Cầu thủ Việt kiều chật vật ở V-League

Lịch sử bóng đá VN từ xưa đến nay từng ghi nhận nhiều cầu thủ Việt kiều lựa chọn trở về quê hương để cống hiến. Tuy nhiên, để dòng chảy Việt kiều tăng thêm cả số và chất lượng, đồng thời giúp cầu thủ Việt kiều hòa nhập tốt hơn với CLB và cống hiến nhiều hơn cho đội tuyển quốc gia, bóng đá VN cần chiến lược bài bản và đồng bộ.

Dòng chảy cầu thủ Việt kiều về với V-League đã tăng về số lượng trong những năm qua, nhưng chất lượng vẫn là dấu hỏi lớn.

Cầu thủ VIỆT KIỀU Ở V-LEAGUE NGÀY CÀNG ĐÔNG

Trong suốt chiều dài lịch sử bóng đá chuyên nghiệp VN, từng có nhiều cầu thủ nước ngoài gốc VN (hay còn gọi là Việt kiều) về nước thi đấu như Đặng Văn Lâm, Adriano Schmidt, Michal Nguyễn...

Tuy nhiên, bước ngoặt giúp V-League mở cửa với nguồn lực này chỉ thực sự đến ở mùa giải 2023, khi ban tổ chức giải cho phép mỗi CLB được đăng ký 1 cầu thủ Việt kiều. Đến mùa 2024 - 2025, con số Việt kiều mà mỗi đội V-League và hạng nhất được sử dụng đã tăng lên 2. Nhờ vậy, nhiều đội bóng đã mạnh tay mang về những tài năng gốc Việt. Đầu tư lớn nhất phải kể đến CLB Công an Hà Nội (CLB CAHN). Đội cựu vương V-League sẵn sàng trả lương cao để mang về dàn sao Việt kiều như thủ môn Nguyễn Filip (từng bắt 8 năm tại giải vô địch quốc gia CH Czech), thủ môn Patrik Lê Giang (9 năm chơi bóng ở CH Czech và Slovakia) hay hậu vệ Cao Pendant Quang Vinh, cầu thủ từng khoác áo U.18 và U.16 Pháp, cũng như chinh chiến ở Ligue 2 trong màu áo Sochaux. Đây đều là những Việt kiều đẳng cấp, không chỉ góp phần nâng tầm đội bóng CAHN, mà còn trở thành nguồn lực thúc đẩy đội tuyển VN, một khi những cầu thủ này có quốc tịch và được triệu tập.

CLB Nam Định cũng vừa bổ sung hậu vệ Kevin Phạm Ba, người mang hai dòng máu VN và Pháp. Phạm Ba có ông nội là người VN. Anh trưởng thành từ lò đào tạo của CLB Sochaux, sau đó khoác áo nhiều CLB khác của Pháp như Troyes, Le Pontet, Marignane, Martigues.

Không mang về Việt kiều "sao số", nhưng CLB Hà Tĩnh cũng có những cầu thủ rất tiềm năng như Viktor Lê (mang hai dòng máu VN và Nga) hay Adou Minh, trung vệ từng chơi bóng tại Pháp. CLB Hà Nội cũng chiêu mộ trung vệ Việt kiều Mỹ (Kyle Colonna) đầu mùa này, nay bổ sung thêm Pierre Lamothe (Việt kiều Canada). CLB TP.HCM đã chiêu mộ thủ môn Việt kiều Patrik Lê Giang từ CLB CAHN, mùa này bổ sung thêm trung vệ trẻ Zan Nguyễn (từng thi đấu ở Mỹ).

CLB Hải Phòng từng nổi tiếng cởi mở khi chiêu mộ dàn cầu thủ con lai như Adriano Schmidt, Audrey Nguyễn Hùng Anh, Martin Lo, Văn Lâm, nay cũng có một cầu thủ Việt kiều trong đội hình. Đó là trường hợp của Mark Huynh, Việt kiều Mỹ sinh năm 2002. Ở giải hạng nhất, CLB PVF-CAND có Martin Lo và Ryan Ha, đều là những Việt kiều từng đá tại V-League. Trong khi Việt kiều của đương kim vô địch Ninh Bình là cái tên rất quen thuộc: thủ môn Văn Lâm.

