Chuyển cách quản lý 'từ giấy sang số' - Báo VnExpress

Sáng 16/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến dự án Luật Chuyển đổi số, dự kiến được trình và thông qua theo quy trình rút gọn tại kỳ họp 10. Dự thảo quy định Nhà nước có trách nhiệm bảo đảm mọi công dân, không phân biệt độ tuổi, giới tính, trình độ, điều kiện địa lý hay kinh tế, đều có cơ hội bình đẳng trong việc tiếp cận và sử dụng dịch vụ công trực tuyến.

Hệ thống dịch vụ công trực tuyến phải tuân thủ các chuẩn mực quốc tế, gồm giao diện thân thiện, hỗ trợ đa ngôn ngữ, có ngôn ngữ ký hiệu và hình thức hỗ trợ người khuyết tật. Nền tảng phải tương thích với nhiều loại thiết bị, đồng thời có công cụ hỗ trợ tiếp cận ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn.

Dự luật cũng nêu dịch vụ công trực tuyến cần được thiết kế theo sự kiện cuộc sống của người dân và vòng đời doanh nghiệp, hướng tới cá thể hóa phù hợp với từng cá nhân, tổ chức. Cơ quan nhà nước phải phối hợp liên thông để cung cấp dịch vụ công trực tuyến theo chuỗi sự kiện, thay vì phân mảnh theo thẩm quyền hành chính. Người dân, doanh nghiệp chỉ phải cung cấp thông tin một lần; quy trình xử lý xuyên suốt, liền mạch, phi địa giới hành chính, cắt giảm tối đa thời gian và chi phí.

Thứ trưởng Thường trực Bộ Khoa học và Công nghệ Vũ Hải Quân cho biết dự luật xác định chuyển đổi số là "đột phá hàng đầu", ưu tiên phát triển hạ tầng, dữ liệu, nhân lực và hợp tác quốc tế. Dự thảo cũng luật hóa các nguyên tắc: lấy người dân làm trung tâm, số hóa ngay từ đầu và quản lý dựa trên dữ liệu, nhằm bảo đảm "không ai bị bỏ lại phía sau".

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng nói việc quản lý hoàn toàn trên môi trường số là xu thế tất yếu, song Chính phủ cần tính đến giai đoạn chuyển tiếp để đảm bảo hệ thống hiện hành vẫn vận hành ổn định, không gây khó cho người dân. "Nếu đẩy nhanh quá trình chuyển đổi khi hạ tầng và nhân lực chưa sẵn sàng có thể ảnh hưởng việc cung cấp dịch vụ công", ông nói.

Giải trình, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cho biết đây là đạo luật khó, thế giới chưa có tiền lệ. Luật được xây dựng ngắn gọn, mang tính khung, để Chính phủ linh hoạt hướng dẫn bằng nghị định. Ông nhấn mạnh: "Luật quy định rõ việc chuyển cách quản lý từ giấy sang số; quản lý trên môi trường số là mặc định, trên giấy là ngoại lệ. Người đứng đầu cơ quan nhà nước phải chịu trách nhiệm nếu không triển khai chuyển đổi số".

Luật Chuyển đổi số đặt nền tảng pháp lý cho quốc gia số, tạo cơ chế phát triển kinh tế số, xã hội số, xác định cấu trúc quản trị thống nhất và cơ quan điều phối chuyển đổi số quốc gia. Dự thảo cũng quy định Nhà nước dành tối thiểu 1% ngân sách để thực hiện chuyển đổi số, bắt buộc phải đánh giá hiệu quả hằng năm, chuyển từ "đo lường mức độ" sang "đo lường kết quả".

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định Bộ sẽ tiếp thu tối đa ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để hoàn thiện dự thảo, trình Quốc hội xem xét thông qua tại kỳ họp chuẩn bị khai mạc.

Sơn Hà