Chung dòng máu Lạc Hồng: Bất chấp hiểm nguy để cứu đói dân bản sau lũ

Trận lũ dữ đổ về vào ngày 22.7 cuốn trôi mọi thứ, khiến người dân tại các bản làng ở 2 xã vùng biên của tỉnh Nghệ An là Nhôn Mai và Mỹ Lý lâm cảnh màn trời chiếu đất và bị cô lập. Bất chấp hiểm nguy, một số cán bộ xã đã liều mình cắt rừng, vượt sông mang theo thực phẩm cứu đói cho dân bản.

Cạn kiệt lương thực sau lũ

Sau trận lũ ống, lũ quét lịch sử xảy ra vào cuối tháng 7 ở các xã miền Tây tỉnh Nghệ An, chúng tôi đã nỗ lực tiếp cận được một số bản làng để ghi nhận tình hình thiệt hại của người dân nơi vùng rốn lũ. Trong quá trình tác nghiệp ở bản Xiềng Tắm (xã Mỹ Lý), cạnh bến sông Nậm Nơn, chúng tôi bắt gặp một đoàn cán bộ xã đang lập chốt tại đây để nhận hàng cứu trợ. Mới hay, đây là đoàn của xã Nhôn Mai, giáp với xã Mỹ Lý.

Sau lũ, tuyến QL16 là con đường độc đạo dẫn vào xã này bị sạt lở nghiêm trọng, nhiều đoạn bị cuốn trôi nên không thể đi lại. Nhiều ngày sau trận lũ dữ, toàn xã Nhôn Mai vẫn bị chia cắt, cô lập hoàn toàn. Không còn cách nào khác, ông Mạc Văn Nguyên, Bí thư Đảng ủy xã Nhôn Mai, cùng các cán bộ xã quyết định mở đường cứu dân. Họ vừa cùng nhau băng rừng, vượt sông suốt 3 giờ đồng hồ liền mới đến được đây.

"Đã 4 ngày sau lũ rồi, toàn bộ 21 bản làng của xã vẫn bị chia cắt, cô lập. Trận lũ diễn ra quá nhanh nên người dân chẳng kịp phòng bị. Số lương thực, thực phẩm ít ỏi mà bà con dân bản may mắn mang theo được trước khi lũ đổ về cũng đã cạn dần. Đường sá bị chia cắt, các đoàn cứu trợ không thể vào sâu bên trong để tiếp tế cho bà con được vì sẽ rất nguy hiểm. Nóng ruột quá, tôi bàn với mấy anh em cán bộ xã liều mình cắt rừng, vượt sông ra đây lập chốt thay người dân nhận hàng cứu trợ", ông Nguyên bộc bạch.

Từ trung tâm xã Nhôn Mai ra đến bến thuyền sông Nậm Nơn, ông Nguyên cho hay đoàn xuất phát lúc non trưa, trên đường đi phải vượt qua nhiều điểm sạt lở nguy hiểm. Có lúc, đoàn phải cuốc bộ băng rừng, đoạn thì đi thuyền vượt sông. Trên cung đường vừa trải qua, ông Nguyên và các cán bộ của xã có lúc phải nín thở vì đất đá từ trên núi vẫn rơi lộp bộp, rồi có đoạn qua khúc sông nước lũ hung hãn chảy cuồn cuộn. Đến nơi, họ mới thở phào nhẹ nhõm, trời cũng đã xế chiều.

"Không còn cách nào khác nên anh em chúng tôi phải liều thôi, vì nếu không có lương thực, nước uống tiếp tế kịp thời lúc này thì sợ bà con rơi vào cảnh đói khát. Lũ cuốn trôi đi mọi thứ, nhiều hộ đã trắng tay, đến cái bụng cũng đói nữa thì lòng dân sẽ rất hoang mang", ông Nguyên nói, tay bốc vội miếng cơm nắm mà đoàn mang theo để lót dạ.

Con đường nhận hàng cứu trợ được cán bộ xã Nhôn Mai mở ra, số lương thực, thực phẩm được nhận từ các nhà hảo tâm cứ thế theo con thuyền máy ngược dòng Nậm Nơn, từng chuyến lao đi. Khi hàng về đến điểm tập kết, từng thùng mì tôm, chai nước, kẹo bánh… lại được cán bộ gùi trên lưng đem đến các bản.

