Có nên cấm xe giường nằm?

Đề xuất về quản lý chặt chẽ xe giường nằm nhận được nhiều thảo luận tại hội nghị trao đổi với các doanh nghiệp kinh doanh vận tải đường bộ về công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông do Cục Cảnh sát giao thông (Bộ Công an) chủ trì vào sáng 1-8.

Thông qua hội nghị, Cục Cảnh sát giao thông muốn lắng nghe những tâm tư nguyện vọng, khó khăn vướng mắc cũng như đề xuất của đại diện các doanh nghiệp kinh doanh vận tải đường bộ.

Đề xuất có lộ trình cấm hoặc quản lý chặt xe giường nằm

Tại hội nghị, đại diện của nhiều doanh nghiệp vận tải hành khách và hàng hóa đã nêu hàng loạt ý kiến nói về những thuận lợi và bất cập liên quan đến việc quản lý xe và người lái. Trong đó, đề xuất về quản lý chặt chẽ xe giường nằm nhận được nhiều thảo luận.

Trước thực trạng tai nạn liên quan xe kinh doanh vận tải còn chiếm tỉ lệ cao, chủ nhà xe Hải Vân đề xuất Cục Cảnh sát giao thông số hóa xe chở khách để quản lý trên môi trường điện tử; thông qua hệ thống camera giám sát trên các tuyến quốc lộ, cao tốc để phát hiện và xử lý vi phạm.

Đặc biệt cần quản lý chặt chẽ hơn nữa đối với xe giường nằm, ví dụ như cấp chứng chỉ cho người lái loại xe này, quy định điều kiện nào thì được đi đường đồi núi quanh co, khi nào được tham gia giao thông đường dài...

Dù là một trong những doanh nghiệp đầu tiên khai thác xe giường nằm tại Việt Nam, đại diện doanh nghiệp xe Hoàng Long, ông Vũ Đức Hoàng, cho rằng: Nếu muốn hạn chế tai nạn, nên cấm xe khách giường nằm. Bởi theo ông nhìn nhận, loại xe này hiện nay không còn an toàn bởi bản chất là xe được hoán cải.

"Một chiếc xe 45 chỗ, bây giờ hoán cảnh thành 34 chỗ/giường nằm thì chắc chắn đó là chiếc xe không còn an toàn", theo ông Hoàng.

Đồng thời, đại diện nhà xe này cũng đề xuất nếu xe chạy quãng đường trên 200km và qua khu vực đường đồi núi thì cần lắp hệ thống phanh từ chuyên biệt. Đồng thời có thể xem xét cấm xe giường nằm chạy từ 2h30 - 5h30, để đảm bảo an toàn.

Tuy nhiên, ông Vũ Đức Hoàng cho rằng những quy định trên nếu được thực thi cần có lộ trình và tính toán rõ ràng bởi điều này ảnh hưởng trực tiếp tới chi phí và mô hình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Chi phí vận tải có nguy cơ tăng cao, đè nặng lên vai chủ doanh nghiệp cũng như người tiêu dùng.

Phản hồi trước đề xuất trên, ông Đỗ Văn Bằng - chủ tịch Hiệp hội Vận tải Hà Nội - cho rằng cần cân nhắc rất kỹ trước đề xuất cấm xe giường nằm. Bởi đây vẫn là loại hình đáp ứng nhu cầu đi lại của đông đảo người dân và kinh doanh hiệu quả đối với doanh nghiệp.

"Tai nạn xảy ra đại đa số là từ con người, không thể đổ lỗi do xe rồi đề xuất cấm", ông Bằng khẳng định.

Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Hà Nội cũng nêu bối cảnh loại hình vận tải hành khách ở tuyến Bắc - Nam ở Việt Nam hiện nay, khi vé máy bay vẫn neo ở mức cao, đường sắt cao tốc chưa được hoàn thành. Để đáp ứng nhu cầu đi lại, rất khó tìm được loại xe nào thay thế được ô tô giường nằm trong tương lai gần.

"Nếu đường sắt Hà Nội - TP.HCM với tốc độ 350km/h được hiện thực hóa. Người dân chắc chắn sẽ lựa chọn loại hình vận tải này và khi đó tự khắc xe giường nằm sẽ không còn là lựa chọn của đông đảo mọi người như hiện tại", ông Bằng nói.

"Chỉ có 2-3 xe cũng được kinh doanh, vậy ai sẽ giúp cá nhân đó quản lý?"

Tại hội nghị, ông Nguyễn Công Hùng (giám đốc Công ty Mai Linh Hà Nội) nêu quan điểm: Thời gian qua có rất nhiều tai nạn giao thông đã xảy ra, tuy nhiên các bên liên quan mới quay lại để quy trách nhiệm, tức là chỉ giải quyết hậu quả, mà không ngăn chặn ngay từ đầu.

"Với loại hình xe khách, hiện không chỉ doanh nghiệp mà cá nhân cũng được kinh doanh vận tải, chỉ có 2-3 xe cũng được kinh doanh. Vậy ai sẽ giúp cá nhân đó quản lý, theo dõi về trật tự an toàn giao thông?", ông Hùng nêu vấn đề.

Theo ông, muốn doanh nghiệp chấp hành tốt luật giao thông thì phải xây dựng luật tốt, trong đó cần giải quyết các vi phạm liên quan đến phù hiệu xe...

"Tốt nhất là số hóa dữ liệu, định danh điện tử phù hiệu xe để dễ quản lý như việc quản lý định danh biển số. Cần cấm các xe không có phù hiệu hoặc xe có phù hiệu hết hiệu lực không được chạy trên đường", ông Hùng đề xuất.

Đại diện một số nhà xe cũng nhìn nhận hiện rất nhiều xe ô tô hoạt động tự phát như xe tự ghép, xe chạy "chui", xe không có hợp đồng tuyến cố định vẫn đón khách tràn lan.

"Nghị định 168 đã có hình thức xử phạt, song tôi cho rằng như vậy chưa đủ răn đe. Tôi đề xuất nâng mức phạt, thậm chí tạm giữ xe, để ngăn chặn loại xe này vi phạm", đại diện một hãng xe đề xuất tới Cục Cảnh sát giao thông.

Kết luận hội nghị, thiếu tướng Đỗ Thanh Bình - cục trưởng Cục Cảnh sát giao thông - cảm ơn và đánh giá ý kiến của các nhà xe là những đóng góp thực tế, mang tính xây dựng.

Trong 7 tháng đầu năm 2025, toàn quốc đã xảy ra 4.000 vụ tai nạn liên quan đến xe tải và xe khách, khiến 2.466 người chết. Trong đó, cứ 3 vụ tai nạn thì có một vụ liên quan đến xe tải, rơ moóc, sơmi rơ moóc hoặc xe khách.

Trong khi đó, số lượng xe tải và xe khách chỉ chiếm 2,49% nhưng lại liên quan đến 37,1% số vụ và 40,27% số người chết vì tai nạn giao thông.

Gần đây nhất, tại Hà Tĩnh xảy ra vụ tai nạn xe khách thương tâm khiến 10 người tử vong.

"Với những con số nêu trên, chúng ta cần nhìn nhận từ quản lý nhà nước, trách nhiệm của các bộ ngành và nhìn từ những quy định hiện nay về hạ tầng, phương tiện và người lái xem có vấn đề gì" - lãnh đạo Cục Cảnh sát giao thông nói, đồng thời cho biết sẽ tiếp thu toàn bộ ý kiến của các đơn vị kinh doanh vận tải để có những giải pháp toàn diện nhằm mục tiêu cao nhất là kéo giảm tai nạn giao thông.