KHI SỐ LƯỢNG CHƯA ĐI KÈM CHẤT LƯỢNG

Với trên dưới 13 cầu thủ Việt kiều đang chơi tại V-League và hạng nhất, bóng đá VN có nguồn lực dự trữ đầy triển vọng cho đội tuyển quốc gia. Dù vậy, đóng góp của cầu thủ Việt kiều trong những năm qua còn hạn chế. Nổi trội nhất trong dàn nhân tố Việt kiều ở V-League trong 2 năm qua có 3 cái tên: Nguyễn Filip, Cao Pendant Quang Vinh (CLB CAHN) và Patrik Lê Giang (CLB TP.HCM).

Từ khi gia nhập CLB CAHN giữa năm 2023, Nguyễn Filip luôn là lựa chọn số một trong khung gỗ. Thủ môn sinh năm 1992 từng có giai đoạn khó khăn, như ở nửa sau mùa giải 2023 - 2024 hay nửa đầu mùa giải 2024 - 2025 khi mắc một số lỗi dẫn đến bàn thua, hay hòa nhập chậm bởi rào cản ngôn ngữ. Tuy nhiên, nỗ lực tập luyện chuyên nghiệp, cộng với cố gắng học tiếng Việt để cải thiện khả năng giao tiếp đã giúp cựu thủ môn Slovan Liberec giành lại vị thế.

Mùa này, Nguyễn Filip đã giữ sạch lưới 6 trận ở V-League (trung bình cứ 116 phút mới phải nhận 1 bàn thua), trong đó ở 8 trận gần nhất, Nguyễn Filip trắng lưới 4 trận, có nhiều pha cứu thua quan trọng. Anh liên tục bay người xuất thần để ngăn bàn thua cho CLB CAHN trận gặp các đội Hà Tĩnh, TP.HCM (V-League) hay Buriram United, PSM Makassar (ASEAN Club Championship). Gần nhất ở trận chung kết lượt đi cúp Đông Nam Á với Buriram, Nguyễn Filip đã ít nhất 3 lần từ chối cơ hội ghi bàn mười mươi của đội khách. Ở vị trí thủ môn, nhóm Việt kiều còn có Patrik Lê Giang cũng chơi tốt, khi là "bức tường" vững chãi của CLB TP.HCM (43 trận ở V-League trong 3 năm qua).

Cao Pendant Quang Vinh chơi ổn định với 30 trận cho CLB CAHN từ đầu giải trên mọi đấu trường, chỉ nghỉ 1 trận do án treo giò. Trong đó có tới 22 trận, Quang Vinh đá trọn từ đầu đến cuối. Anh phô diễn đẳng cấp với kỹ năng công thủ toàn diện ở cánh trái, sở hữu nền tảng thể lực bền bỉ và kỹ thuật điêu luyện. Đáng chú ý, dù đá ở vị trí phòng ngự vốn đòi hỏi nhiều va chạm, nhưng Quang Vinh chỉ nhận 3 thẻ vàng trong 30 trận đã qua. Quang Vinh cùng với Nguyễn Filip là những Việt kiều hiếm hoi đã có quốc tịch và có thể góp mặt ở đội tuyển VN vào cuối tháng này.

Các nhân tố Việt kiều còn lại được chia thành hai nhóm: hoặc chơi ổn nhưng cần thời gian đánh giá thêm như Adou Minh, Viktor Lê của CLB Hà Tĩnh hay Kevin Phạm Ba của CLB Nam Định, hoặc không có triển vọng rõ ràng, đơn cử như bộ đôi Pierre Lamothe (6 trận) và Kyle Colonna (14 trận) đến lúc này chưa thể đóng góp nhiều cho CLB Hà Nội ở V-League. Cầu thủ Việt kiều Mark Huynh cũng mới có trận đá chính đầu tiên cho Hải Phòng sau 6 trận liền đánh bóng ghế dự bị. Trung vệ Zan Nguyễn ra sân vỏn vẹn 2 trận cho CLB TP.HCM từ đầu mùa, với tổng thời gian là… 5 phút.

Trong nhóm này, mới có Viktor Lê có quốc tịch VN và được trao cơ hội thể hiện tại U.22 VN. Số còn lại đều đang trong quá trình hòa nhập và chờ xin quốc tịch. Nếu không có sự đột phá về phong độ, rất khó để các cầu thủ Việt kiều thuộc hai nhóm trên được gọi lên đội tuyển, dù có trở thành công dân VN. (còn tiếp)