Ông Lê Hồng Thái, Chủ tịch UBND xã Nhôn Mai, nói rằng lũ đi qua khiến toàn xã bị mất điện, mất sóng điện thoại và nhiều bản làng bị chia cắt, cô lập do đường bị sạt lở. Cơn lũ ập đến quá lớn và dữ tợn đã cuốn phăng đi tất cả, thậm chí nhiều người chỉ còn mỗi bộ áo quần đang mặc trên người. Bà con rơi vào cảnh túng thiếu, đói khát nhưng lại không thể ra trung tâm xã để nhận hàng tiếp tế vì không còn đường để đi.

"Chúng tôi cắt cử cán bộ, gùi từng thùng mì tôm, nước uống đưa đến từng bản. Có hôm anh em gùi hàng đi từ sáng, đến chiều tối mới tới nơi. Vất vả, hiểm nguy nhưng vì bà con, các cán bộ trên dưới vẫn nhất trí một lòng, chẳng quản ngại gian khó", ông Thái tâm sự.

Nỗ lực tiếp cận bản giáp Lào

Phải 4 ngày sau lũ thì con đường từ xã Mường Xén dẫn vào xã Mỹ Lý mới được khơi thông, nhiều đoàn cứu trợ cũng đã vào được trung tâm của xã. Ngồi tại điểm nhận hàng tiếp tế, ông Đào Công Thịnh, Phó chủ tịch UBND xã Mỹ Lý, cho biết ông cùng với 5 cán bộ xã vừa trở về sau gần 4 ngày nỗ lực băng rừng, lội suối để tiếp cận bản xa nhất trung tâm xã, nơi biên giới Việt - Lào, là Cha Nga.

"Từ trung tâm xã đến được bản Cha Nga phải đi quãng đường dài hơn 20 km, bình thường vốn đã rất khó đi. Sau lũ, tuyến đường đến bản này đoạn thì bị cuốn trôi, đoạn sạt lở. Bản có 93 hộ dân này bị cô lập, sóng điện thoại bị mất nên xã không thể nắm được tình hình. Sáng 23.7, xã tổ chức cuộc họp khẩn, thành lập ngay một tổ công tác cơ động gồm 6 người, mang theo một số nhu yếu phẩm băng rừng, vượt suối lên bản Xốp Dương và Cha Nga", ông Thịnh nhớ lại.

Đi bộ mất 1 ngày, nhóm cán bộ xã Mỹ Lý mới đến được bản Xốp Dương. Bản này may mắn không bị thiệt hại về người trong trận lũ, nhưng nhiều nhà cửa của bà con bị đổ sập, tài sản bị cuốn trôi. Sau khi hỏi thăm, động viên và trao một ít thực phẩm cho bà con, nhóm của ông Thịnh tiếp tục tìm đến bản Cha Nga. Họ lại phải băng rừng thêm 1 ngày nữa.

"Hiểm nguy luôn rình rập suốt cả quãng đường đi. Anh em chúng tôi mệt lử vì phải trèo đèo, lội suối, vượt sình lầy. Nhưng vì bà con đang chờ đợi mình, đôi chân cứ thế bước đi, anh em động viên nhau cùng cố gắng. Sau gần 2 ngày, nhóm chúng tôi cũng đến được bản Cha Nga. Mấy ngày bị cô lập, bà con ở đây đùm bọc, chia nhau từng miếng ăn, nước uống. Họ cũng tỏ ra tuyệt vọng vì tài sản bị lũ dữ cuốn mất. Dù chỉ trao bà con được một ít thực phẩm ít ỏi mang theo, nhưng người dân tỏ ra rất vui. Sự xuất hiện của chúng tôi như tiếp thêm niềm hy vọng cho bà con bản này", ông Thịnh bộc bạch.

Ông Lương Văn Bảy, Chủ tịch UBND xã Mỹ Lý, cho hay trận lũ gây thiệt hại cho toàn xã ước tính hơn 500 tỉ đồng. Trong đó, Cha Nga là một trong những bản chịu ảnh hưởng nặng nề nhất, với 36 ngôi nhà bị nước cuốn trôi hoàn toàn. Gần 1 tháng trôi qua, bản này vẫn đang bị chia cắt, cô lập. Dù rất gian nan, nhưng xã vẫn luôn tìm mọi cách đưa hàng cứu trợ vào tận nơi, để người dân không ai bị đói khát.

"Gần 1 tháng qua, có rất nhiều đoàn thiện nguyện từ khắp cả nước đã về hỗ trợ nhu yếu phẩm và tiền mặt giúp người dân tái thiết cuộc sống. Dù phía trước còn muôn vàn khó khăn, nhưng sự chung sức đồng lòng của toàn dân là niềm động viên tinh thần lớn lao và kịp thời để bà con gượng dậy sau lũ", ông Bảy chia sẻ.