Căng thẳng Nhà Trắng và Đại học Harvard leo thang

Cuộc đối đầu giữa Nhà Trắng và Đại học Harvard đang ngày càng tăng nhiệt, thậm chí Tổng thống Mỹ Donald Trump còn gọi trường này là "nỗi ô nhục".

Chính quyền Tổng thống Trump đe dọa tước quyền tuyển sinh quốc tế của Đại học Harvard, cũng như phát động cuộc điều tra có thể dẫn đến việc thu hồi đặc quyền miễn thuế của trường này.

Du học sinh đối mặt nguy cơ

Sau khi lãnh đạo Đại học Harvard từ chối tuân thủ yêu cầu của Washington buộc trường phải điều chỉnh một loạt các chính sách chống tình trạng bài Do Thái ở khuôn viên trường, Nhà Trắng đã có hành động tấn công 2 cột trụ giúp Harvard đạt được danh tiếng như ngày nay. Đó là năng lực thu hút nhân tài trên khắp thế giới và nguồn tài trợ dồi dào đến từ tầng lớp giàu nhất nước Mỹ để hưởng chính sách miễn thuế, theo AP.

Số liệu của Đại học Harvard cho thấy du học sinh chiếm 27% số sinh viên ở trường, đa số tập trung ở chương trình sau đại học và thường thực hiện các cuộc nghiên cứu ở tầm quốc gia. Việc tước quyền tuyển sinh quốc tế sẽ làm suy yếu sức mạnh học thuật của trường. AP dẫn lời anh Leo Gerdén, sinh viên năm tư đến từ Thụy Điển, cảnh báo "toàn bộ thị thực du học sinh ở Đại học Harvard, đang đối mặt nguy cơ" trong lúc "cuộc chiến" với Nhà Trắng vẫn tiếp diễn.

Về việc thu hồi đặc quyền miễn thuế của Đại học Harvard, Tổng thống Trump hôm 17.4 cho biết hiện vẫn chưa có quyết định chính thức liên quan khả năng này. AP dẫn một nguồn thạo tin cho biết Bộ Tài chính Mỹ đã giao nhiệm vụ cho ông Andrew De Mello, quyền Cố vấn trưởng của Sở Thuế vụ, từ ngày 15.4 đã khởi động quy trình tước quyền miễn thuế của Đại học Harvard.

Tuy nhiên, trong email gửi cho báo chí, người phát ngôn Nhà Trắng Harrison Fields cho hay Sở Thuế vụ đã thực hiện cuộc điều tra về thuế đối với Đại học Harvard từ trước ngày 15.4.

Cuộc điều tra của Hạ viện Mỹ

Bên cạnh đó, tờ POLITICO hôm qua (giờ VN) đưa tin các nghị sĩ đảng Cộng hòa tại Hạ viện Mỹ thông báo mở cuộc điều tra đối với Đại học Harvard vì nghi ngờ trường vi phạm luật dân sự liên quan cách thức xử lý hoạt động bài Do Thái.

Trong thư cho Hiệu trưởng Đại học Harvard Alan Garber, Chủ tịch Ủy ban Giám sát Hạ viện James Comer và lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Hạ viện Elise Stefanik yêu cầu trường giao nộp những tài liệu ghi chép hoạt động trao đổi ở trường trong quá trình xử lý yêu cầu của chính quyền Tổng thống Trump hồi cuối tuần trước.

Những tài liệu được yêu cầu nộp cho ủy ban Hạ viện Mỹ bao gồm các tài liệu liên quan đến công tác tuyển dụng lao động; các chương trình và chính sách DEI (đa dạng, bình đẳng, hòa nhập); cũng như các biểu tình ủng hộ Palestine và bài Do Thái ở trường. Thư của các nghị sĩ Comer và Stefanik còn đề nghị Đại học Harvard cung cấp thông tin về các trao đổi liên quan đến chương trình thị thực du học sinh của trường.

Ông Comer và bà Stefanik cho rằng việc Hiệu trưởng Garber từ chối tuân thủ các yêu cầu của chính quyền Washington là bằng chứng cho thấy Đại học Harvard không sẵn lòng ngăn chặn những hành vi phân biệt đối xử bất hợp pháp. Tờ The Harvard Crimson đưa tin ủy ban ấn định hạn chót là 1.5 để Đại học Harvard hoàn thành yêu cầu nộp hồ sơ. Các nghị sĩ Comer và Stefanik cũng có quyền yêu cầu Hiệu trưởng Garber và các nhân viên khác của Đại học Harvard tham gia cuộc điều trần ở thủ đô Washington nếu cần.

Trước sức ép từ Washington, Đại học Harvard ra tuyên bố giữ nguyên lập trường và "sẽ tiếp tục tuân thủ luật pháp và mong đợi chính quyền Washington cũng hành xử như thế". Sau khi Washington đóng băng tiền tài trợ cho Đại học Harvard, nguồn tiền tài trợ cá nhân đổ vào Đại học Harvard bất ngờ tăng mạnh. Theo trang The Harvard Crimson, sau khi Hiệu trưởng Garber ngày 14.4 bác bỏ yêu sách của Nhà Trắng, mỗi giờ trôi qua trường lại nhận được trung bình 88 tài trợ trực tuyến. Tổng số tiền tài trợ trong chưa đầy 2 ngày đã lên đến 1,14 triệu USD và chủ yếu đến từ các cựu sinh viên của trường.