Có nên truyền dịch khi mắc sốt xuất huyết?

![]() |
Truyền dịch tại nhà tiềm ẩn nhiều rủi ro. Ảnh: Shutterstock. |
Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Minh Tiến, Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi đồng Thành phố (TP.HCM), cho biết người mắc sốt xuất huyết tuyệt đối không được tự ý truyền dịch. Việc truyền dịch phải có chỉ định và được theo dõi chặt chẽ, bởi bệnh lý này khiến cơ thể giữ nước nhiều ở các khoang kẽ. Nếu truyền dịch không kiểm soát, bệnh nhân có nguy cơ phù, sốc hoặc suy hô hấp do tình trạng dịch thoát ra ngoài lòng mạch.
"Truyền dịch không có chỉ định rất nguy hiểm. Một số bệnh nhân còn bị sốc phản vệ hoặc phản ứng run khi tiêm truyền. Thậm chí, đã có trường hợp không qua khỏi sau khi tự ý truyền dịch", bác sĩ Tiến cho hay.
Theo bác sĩ Tiến, truyền dịch trong sốt xuất huyết chỉ được thực hiện khi bệnh nhân bước sang ngày thứ 3 trở đi, có dấu hiệu mất nước như môi khô, mắt trũng, da nhăn, hoặc nôn ói nhiều (trên 3 lần/giờ hoặc trên 4 lần trong 6 giờ). Xét nghiệm máu lúc này cũng thường cho thấy tình trạng cô đặc máu, ví dụ chỉ số HCT ở trẻ em 4-10 tuổi đạt 42%, còn ở người lớn khoảng 48-50%.
Truyền dịch sốt xuất huyết phải tuân thủ đúng phác đồ của Bộ Y tế, đồng thời bác sĩ phải theo dõi liên tục các chỉ số sinh hiệu như mạch, huyết áp, nhịp thở. Nếu truyền quá nhiều dịch, bệnh nhân có thể bị tràn dịch màng phổi, khó thở hoặc diễn tiến vào sốc nặng.
"Nhiều bệnh nhân cảm thấy khó chịu khi truyền dịch nên tự ý rút kim, rất nguy hiểm. Dịch truyền không phải để bổ dưỡng mà chủ yếu chống sốc, gồm điện giải, đạm, vitamin. Nếu truyền không đúng, nhất là dung dịch glucose, bệnh nhân đi tiểu nhiều nhưng thực ra lại mất nước, dễ rơi vào sốc tự do", bác sĩ Tiến cảnh báo.
Bác sĩ Tiến cũng đặc biệt cảnh báo người dân không nên đến các phòng khám hoặc phòng mạch tư để truyền dịch. Việc truyền dịch không đúng chỉ định không chỉ gây nguy hiểm mà còn làm khó khăn cho các bác sĩ trong xử trí khi bệnh trở nặng.
Nhiều người nghĩ truyền vitamin C hay đạm để mau khỏe, nhưng những dịch truyền này cũng có thể gây sốc phản vệ như vitamin B1, hoặc dẫn tới tràn dịch màng phổi, màng bụng, khiến bệnh nhân khó thở, thậm chí rơi vào sốc.
Theo bác sĩ Tiến sốt xuất huyết là bệnh nguy hiểm, cần được theo dõi chặt chẽ và điều trị đúng phác đồ. Người dân tuyệt đối không tự ý truyền dịch hoặc truyền theo lời khuyên truyền miệng, tránh nguy hiểm tính mạng.
Trong nhiều năm hành nghề y và từng giữ chức trưởng khoa dinh dưỡng của một bệnh viện lớn, tác giả Hạ Manh đã điều trị hơn 10.000 ca bệnh liên quan đến chế độ ăn uống không lành mạnh. Cuốn sách "Ăn chuẩn ít bệnh" (tập 1) được viết ra từ những kinh nghiệm chuyên môn của vị bác sĩ này, nó sẽ mang đến cho người bệnh những kiến thức hữu ích về dinh dưỡng, để xây dựng chế độ ăn hợp lý.