Chuyện về 2 ngôi mộ nằm trơ trọi giữa đường băng của sân bay

(Dân trí) - Một sân bay quốc tế ở Mỹ là nơi tồn tại hai ngôi mộ người thật. Trên bề mặt đường băng có 2 bia mộ, là nơi hàng chục máy bay chở khách cất và hạ cánh mỗi ngày.

Sân bay đặc biệt của nước Mỹ

Ngày nay, các sân bay quốc tế hiện đại thường được thiết kế nhiều hệ thống tiện ích, mạng lưới đường bay rộng lớn hay những điểm độc đáo.

Ví dụ như sân bay Changi (Singapore) có thác nước trong nhà cao nhất thế giới, hay sân bay quốc tế Hong Kong (Trung Quốc) tự hào với rạp chiếu phim IMAX đầu tiên được xây ngay trong nhà ga. 

Tuy nhiên, chỉ có một sân bay quốc tế trên thế giới tồn tại hai ngôi mộ người thật nằm ở ngay giữa đường băng.

Đó là sân bay quốc tế Savannah-Hilton Head (SAV), nằm trên ranh giới hai bang Georgia và South Carolina (Mỹ). Trên bề mặt đường băng này có hai bia mộ, nơi hàng chục máy bay chở khách cất và hạ cánh mỗi ngày, quanh năm suốt tháng.

Hầu như rất ít hành khách trên những chuyến bay đi qua để ý tới hai tấm bia nằm song song ở phía bắc đường băng 10/28. Không chỉ hiếm có trong lịch sử ngành hàng không toàn cầu, sự hiện diện của những ngôi mộ này còn là câu chuyện kỳ lạ.

Trở lại câu chuyện của lịch sử, thành phố Savannah (bang Georgia) đã có sân bay hoạt động gần như song song với sự ra đời của hàng không thương mại. Năm 1918, thành phố mở sân bay đầu tiên tại rìa phía nam công viên Daffin. Ở đây có một đường băng duy nhất dài 833m, rộng 150m. Sân bay này hoạt động đến năm 1930.

Do không đáp ứng được nhu cầu mở rộng, năm 1928, chính quyền thành phố chọn một khu đất để xây dựng sân bay mới. Năm 1929, sân bay Savannah Municipal Airport khai trương. Chuyến bay đầu tiên do Eastern Air Express khai thác tới thành phố New York và Miami. Năm 1932, sân bay được đổi tên thành Hunter Field.

Đến năm 1940, quân đoàn không quân lục quân Mỹ (USAAC) đề xuất tiếp quản toàn bộ Hunter Field trong trường hợp Mỹ tham gia Thế chiến thứ 2.

Khi hoạt động quân sự gia tăng, thành phố quyết định xây thêm một sân bay riêng cho hàng không dân dụng, chọn khu vực Cherokee Hill.

Tuy nhiên, chưa hoàn tất, năm 1942, USAAC tiếp tục trưng dụng công trình này, xây dựng thêm hạ tầng. Cơ sở mới mang tên Chatham Field, được dùng làm căn cứ huấn luyện cho đến khi chiến tranh kết thúc.

Năm 1948, Chatham Field được đổi tên thành Travis Field. Sân bay Savannah cũ ở Hunter Field được trả lại cho thành phố. Nhưng chỉ một năm sau, Travis Field cũng chính thức thuộc về Savannah và trở thành sân bay dân dụng chính từ năm 1950.

Các hạng mục nhà ga và tháp điều khiển mới lần lượt được xây dựng từ thập niên 1950. Năm 1983, sân bay đổi tên thành Savannah International Airport. Đến năm 2003, cái tên sân bay quốc tế Savannah-Hilton Head t ra đời, phản ánh lượng khách lớn đến từ bang South Carolina, đặc biệt là khu du lịch đảo Hilton Head.

Gia tộc Dotson và nghĩa trang trên đường băng

Khi USAAC mở rộng Chatham Field trong Thế chiến thứ 2 cần thêm đất và đã thuê thêm ở khu vực liền kề khu Cherokee Hill. Trong diện tích này có nghĩa trang tư nhân của gia đình Dotson – một gia tộc đã sống tại đây từ thế kỷ 19.

Richard và Catherine Dotson, chủ trang trại đầu tiên, được chôn cất ngay trên đất nhà theo nguyện vọng của họ. Sau đó, nhiều thế hệ con cháu cũng được an táng tại cùng vị trí. Nghĩa trang lúc bấy giờ có hơn 100 ngôi mộ.

Theo luật liên bang Mỹ, không được di dời mộ nếu chưa có sự đồng ý của thân nhân. Con cháu nhà Dotson ban đầu phản đối. Nhưng sau khi thương lượng, họ đồng ý chuyển phần lớn mộ sang nghĩa trang Bonaventure ở trung tâm Savannah. Tuy nhiên, họ kiên quyết giữ nguyên bốn ngôi mộ, gồm Richard và Catherine Dotson cùng hai thân nhân là Daniel Hueston và John Dotson.

Ngay cả khi phía quân đội cho biết, họ cần xây dựng đường băng mới để đón loạt máy bay lớn, gia đình Dotson vẫn giữ lập trường. Đó là việc không di dời bốn ngôi mộ.

Vì vậy, khi đường băng 10/28 được hoàn thiện, hai bia mộ chính được lát chìm ngay mép phía bắc. Hai ngôi mộ khác nằm trong bãi cỏ gần đó.

Từ đó đến nay, suốt hơn 80 năm, mộ phần vẫn không bị xáo trộn dù phía trên là hàng nghìn chuyến bay cất hạ cánh mỗi năm.

Ngày nay, hành khách có thể nhìn thấy hai hình chữ nhật màu xám lạ lẫm ngay bên đường băng. Đây vốn là nơi yên nghỉ của chủ nhân vùng đất Cherokee Hill. Nơi này cũng là những ngôi mộ duy nhất trên thế giới được đặt giữa đường băng dài 2.850m của một sân bay đang hoạt động.

Sân bay ngày nay

Hiện sân bay quốc tế Savannah-Hilton Head là điểm đến của cả hàng không thương mại lẫn tư nhân, với 114.986 chuyến bay và 4,1 triệu lượt khách trong năm 2024. 

Ba hãng lớn của Mỹ bao gồm United Airlines, Delta Air Lines và American Airlines đều khai thác các chuyến bay tại đây với tổng cộng 33 điểm đến. Tuy nhiên tính đến tháng 4/2025, sân bay chưa có chuyến bay quốc tế nào.

Tháng 11/2024, sân bay này được tạp chí Condé Nast Traveler bầu chọn là sân bay số 1 nước Mỹ theo bình chọn của độc giả.

Nếu có dịp cất cánh hoặc hạ cánh tại sân bay quốc tế Savannah-Hilton Head, du khách hãy để ý tới hai hình chữ nhật màu xám nằm sát mép bắc đường băng 10/28. Đó là câu chuyện về những người nằm bên dưới mãi mãi.