'Canh bạc' lúa vụ 3 - Báo VnExpress

PGS.TS Lê Anh Tuấn, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu Biến đổi khí hậu, Đại học Cần Thơ, phân tích thêm, về kinh tế, làm lúa vụ ba không giúp nông dân giàu lên, mà còn khiến đất bạc màu, ruộng ô nhiễm. Phân thuốc hóa học nhiều, bệnh tật theo đó gia tăng.

Ông cho biết hai thập kỷ qua, đê khép kín làm lũ không vào đồng, cá tôm mất nơi sinh sản, nguồn lợi thủy sản cạn dần. Người sống nhờ mùa lũ mất sinh kế, giới trẻ bỏ quê lên thành phố, để lại nhiều hệ lụy xã hội.

Khoảng 5 năm gần đây, một số nơi ở miền Tây đã ngừng mở rộng diện tích vụ ba. Vùng Tứ giác Long Xuyên vẫn còn làm, nhưng có nơi đề xuất "hai năm làm – một năm mở đê" để lấy phù sa. Tuy nhiên, theo ông Tuấn, cách này chỉ hiệu quả nếu có lũ, năm lũ nhỏ thì đất vẫn bạc màu.

Một tuần sau khi đoạn đê ở ấp Xóm Mới, xã Vĩnh Châu, được gia cố, hàng trăm ha lúa thoát ngập, nhưng ông Đặng Văn Dài, 65 tuổi, vẫn không vui. Gia đình có 1,5 ha, vụ trước mưa nhiều, giá lúa thấp, chỉ thu 6 tấn, lỗ 17 triệu đồng. Năm nay, ông gieo vụ đông xuân sớm, lũ lớn phải bơm nước ngày đêm tốn ba triệu tiền dầu, giá lúa vẫn thấp, tính ra lỗ khoảng 20 triệu.

Theo ông, nếu sản xuất hai vụ lúa mỗi năm, nhờ phù sa mùa lũ, năng suất đạt khoảng 17 tấn, tiết kiệm 30% chi phí phân thuốc, giảm sâu bệnh và nếu giá lúa từ 7.000 đồng trở lên có thể lãi 50 triệu đồng. Còn tăng vụ, năng suất không cao hơn nhưng chi phí đội lên, rủi ro thời tiết lớn, nông dân vừa cực vừa dễ mất trắng.

"Chắc năm sau tui xả đồng đón lũ, không dám làm vụ ba nữa", ông Quyết nói.