Chủ tịch Quốc hội: Lương doanh nghiệp nhà nước phải cạnh tranh được với tư nhân

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn lưu ý, chính sách tiền lương tại doanh nghiệp nhà nước cần được điều chỉnh, đảm bảo doanh nghiệp cạnh tranh, thu hút nhân lực chất lượng cao.

Chiều 17.4, tiếp tục phiên họp 44, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tiếp thu, giải trình luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp. Dự thảo luật sau khi tiếp thu, giải trình có nhiều điểm thay đổi so với bản trình tại kỳ họp 8 cuối năm ngoái, trong đó có chính sách tiền lương tại doanh nghiệp nhà nước.

Lương doanh nghiệp tư nhân cao hơn

Theo đó, dự thảo luật quy định, người đại diện chủ sở hữu trực tiếp, kiểm soát viên, tổng giám đốc và các chức danh quản lý khác hưởng lương trong quỹ lương chung của doanh nghiệp.

Dự luật cũng giao hội đồng thành viên hoặc chủ tịch công ty quyết định chính sách tiền lương, thù lao, tiền thưởng của doanh nghiệp người lao động. Riêng với chính sách tiền lương, thù lao, tiền thưởng của người đại diện chủ sở hữu trực tiếp, kiểm soát viên thì phải xin ý kiến của cơ quan đại diện chủ sở hữu.

Người đại diện phần vốn nhà nước cũng phải báo cáo xin ý kiến cơ quan đại diện chủ sở hữu trước khi tham gia biểu quyết định mức lương, thù lao, thưởng và lợi ích khác đối với hội đồng thành viên, hội đồng quản trị và ban kiểm soát.

Trong báo cáo tiếp thu, chỉnh lý, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế - Tài chính Phan Văn Mãi cho biết, cơ quan thẩm tra đề nghị không quy định hội đồng thành viên, chủ tịch công ty phải xin ý kiến cơ quan đại diện chủ sở hữu trước khi quyết định chính sách tiền lương đối với người đại diện chủ sở hữu trực tiếp, kiểm soát viên.

Cho ý kiến tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn lưu ý, chính sách tiền lương tại doanh nghiệp nhà nước cần được điều chỉnh, đảm bảo doanh nghiệp cạnh tranh, thu hút nhân lực chất lượng cao.

Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, doanh nghiệp nhà nước rất quan trọng, thì chế độ tiền lương thế nào đảm bảo người lao động tại đây đảm bảo được cuộc sống. Ví dụ, so sánh giữa doanh nghiệp nhà nước và tư nhân thì lương của khu vực doanh nghiệp tư nhân cũng cao hơn.

"Phải làm sao lương tại doanh nghiệp nhà nước đảm bảo để thu hút nhân sự chất lượng cao, cạnh tranh với mọi thành phần kinh tế", ông lưu ý.

Không nên vừa giao lại vừa run, vừa sợ

Phó chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh thì nói việc bắt các tập đoàn, tổng công ty nhà nước phải xin ý kiến cơ quan chủ sở hữu về chính sách tiền lương thì "nghe chừng can thiệp quá sâu vào hoạt động của doanh nghiệp".

"Người ta kinh doanh có lãi thì nên cho người ta toàn quyền, thêm quy định xin ý kiến vào thì thêm thủ tục hành chính. Cái này tôi ủng hộ cơ quan thẩm tra, không cần xin xỏ quá nhiều. Doanh nghiệp đã có nguyên tắc rồi, ông chủ tịch hội đồng quản trị mà chia lương cho ông ấy nhiều quá thì cơ quan kiểm tra vào xử tội ông ấy thôi", ông Thanh nêu.

Nêu việc dự thảo luật nêu quá nhiều việc người đại diện phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp phải xin ý kiến cơ quan đại diện chủ sở hữu, ông Thanh nói một khi giao quyền thì phải tin tưởng.

"Vừa giao vừa run, vừa sợ thì vị thế của người đại diện trong hội đồng thành viên cũng không có giá trị nữa", ông Thanh nói và kiến nghị chỉ nên xin ý kiến những vấn đề đặc biệt quan trọng, liên quan trực tiếp tới phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp.

Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc nói vấn đề xin ý kiến được Ủy ban Thường vụ Quốc hội nêu Bộ Tài chính sẽ phải sửa. Doanh nghiệp chỉ xin những vấn đề quan trọng, còn lại giao cho doanh nghiệp tự chủ.

Với chính sách tiền lương, ông Phớc cũng cho rằng, cần giao cho doanh nghiệp tự quyết định. "Kỹ sư giỏi người ta trả lương 50 triệu, mình trả lương 10 triệu thì không thu hút được", ông Phớc nêu.

Doanh nghiệp nhà nước được tự quyết tiền lương

Giải thích thêm, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho hay, luật đã được thiết kế để giao quyền chủ động hoàn toàn cho doanh nghiệp. Việc xin ý kiến ở đây là chính sách tiền lương với thành viên hội đồng quản trị và ban kiểm soát tại tập đoàn, tổng công ty, còn lương của doanh nghiệp thì giao cho doanh nghiệp quyết định.

Quy định này, theo ông Thắng, là căn cứ luật Doanh nghiệp nhà nước, đại diện chủ sở hữu quyết định vấn đề này.

Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến rõ hơn về vấn đề này để Chính phủ tiếp thu. "Lâu nay chúng ta cử người trên bộ, ngành xuống hội đồng thành viên, đại diện vốn nhà nước. Ông phó tổng giám đốc ở doanh nghiệp lương 150 triệu/tháng nhưng ông chúng ta cử xuống thì hưởng lương hành chính nên chỉ khoảng 25 triệu đồng/tháng", ông Phớc nói và đề nghị Quốc hội cho phép khi cán bộ được cử xuống doanh nghiệp thì hưởng lương doanh nghiệp, không nhận lương ngân sách.

Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải ủng hộ đề xuất này. Ông nói: "Chúng tôi nghĩ là đã doanh nghiệp thì phải hành xử doanh nghiệp. Ta hay tăng cường anh em xuống lúc khó khăn. Đến lúc làm ăn ra thì lại bắt nhận lương theo hành chính thì cũng không phấn khởi lắm".