Vụ hỏa hoạn cấp độ 5 - mức cảnh báo cao nhất - tại chung cư Wang Fuk Court, quận Đại Bộ hôm 26/11 khiến ít nhất 44 người thiệt mạng, hơn 200 người mất tích và 45 người nguy kịch. Trong lúc lực lượng chức năng vẫn nỗ lực tìm kiếm nạn nhân, không khí đau buồn và lo âu bao trùm đặc khu. Mạng xã hội liên tục lan truyền hình ảnh hiện trường cùng thông tin cá nhân của những lính cứu hỏa hy sinh, tạo nên gánh nặng tâm lý lớn cho cộng đồng, theo HK01.
Giáo sư Lo Ka-ying, Khoa Tâm thần học, Đại học Hong Kong, nhận định việc quan tâm đến xã hội là phản ứng tự nhiên, nhưng tiếp xúc liên tục với thông tin thảm họa sẽ nhanh chóng vắt kiệt cảm xúc. Bà khuyến nghị người dân cần nhận biết dấu hiệu quá tải và chủ động dừng lướt điện thoại. Theo giáo sư Lo, việc tạm ngừng xem tin tức không phải là thờ ơ, mà là hành động tự chăm sóc có trách nhiệm. Việc tách mình ra một cách điều độ giúp tâm trí và cơ thể có không gian phục hồi, từ đó mới duy trì đủ sức lực để tiếp tục cuộc sống và hỗ trợ người khác.
Vị chuyên gia cũng cảnh báo tác động tiêu cực từ mạng xã hội. Khác với báo chí truyền thống tuân thủ quy tắc đạo đức nghề nghiệp, hạn chế hình ảnh bạo lực, mạng xã hội thường phát tán các đoạn video trực tiếp không che chắn về nạn nhân. Những hình ảnh này kích hoạt cơ chế sợ hãi của não bộ, gây căng thẳng và lo âu. Do đó, độc giả cần tự tạo "khoảng lặng tâm lý", tránh để nội dung tiêu cực lặp đi lặp lại trong tâm trí.
Dưới góc độ lâm sàng, nhà tâm lý học Leung Chung-min giải thích việc chứng kiến thảm họa qua truyền thông dễ gây ra phản ứng sốc, tê liệt cảm xúc, buồn bã hoặc mất ngủ, kém tập trung. Đây là những phản ứng bình thường sau một biến cố đau thương và thường thuyên giảm sau vài tuần. Bà Leung lưu ý cộng đồng cần phân biệt rõ trạng thái này với Rối loạn stress sau sang chấn (PTSD) - hội chứng chỉ được chẩn đoán khi triệu chứng kéo dài hơn một tháng và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt.
Tuy nhiên, nhóm đối tượng nguy cơ cao mắc PTSD là lính cứu hỏa và lực lượng cứu hộ tuyến đầu. Do trực tiếp chứng kiến thảm kịch và sự hy sinh của đồng đội, họ dễ đối mặt với tình trạng ký ức xâm nhập, tái hiện hình ảnh ám ảnh không kiểm soát. Bà Leung khuyên gia đình và xã hội cần kiên nhẫn, thấu hiểu, tránh tạo áp lực buộc những người này phải hồi phục nhanh chóng.
Để giảm thiểu các phản ứng sinh lý như tim đập nhanh hay tức ngực, bà Tan Jiayi, Chủ tịch khoa Tư vấn Tâm lý thuộc Hiệp hội Tâm lý Hong Kong, gợi ý kỹ thuật hít thở sâu giúp ổn định tinh thần. Bà nhấn mạnh việc hiểu rằng "phản ứng bất thường trước một tình huống bất thường là điều bình thường" sẽ giúp người dân đối phó tốt hơn với căng thẳng trong giai đoạn này.
Vụ hỏa hoạn nghiêm trọng tại Wang Fuk Court bắt nguồn từ hệ thống giàn giáo tre bên ngoài một tòa nhà vào chiều qua, sau đó lan nhanh sang các khối nhà còn lại trong cụm chung cư 8 tòa. Khu nhà ở này đón cư dân từ năm 1983 và đang trong quá trình cải tạo trị giá hơn 42 triệu USD. Sự việc một lần nữa dấy lên lo ngại về an toàn lao động tại Hong Kong, nơi vẫn sử dụng phổ biến giàn giáo tre bất chấp nỗ lực loại bỏ vật liệu này của chính quyền sau 22 ca tử vong liên quan trong giai đoạn 2019-2024.
Bình Minh (Theo HK01, News Yahoo)















