Chủ tịch Quốc hội: 'Điều cán bộ tỉnh về làm chủ tịch xã chưa chắc làm được'

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nói, vấn đề quan trọng nhất khi sắp xếp, sáp nhập tỉnh, xã là lựa chọn bí thư, chủ tịch UBND xã, phường, đặc khu cũng như sắp xếp trụ sở dôi dư.
Quan trọng nhất là lựa chọn bí thư, chủ tịch 3.321 xã
Chiều 5.6, phát biểu tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về đề án sáp nhập tỉnh, thành, sắp xếp xã năm 2025, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, vấn đề quan trọng nhất là sắp xếp, lựa chọn cán bộ sau sắp xếp. Trong đó, đặc biệt là việc lựa chọn bí thư, phó bí thư, chủ tịch UBND của 3.321 xã, phường, đặc khu sau khi thực hiện sắp xếp, sáp nhập.
Theo Chủ tịch Quốc hội, sau khi bỏ cấp huyện, sắp xếp cấp xã, sẽ có hơn 1.000 nhiệm vụ từ cấp huyện, thậm chí cấp tỉnh chuyển thẳng xuống cấp xã. Do đó, cần đặc biệt quan tâm cán bộ chủ chốt cấp xã.
Chủ tịch Quốc hội đề nghị phải có chỉ đạo địa phương quán triệt vấn đề về cán bộ. Nếu nhân sự không đủ tiêu chuẩn, điều kiện, có thể thay thế. "Điều cán bộ từ tỉnh xuống làm chủ tịch xã chưa chắc gì làm được. Cán bộ xã giờ phải chọn rất kỹ lưỡng", Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
Chủ tịch Quốc hội cho hay, đây là vấn đề Bộ Chính trị, Tổng Bí thư rất quan tâm, dự kiến sắp tới sẽ ban hành 28 nghị định phân cấp, phân quyền và tiến hành tập huấn để hướng dẫn trong toàn quốc. "Vấn đề cán bộ là vấn đề tôi rất quan tâm", Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.
Về vấn đề xử lý trụ sở, tài sản sau sắp xếp, sáp nhập, Chủ tịch Quốc hội cho biết, hiện Bộ Tài chính đã có khảo sát, kế hoạch sắp xếp, xử lý. Tuy nhiên, đây là vấn đề Ủy ban Thường vụ Quốc hội rất quan tâm.
Chủ tịch Quốc hội lưu ý việc sáp nhập, sắp xếp có thể dẫn đến tình trạng chỗ cần thì thiếu trụ sở, diện tích, chỗ di dời đi thì dư. Chỗ cần thì không có, chỗ có thì không sử dụng.
Chủ tịch Quốc hội cho rằng, vấn đề xử lý trụ sở sau sáp nhập phải mất thời gian, có thể từ nay tới cuối năm, chứ không thể giải quyết xong chỉ trong 1 - 2 tháng.
Về đề án sáp nhập cấp tỉnh, Chủ tịch Quốc hội lưu ý, vấn đề này đã được cấp thẩm quyền quyết rồi nên không thể bàn thêm. Phương án sắp xếp 63 tỉnh, thành phố thành 34 tỉnh, gồm 28 tỉnh và 6 thành phố trực thuộc T.Ư. Tên tỉnh mới cũng như thủ phủ đặt ở đâu "cũng có rồi".
"Như đồng chí nói còn tâm tư trong cán bộ, nhân dân cũng muốn tên này tên khác, thủ phủ chỗ này, chỗ khác, nhưng các đồng chí hết sức chia sẻ, thông cảm vì Bộ Chính trị, T.Ư bàn rất kỹ rồi. Hôm nay Ủy ban Thường vụ Quốc hội có trách nhiệm thẩm tra trình Quốc hội làm sao tạo sự đồng thuận cao", Chủ tịch Quốc hội nói.
Sắp xếp trụ sở dôi dư có thể mất 2 - 3 năm
Giải trình tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, liên quan vấn đề sắp xếp cán bộ, công chức, viên chức dôi dư khi thực hiện sắp xếp, sáp nhập, Chính phủ đã ban hành các nghị định liên quan để giải quyết và đang triển khai.
Đến thời điểm này, Chính phủ và các địa phương cũng như các bộ, ngành đã giải quyết được chế độ cho 23.000 cán bộ, công chức, viên chức. Hiện, theo báo cáo của địa phương, còn khoảng 90.000 cán bộ, công chức sẽ được giải quyết trong năm 2025.
Về lựa chọn cán bộ cấp xã sau sáp nhập, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho biết, mới ngày hôm qua, Bộ Nội vụ đã ban hành thêm các văn bản hướng dẫn cụ thể về tiêu chuẩn đối với cán bộ, công chức cấp xã để triển khai.
Cạnh đó, các vấn đề liên quan đến ổn định tổ chức bộ máy và chuẩn bị đội ngũ cán bộ, công chức ở những nơi phải di chuyển về khu vực trung tâm hành chính mới, Bộ Nội vụ cũng đã có hướng dẫn cụ thể. Chính phủ cũng đã có chỉ đạo sát sao, và các địa phương đều có phương án và nhiều địa phương đã có chính sách kịp thời để chủ động trong vấn đề này.
Về xử lý tài sản công, bà Trà nói là vấn đề "rất nóng bỏng" hiện nay. Chính phủ cũng đã có 2 công điện giao nhiệm vụ rất cụ thể cho từng bộ, ngành. Trong lần tập huấn sắp tới, Bộ Tài chính hướng dẫn hết sức cụ thể cho các địa phương.
Tuy nhiên, bà Trà thừa nhận, xử lý vấn đề tài sản công không thể "ngày một ngày hai". "Có thể sẽ phải mất vài năm, 2 - 3 năm. Trên cơ sở đó, căn cứ thực tiễn và yêu cầu, sẽ có những quy định đáp ứng việc sắp xếp, giải quyết tài sản, tài chính, đặc biệt là tài sản công, trụ sở công", bà Trà nêu rõ.
Theo tờ trình của Chính phủ, về sáp nhập tỉnh, cả nước sẽ sáp nhập 63 tỉnh còn 34 tỉnh, thành phố, gồm 28 tỉnh và 6 thành phố trực thuộc T.Ư. Với cấp xã, tại phiên họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã thông qua về nguyên tắc sắp xếp cấp xã của 34 tỉnh, thành phố.
Sau sắp xếp, cả nước còn tổng số 3.321 đơn vị hành chính cấp xã (2.621 xã, 687 phường và 13 đặc khu), giảm 6.714 đơn vị hành chính cấp xã (đạt tỷ lệ giảm 66,91%).