.

Sau một thời gian làm chung, bà Đào đem lòng yêu một người Mỹ mà bà nhớ mang máng tên là Kissmua. PV Thanh Niên thử nhập các dữ liệu gắn với ngữ cảnh, thời gian… để một phần mềm thông minh tìm kiếm cái tên khả dĩ chính xác hơn thì được hồi đáp: Khả năng rất cao tên "Kissmua" là do người Việt phát âm lại theo cảm nhận của thính giác, rất có thể tên chính xác là "Kishmuh".

Tình yêu giữa cô Đào và người đàn ông Mỹ (tạm gọi là Kishmuh) ngày càng thắm thiết. Khi chị Kim Thi diễn tả mối tình đó là "lửa gần rơm lâu ngày cũng bén", đôi mắt của bà Đào lóe lên chút niềm vui. "Ừ, đúng vậy", bà nói gọn lỏn.

Thế nhưng, định mệnh nghiệt ngã không cho cô gái Việt phụ bếp tại sở Mỹ ở Cam Ranh có một kết thúc trọn vẹn. Năm 1969, người tình Mỹ của cô quyết định rời VN về nước. Ngay trước ngày chia tay, họ "gần gũi" nhau.

"Đó là cái đêm định mệnh. Mẹ em hoài thai mà không hề biết, nên chẳng kịp báo cho người yêu Mỹ khi ông ấy sắp rời VN. Ông ấy cũng tính đưa mẹ em về Mỹ cùng, nhưng lúc đó mẹ em từ chối vì còn mẹ già không ai chăm sóc", chị Kim Thi cho hay.

Không gia đình bên cạnh, không chỗ dựa giữa thời buổi chiến tranh, Hồng Đào sinh con và đặt tên đứa bé là Nguyễn Thanh Tùng. Trong nỗi bế tắc và tuyệt vọng, bà quyết định gửi con vào cô nhi viện Việt Hoa ở Sài Gòn tại địa chỉ 27 Học Lạc, Q.5, với hy vọng con được nuôi dưỡng trong môi trường tốt và an toàn hơn.

Ba tháng sau quay lại thăm, trái tim người mẹ trẻ vỡ vụn khi các sơ từ chối cho gặp mặt "với lý do không rõ ràng". Sau năm 1975, bà Đào một lần nữa trở lại cô nhi viện và nhận tin: "Trẻ em ở đây đã được đưa đi hết rồi, không ai biết đi đâu".

Manh mối từ tấm ảnh đặc biệt

Sau năm 1975, bà Đào lấy chồng và sinh 7 người con. Hơn nửa thế kỷ trôi qua, bà vẫn mang trong tim hình bóng đứa con trai mang dòng máu Việt - Mỹ bị thất lạc. Dẫu cuộc sống vất vả, bà vẫn không ngừng dõi theo từng manh mối nhỏ nhoi với hy vọng tìm thấy con.

Những tấm ảnh chụp đứa bé mang tên Thanh Tùng hiện nay còn được lưu giữ tại dòng thánh Phaolô (Q.1, TP.HCM). Ngoài ra, còn có một tấm ảnh đặc biệt có thể là manh mối lớn nhất giúp bà Đào tìm được con. Tấm ảnh này được ông Patrick Spicuzza (người Mỹ, 51 tuổi) mang đến cô nhi viện năm xưa (nay là nhà giữ trẻ do dòng thánh Phaolô quản lý), vào năm 2024.

Đó là bức ảnh trắng đen chụp những đứa trẻ sinh ra tại VN trước 1975 được ông Patrick tìm thấy trong lúc dọn dẹp nhà mẹ mình. Mẹ ông chính là nhà hảo tâm đưa trẻ em mồ côi từ cô nhi viện Việt Hoa sang Mỹ vào thời điểm năm 1975. Ông kể lúc ông còn nhỏ, mẹ ông đã qua đời trong một vụ hỏa hoạn khi lao vào cứu một trong những đứa trẻ VN do bà đưa sang Mỹ. Do đó, ông hoàn toàn không biết thêm thông tin gì về họ. Khi tìm được bức ảnh, ông quyết định mang sang VN để trao lại.

Bà Đào được các sơ báo tin và vội đến để nhận diện người con thất lạc trong bức ảnh do ông Patrick mang sang. Phía sau bức ảnh hiếm hoi đó có ghi thông tin bằng tiếng Pháp thể hiện tên em bé là Thanh Tùng (trước khi rửa tội), còn tên sau khi rửa tội là Petit Francois Phi Hùng.

"Cầm tấm ảnh, mẹ tôi nhận ra ngay anh Tùng. Lúc đó, bà chỉ vào đứa trẻ duy nhất có gương mặt lai Tây rồi khóc nức nở, thốt lên: "Thằng Tùng con của tui đây nè. Con bây giờ đang ở đâu Tùng ơi!"", chị Kim Thi bồi hồi kể lại.

Nhiều năm qua, chị Kim Thi miệt mài giúp mẹ tìm kiếm người anh thất lạc. Chị đã 3 lần nhờ kênh "Tuấn Vỹ kết nối yêu thương" hỗ trợ và đăng tin trên các diễn đàn như "Hội tình lai không biên giới" (Amerasians Without Borders), một tổ chức phi lợi nhuận tại Mỹ đã và đang giúp đỡ con lai Mỹ còn ở VN xét nghiệm ADN để tìm cha. Chị Thi cũng gửi mẫu ADN của bà Đào sang 2 trung tâm nổi tiếng chuyên xét nghiệm tìm người thân tại Mỹ là Ancestry và Famitree, nhưng chưa tìm ra manh mối anh Thanh Tùng.

Giữa dòng đời xuôi ngược và bao cuộc chia ly do chiến tranh, có những nỗi đau mang tên "con lai Việt - Mỹ" vẫn lặng lẽ tồn tại qua năm tháng. Với bà Đào, đó là khoảng trống mang tên Thanh Tùng, người con mà nếu còn sống cũng đã hơn 55 tuổi.

Trong căn nhà nhỏ ở H.Hóc Môn, bà Đào mỗi ngày lại ngồi bên cửa sổ, ngóng vọng một điều kỳ diệu, dù chỉ rất mong manh.

Nhìn tấm ảnh do ông Patrick mang sang VN, bà Đào một lần nữa chỉ vào cậu bé có gương mặt đáng yêu đã được ai đó đánh dấu mũi tên, và khẳng định chắc nịch với PV Thanh Niên: "Đó là Thanh Tùng". Rồi nước mắt lã chã rơi, bà gọi "Tùng ơi!".

Có thể giờ đây, người đàn ông mang tên Thanh Tùng đang sống ở nơi nào đó trong lòng nước Mỹ, mang một cái tên hoàn toàn khác và có thể không biết gì về người mẹ Việt. Nhưng chúng tôi mong một điều kỳ diệu sẽ đến để xoa dịu nỗi đau, lau đi những giọt nước mắt của người mẹ già gần cả cuộc đời đi tìm giọt máu của mình. (còn tiếp)