Tổ chức chính quyền hai cấp: Tăng quyền, tăng trách nhiệm

Cấp xã cũng được quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ), quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất lần đầu.

Với 28 nghị định về phân cấp, phân quyền và phân định thẩm quyền được Chính phủ ban hành, Thủ tướng đã yêu cầu chủ tịch UBND tỉnh thành nghiên cứu kỹ lưỡng các quy định để triển khai đầy đủ, đúng quy định, bảo đảm hiệu quả, không để ngắt quãng, không gián đoạn, tổng hợp các khó khăn vướng mắc để giải đáp cụ thể, hướng dẫn nghị định trước ngày 30-6.

Cấp xã được nhiều quyền hơn với đất đai

Một trong những lĩnh vực được quan tâm nhất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, sẽ được chuyển giao cho chủ tịch UBND cấp xã đối với các nội dung như chấp thuận phương án sử dụng đất nông nghiệp của tổ chức kinh tế; phương án sử dụng đất lúa của cá nhân; quyết định thu hồi đất; phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư; phương án cưỡng chế; giá đất, giá bán nhà ở tái định cư...

Cấp xã cũng được quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ), quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất lần đầu; xác định lại diện tích đất ở, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng và quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.

Quyết định việc giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất với cá nhân, giao đất cho cộng đồng dân cư; phê duyệt phương án góp quyền sử dụng đất, điều chỉnh lại đất đai để chỉnh trang, phát triển dân cư.

Đi kèm với phân cấp, phân quyền và phân định thẩm quyền, nghị định cũng phân định rõ trách nhiệm của UBND cấp tỉnh, chủ tịch UBND cấp tỉnh và UBND cấp xã, chủ tịch UBND cấp xã.

Đơn cử như UBND cấp xã có trách nhiệm cho ý kiến về quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh, lập và điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất cấp xã; công bố công khai quy hoạch sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất năm năm và tổ chức thực hiện; công bố công khai việc thu hồi đất, báo cáo kết quả thực hiện; thực hiện bồi thường, hỗ trợ tái định cư, thu hồi đất, cưỡng chế, lập dự án tái định cư...

Phân cấp quản lý nhiều lĩnh vực khác

Với lĩnh vực thuế cũng quy định người nộp thuế sẽ không phải nộp các chứng từ trong hồ sơ khai thuế, nộp thuế, hồ sơ hoàn thuế, hồ sơ thuế khác nếu cơ quan quản lý đã có, căn cứ tình hình thực tế và điều kiện trang bị công nghệ thông tin.

Đối với trường hợp xóa nợ tiền thuế, tiền chậm nộp và tiền phạt, bộ trưởng Bộ Tài chính có thẩm quyền quyết định xóa nợ với doanh nghiệp, hợp tác xã có khoản tiền nợ thuế, chậm nộp từ 15 tỉ đồng trở lên...

Trên cơ sở đó, cơ quan thuế cơ sở quản lý trực tiếp người nộp thuế sẽ lập và gửi hồ sơ đề nghị xóa nợ, cục thuế thẩm định hồ sơ đề nghị, làm căn cứ trình Bộ Tài chính xem xét quyết định.

Đối với lĩnh vực giáo dục, chủ tịch UBND cấp xã được quyền thành lập hoặc cho thành lập, hoạt động giáo dục, đình chỉ hoạt động và giải thể trường mầm non, nhóm trẻ độc lập, lớp mẫu giáo độc lập, mầm non độc lập, dân lập, tư thục.

Tuy nhiên chủ tịch UBND cấp tỉnh có thẩm quyền chuyển đổi với trường mầm non tư thục do nhà đầu tư nước ngoài đầu tư, trường mầm non tư thục chuyển sang trường mầm non tư thục hoạt động không vì lợi nhuận.

Đối với giáo dục phổ thông, chủ tịch UBND cấp xã được quyền thành lập, đình chỉ, sáp nhập, chia, tách hoạt động hay giải thể trường tiểu học, các cơ sở giáo dục khác thực hiện theo chương trình tiểu học, trung học cơ sở, song cấp tỉnh có thẩm quyền trên với trường trung học phổ thông, trung tâm giáo dục thường xuyên, trung tâm hỗ trợ phát triển giáo dục hòa nhập...

Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ vận hành

Trao đổi với Tuổi Trẻ, đại biểu Trần Hoàng Ngân (TP.HCM) cho rằng cùng với việc ban hành các văn bản hướng dẫn phân cấp phân quyền, phân định thẩm quyền hai cấp, cần tập trung nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức đảm bảo hiệu quả hoạt động và vận hành chính quyền hai cấp để phục vụ người dân hiệu quả hơn.

Tại hội nghị công bố 28 nghị định về phân cấp phân quyền, phân định thẩm quyền của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cũng đề nghị để sớm triển khai hiệu quả mô hình chính quyền hai cấp và thi hành các nghị định đạt hiệu quả, các bộ ngành cần tiếp tục thực hiện phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền, quy định chi tiết các điều, khoản và các nội dung chuyển tiếp nhằm đảm bảo tính đồng bộ, nhất quán.

Tiếp tục lắng nghe các ý kiến của các đối tượng chịu tác động, địa phương để sửa đổi, bổ sung với tinh thần không cầu toàn, không nóng vội, vừa làm vừa hoàn thiện.

Trong khi đó, Phó thủ tướng thường trực Nguyễn Hòa Bình cũng yêu cầu cán bộ, công chức, viên chức phải nghiêm túc nghiên cứu kỹ nội dung của các nghị định; nắm chắc chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, thẩm quyền, trình tự, thủ tục thực hiện nhiệm vụ được phân cấp, phân quyền.

Đồng thời phải đề cao tinh thần trách nhiệm, tận tụy, nỗ lực hết mình vì người dân, không được đùn đẩy, né tránh, không để người dân phải đi lại nhiều lần hay chờ đợi lâu; phải xác định càng được trao quyền thì càng phải hành động nhanh hơn, đúng hơn, hiệu quả hơn, phục vụ người dân và doanh nghiệp tốt hơn.

Thủ tướng Phạm Minh Chính vừa ký công điện gửi cơ quan ngang bộ, chủ tịch UBND các tỉnh thành trực thuộc trung ương về việc tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền trong các ngành, lĩnh vực để chuẩn bị vận hành mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp từ ngày 1-7.