Chánh niệm không phải là ngồi thiền mà là sự thức tỉnh mỗi ngày

Theo GS Đại học Harvard Ellen J. Langer, không cần ngồi thiền, chánh niệm là một quá trình chủ tâm chú ý đến mọi thứ, mọi sự thay đổi của tinh thần. Và chính sự chú ý này có thể mở ra khả năng hồi phục đáng kể mà y học hiện đại chưa chạm đến.

Sách The Mindful Body (Sức mạnh tâm trí - Chìa khóa chăm sóc sức khỏe từ bên trong) của GS. tâm lý học xã hội Ellen J. Langer đã mang đến một góc nhìn vừa khoa học, vừa gần gũi về chánh niệm và tiết lộ những điều mới mẻ về cách chánh niệm chuyển hóa cuộc sống của chúng ta.

Khi đánh thức tâm trí, cơ thể cũng phản ứng mạnh mẽ

Ellen Langer bắt đầu hành trình nghiên cứu sau khi chứng kiến những việc mẹ bà phải trải qua khi mắc bệnh ung thư vú. 

Qua nhiều nghiên cứu, thí nghiệm khác nhau, bà nhận ra trong quá trình điều trị, yếu tố tâm lý của bệnh nhân thường bị xem nhẹ và điều đó có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến kết quả hồi phục. 

Từ đó, Langer dấn thân vào việc chứng minh tâm trí có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe thể chất, mở rộng phạm vi nghiên cứu về y học tâm lý.

Langer đã chỉ ra rằng: tâm trí và cơ thể thực sự là một thể thống nhất. Khi tâm trí được đánh thức, cơ thể cũng phản ứng mạnh mẽ. 

Điều này được minh chứng qua những câu chuyện giàu cảm xúc trong sách, từ những trường hợp hồi phục kỳ diệu của bệnh nhân nhờ vào sự thay đổi tư duy đến câu chuyện về người mẹ quá cố của Langer, người giúp bà cảm nhận sâu sắc về sự hiện diện và ý nghĩa thực sự của chánh niệm. 

Chánh niệm, cầu nối giữa tinh thần và sức khoẻ

Theo TS. Ellen J. Langer, khi thực hành chánh niệm, chúng ta nhận thấy những điều mà trước đây mình không chú ý và chúng ta nhận ra rằng mình không biết những điều mà mình ngỡ là biết. 

Ở chương 8 - Chú ý đến tính thay đổi, bà cùng các sinh viên của mình thực hiện một nghiên cứu cho thấy, thực hành chánh niệm - đặc biệt là chú ý đến sự thay đổi trong cơ thể - có thể giúp con người kiểm soát nhịp tim một cách chủ động.

Trong thí nghiệm, những người tham gia nghiên cứu được yêu cầu tự đo nhịp tim nhiều lần mỗi ngày, đồng thời ghi lại hoạt động đang làm và quan sát sự tăng, giảm của nhịp tim. Mục tiêu là giúp họ nhận ra sự thay đổi liên tục trong cơ thể.

Sau một tuần theo dõi như vậy, những người tham gia quay trở lại phòng thí nghiệm và được yêu cầu cố ý tăng hoặc giảm nhịp tim mà không có bất kỳ hướng dẫn nào về cách thức thực hiện. 

Kết quả cho thấy nhóm thường xuyên chú ý đến sự thay đổi có khả năng kiểm soát nhịp tim tốt hơn. Hơn nữa, những người đạt điểm cao trong thang đo chánh niệm của Langer có khả năng thực hiện việc này tốt hơn, bất kể điều kiện thí nghiệm mà người tham gia được chỉ định.

Từ những dẫn chứng khoa học lôi cuốn, tác giả khẳng định sự chú ý và hiện diện trong từng khoảnh khắc sống không chỉ giúp cải thiện tinh thần mà còn kích thích cơ thể phục hồi, giảm căng thẳng và thậm chí làm chậm quá trình lão hóa. 

Những câu chuyện này không chỉ làm sáng tỏ những nguyên lý khoa học mà còn chạm đến trái tim người đọc, khiến họ nhận ra sức mạnh tiềm ẩn trong chính tâm trí, từ đó sẽ sống khỏe mạnh và trọn vẹn hơn.