Chiến sự Ukraine ngày 1.301: Ông Trump ra yêu cầu cho Tổng thống Zelensky

Tổng thống Mỹ Donald Trump nhiều khả năng sẽ gặp người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky vào tuần tới. Trong ngày 16.9, ông Trump đã gây sức ép yêu cầu lãnh đạo Ukraine đạt thỏa thuận chấm dứt xung đột.

Zaporizhzhia chịu đòn không kích lớn

Giới chức tỉnh Zaporizhzhia của Ukraine nói rằng quân đội Nga đã triển khai đợt tấn công lớn vào thành phố thủ phủ Zaporizhzhia trong ngày 16.9. Tỉnh trưởng Zaporizhzhia Ivan Fedorov cho biết theo các báo cáo ban đầu, Nga đã tấn công bằng 10 đợt rốc két phóng loạt, khiến hàng chục ngôi nhà thiệt hại, Reuters đưa tin.

Trên toàn Ukraine, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết Nga đã sử dụng 100 máy bay không người lái và 150 bom lượn tập kích vào rạng sáng 16.9. Các đợt tấn công khiến 2 người chết ở Zaporizhzhia và 18 người bị thương. Ukraine cũng ghi nhận trường hợp người bị thương ở tỉnh Kharkiv và Mykolaiv. Bộ Tổng tham mưu Ukraine ngày 16.9 nói rằng đã có 85 cuộc giao tranh giữa lực lượng Nga và Ukraine trong 24 giờ.

Trong khi đó, Hãng TASS ngày 16.9 đưa tin quân đội Ukraine đã thực hiện loạt pháo kích nhằm vào cơ sở trữ nhiên liệu của nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, hiện do Moscow kiểm soát. Đơn vị quản lý nhà máy cho biết đã có một số vụ hỏa hoạn lân cận, xong nhà máy không bị thiệt hại. Giới chức Nga cho biết các đợt tấn công mới nhất của Ukraine chủ yếu nhắm đến tỉnh Belgorod của Nga, khi đã sử dụng ít nhất 160 UAV tấn công tỉnh này trong ngày 15 - 16.9.

Cập nhật của Bộ Quốc phòng Nga ngày 16.9 cũng tuyên bố đã đánh chặn hơn 350 UAV Ukraine trong ngày 16.9. Quân đội Ukraine cũng khẳng định đã tấn công nhà máy lọc dầu ở tỉnh Saratov của Nga vào ngày 16.9, gây nổ và hỏa hoạn tại cơ sở này.

Ông Zelensky cho biết tính đến ngày 16.9, Nga trong tháng 9 đã phóng hơn 3.500 UAV và gần 190 tên lửa nhằm vào Ukraine. Ông Zelensky cũng kêu gọi đồng minh có cơ chế phòng thủ chung để tránh phải chịu sức ép từ Moscow.

Nga và Ukraine không bình luận về những tuyên bố của đối thủ. Hai bên cũng thường phủ nhận tấn công dân thường và hạ tầng dân sự.

Ông Trump có thể gặp ông Zelensky tuần tới

Giao tranh vẫn diễn ra trong bối cảnh đàm phán đạt thỏa thuận chấm dứt xung đột tại Ukraine chưa có thêm tiến triển. Vào tuần tới, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky sẽ đến thành phố New York (Mỹ) dự phiên họp cấp cao thường niên của Liên Hiệp Quốc. Tại đó, ông Zelensky có thể tiếp tục gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump, theo thông tin từ Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio. Nếu diễn ra, đó sẽ là lần thứ 2 lãnh đạo Mỹ và Ukraine gặp nhau trong hơn 1 tháng.

“Tổng thống Trump đã có nhiều cuộc gọi với Tổng thống Nga Vladimir Putin, nhiều cuộc gặp với Tổng thống Zelensky, bao gồm cả cuộc gặp có thể diễn ra vào tuần tới tại New York”, ông Rubio nói trong ngày 16.9.

“Ông Trump sẽ tiếp tục cố gắng. Nếu hòa bình là có thể, ông ấy muốn đạt được nó”, ngoại trưởng Mỹ nêu thêm.

Theo AFP, ông Rubio nhấn mạnh Tổng thống Trump là người duy nhất có thể nói chuyện với ông Putin cũng như ông Zelensky và các lãnh đạo châu Âu.

“Nếu bằng cách nào đó Tổng thống (Trump) rút lui, hoặc cấm vận Nga và nói rằng ‘Tôi đã xong nhiệm vụ’, thì sẽ không còn ai trên thế giới có thể làm trung gian kết thúc cuộc chiến”, ông Rubio nhấn mạnh.

Tổng thống Trump ngày 16.9 nói rằng người đồng cấp Ukraine Zelensky cần phải có hành động cụ thể và thực hiện thỏa thuận để chấm dứt chiến sự. Ông Trump nói rằng ông "yêu đất nước Ukraine", nhưng thừa nhận Ukraine đang trong tình thế khó khăn nghiêm trọng.

"Đây là một cuộc chiến lẽ ra không bao giờ nên xảy ra. Đất nước Ukraine đang gặp rắc rối nghiêm trọng. Tuy nhiên, tôi sẽ ngăn chặn nó", ông nói với báo chí ngày 16.9, theo The Guardian.

Trong khi đó, Tổng thống Ukraine Zelensky đã thúc giục Nhà Trắng đưa ra "lập trường rõ ràng" về các lệnh cấm vận đối với Nga và bảo đảm an ninh cho Ukraine.

EU hoãn gói cấm vận Nga vì ông Trump?

Hãng Bloomberg ngày 16.9 đưa tin Liên minh Châu Âu (EU) đã hoãn việc đệ trình gói cấm vận thứ 19 nhằm vào Nga, sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump yêu cầu EU mạnh tay hơn trong việc gây sức ép với Moscow.

Ủy ban châu Âu ban đầu dự kiến đệ trình gói cấm vận tại cuộc họp ngày 17.9, theo các nguồn tin. Tuy nhiên, nguồn tin cho biết Mỹ đã gây sức ép yêu cầu EU áp thuế với những đối tác mua dầu Nga như Trung Quốc và Ấn Độ. Đồng thời, ông Trump nói Mỹ sẽ áp cấm vận Nga cứng rắn, nếu EU cũng làm điều tương tự. Theo The Guardian, ông Trump ngày 16.9 cũng đã gây sức ép yêu cầu EU dừng mua dầu của Nga. Những diễn biến trên khiến EU phải tính toán lại.

Tuy nhiên, người phát ngôn EU Paula Pinho đã bác bỏ thông tin hoãn cấm vận. “Thực tế là chúng tôi chưa từng công bố ngày cụ thể, nên không thể nói là đã hoãn lại. Các cuộc thảo luận đang diễn ra để có thể đưa ra gói cấm vận chắc chắn ngay khi hoàn tất”, bà Pinho nói.

EU vốn có kế hoạch ngừng mua dầu và khí đốt Nga từ năm 2028, được xem là kế hoạch tham vọng và tạo thời gian chuẩn bị, để tránh việc giá năng lượng tăng vọt thời điểm này. Tuy nhiên, Washington đã yêu cầu EU triển khai ngừng mua dầu khí Nga nhanh hơn.