Chủ tịch Quốc hội: 'Giám sát không cần phải đi những đoàn dềnh dang, rầm rộ'

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho rằng giám sát chuyên đề của Quốc hội mỗi năm chỉ nên thực hiện 1 lần và không cần phải tổ chức các đoàn dềnh dang, rầm rộ.

Chiều 12.8, tiếp tục phiên họp 48, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tiếp thu, chỉnh lý dự án luật Hoạt động giám sát của Quốc hội, HĐND (sửa đổi).

Đề xuất không bỏ giám sát chuyên đề của Quốc hội

Tại báo cáo một số vấn đề lớn dự án luật, Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện - Giám sát Quốc hội Dương Thanh Bình cho biết, về thẩm quyền giám sát, tiếp thu ý kiến đại biểu, dự thảo luật chỉnh lý theo hướng Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, các ủy ban Quốc hội giám sát hoạt động, văn bản pháp luật của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền ở trung ương.

HĐND, thường trực HĐND, ban của HĐND cấp tỉnh, xã tương ứng giám sát hoạt động và văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền ở cấp tỉnh, xã. Khi cần thiết, Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, HĐND và các cơ quan của HĐND cấp tỉnh tiến hành giám sát hoạt động của các chủ thể khác ở trung ương và địa phương.

Về hoạt động giám sát chuyên đề của Quốc hội, HĐND, dự thảo luật sửa đổi theo hướng, Quốc hội, HĐND không trực tiếp tổ chức đoàn giám sát chuyên đề. Hàng năm, Quốc hội quyết định lựa chọn chuyên đề giám sát và giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội hoặc Hội đồng Dân tộc, ủy ban của Quốc hội thực hiện, báo cáo kết quả giám sát để Quốc hội xem xét, thảo luận tại kỳ họp và ra nghị quyết về giám sát chuyên đề.

Thảo luận sau đó, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật - Tư pháp Hoàng Thanh Tùng đề nghị làm rõ quy định Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, các ủy ban Quốc hội chỉ giám sát ở trung ương để thuận lợi cho việc thực hiện. 

Ông Tùng dẫn thực tế, để phục vụ cho giám sát tối cao của Quốc hội thì các đoàn giám sát, cơ quan phải đi về các địa phương để nắm bắt thực tiễn. "Không thể nào chỉ đọc báo cáo của các cơ quan ở trung ương, không đi làm việc nắm tình hình thực tiễn mà có thể thẩm tra sâu, nêu các kiến nghị, đề xuất sát yêu cầu thực tiễn", ông Tùng nêu.

Với đề xuất không tiếp tục duy trì hình thức giám sát chuyên đề của Quốc hội, ông Tùng cho rằng, đây là điểm rất mới, rất lớn, có tác động đến hoạt động giám sát tối cao của Quốc hội, cần cân nhắc kỹ lưỡng. Theo ông, giám sát chuyên đề của Quốc hội trước nay vẫn là nội dung giám sát tối cao rất điển hình và hiệu quả.

"Khi đại biểu Quốc hội thảo luận rồi cho ý kiến, nêu vấn đề ra trước diễn đàn Quốc hội để xem xét sẽ có tác động rất lớn, tích cực đối với hoạt động của bộ máy nhà nước. Điều này không chỉ bảo đảm phát huy đầy đủ vai trò, thẩm quyền hiến định Quốc hội trong hoạt động giám sát tối cao mà còn phải thể hiện tầm quan trọng, giá trị pháp lý hoạt động giám sát tối cao của Quốc hội", ông Tùng nhấn mạnh và đề nghị vẫn nên duy trì hoạt động giám sát chuyên đề của Quốc hội.

Quốc hội chỉ nên giám sát chuyên đề mỗi năm 1 lần

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa - Xã hội Nguyễn Đắc Vinh, Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh cũng không đồng tình việc bỏ hoạt động giám sát chuyên đề của Quốc hội.

"Tôi đề nghị vẫn giữ vì đây là nhiệm vụ rất quan trọng của Quốc hội. Dù có khó khăn thế nào, chúng ta cũng nên nghĩ cách để làm tốt hơn", ông Nguyễn Đắc Vinh nói, và cho rằng, có thể nghiên cứu cơ chế Quốc hội có thể linh hoạt giao cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các ủy ban, cơ quan, chứ không nên bỏ.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị với vấn đề này cần lấy ý kiến thêm. Tuy nhiên, theo Chủ tịch Quốc hội, hiện với chuyển đổi số, số hóa thì việc giám sát các văn bản quy phạm pháp luật của Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương sẽ thuận tiện hơn vì đều có sẵn trong hệ thống. 

"Giám sát không cần phải đi những đoàn dềnh dang, rầm rộ, phải rất gọn nhẹ; giám sát qua hệ thống văn bản mà có trong chuyển đổi số, số hóa", Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.

Theo Chủ tịch Quốc hội, việc giám sát chuyên đề của Quốc hội tới đây chỉ nên một năm 1 lần, tập trung vào nội dung nào nóng, bức xúc nhất. Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan Quốc hội cần tăng cường giám sát, thường xuyên phát hiện, báo cáo cấp thẩm quyền điều chỉnh chính sách, pháp luật.

Theo quy định hiện hành, mỗi năm, Quốc hội sẽ chọn 2 chuyên đề để tiến hành giám sát tối cao tại 2 kỳ họp thường kỳ. Cùng đó, 2 chuyên đề sẽ được giao cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành giám sát và báo cáo Quốc hội. 

Với giám sát chuyên đề của Quốc hội, Quốc hội sẽ thông qua các nghị quyết thành lập đoàn giám sát cũng như kế hoạch giám sát. Với các chuyên đề giám sát của Quốc hội, sau khi Quốc hội thảo luận sẽ thông qua nghị quyết giám sát của Quốc hội với các kiến nghị cụ thể.