Cảnh báo doanh nghiệp nợ bảo hiểm xã hội: Mỗi ngày chậm, thêm 0,03% tiền phạt

Theo quy định mới của Chính phủ, cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ rà soát, xác định doanh nghiệp chậm đóng, trốn đóng bảo hiểm xã hội và chuyển cơ quan chức năng xử lý nếu đủ căn cứ vi phạm.

Chính phủ đã có nghị định 274 có hiệu lực từ 30-11-2025, quy định chi tiết việc xử lý các trường hợp chậm đóng, trốn đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp và giải quyết khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội.

Cụ thể sau 60 ngày kể từ thời điểm bắt buộc đăng ký tham gia, doanh nghiệp sẽ bị tính chậm đóng và hệ thống sẽ tính số tiền phải hoàn thành sau mốc này.

Trường hợp khai báo tiền lương thấp hơn thực tế nhằm giảm mức đóng, phần chênh lệch sẽ được tính là số tiền trốn đóng.

Nếu cơ quan bảo hiểm xã hội đã đôn đốc nhưng doanh nghiệp không thực hiện nghĩa vụ, số tiền và số ngày trốn đóng được tính sau 60 ngày kể từ thời hạn đóng hoặc theo mốc trong văn bản đôn đốc.

Doanh nghiệp vi phạm còn phải nộp thêm tiền lãi bằng 0,03%/ngày tính trên số tiền chậm, trốn đóng.

Từ 30-11-2025, định kỳ hằng tháng, cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ rà soát và gửi văn bản đôn đốc trong 10 ngày đầu tháng, đồng thời nêu rõ số tiền, số ngày vi phạm và mức lãi phát sinh.

Theo nghị định 274, doanh nghiệp chậm đóng do bất khả kháng, ví dụ thiên tai, hỏa hoạn lớn, dịch bệnh nguy hiểm sẽ không bị xử lý hành vi trốn đóng, nếu có hồ sơ chứng minh gửi cơ quan bảo hiểm xã hội trước ngày 25 của tháng có văn bản đôn đốc.

Trước đó Luật Bảo hiểm xã hội (hiệu lực từ 1-7-2025) nêu rõ hành vi trốn đóng xác định như sau:

Một là doanh nghiệp không lập hoặc lập thiếu danh sách người tham gia bảo hiểm, bảo hiểm y tế sau 60 ngày kể từ khi hết hạn.

Hai là không đóng hoặc đóng thiếu số tiền đã đăng ký sau 60 ngày kể từ ngày đóng chậm nhất dù đã bị đôn đốc.

Với hành vi chậm đóng, doanh nghiệp phải đóng đủ, nộp lãi 0,03%/ngày và bị xử phạt hành chính, không được xét thi đua, khen thưởng.

Nếu cố tình trốn đóng, ngoài việc phải nộp đủ phần nghĩa vụ và lãi phát sinh, người sử dụng lao động có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Từ 1-7-2025, người lao động vẫn được hưởng chế độ bảo hiểm xã hội nếu doanh nghiệp phá sản, giải thể, bị thu hồi đăng ký kinh doanh...