Căn hộ siêu nhỏ lan rộng khi không gian sống bị thu hẹp

Giới trẻ ngày càng chuộng những ngôi nhà nhỏ, vừa đủ khả năng chi trả mà vẫn tiện nghi. Ảnh minh họa: New York Times.

Không gian sống thế kỷ 21 đang dần thu hẹp bởi nhiều yếu tố: sự hình thành các siêu đô thị, quỹ đất hạn chế, thu nhập của người trẻ không theo kịp tốc độ tăng giá bất động sản…

Trong bối cảnh đó, micro apartment (căn hộ siêu nhỏ) trở thành lựa chọn linh hoạt, không chỉ tiết kiệm diện tích mà còn định hình lối sống đô thị gọn gàng, hiệu quả và thân thiện hơn với môi trường.

Từ giấc mơ kiến trúc đến giải pháp không gian

Năm 1972, khái niệm “sống nhỏ” đã manh nha trong giới kiến trúc với công trình Nakagin Capsule Tower giữa lòng Tokyo (Nhật Bản). Kiến trúc sư Kisho Kurokawa tạo ra tòa nhà gồm các “hộp kén” (capsule) rộng chỉ hơn 10 m2, nơi mỗi người có thể thu mình trong không gian riêng biệt.

140 capsule được bán hết nhanh chóng, trở thành nơi nghỉ ngơi lý tưởng cho dân văn phòng thời bấy giờ. Thế nhưng, dù có toilet riêng, bàn gấp, TV màu…, các căn hộ này không được thiết kế để sống dài hạn. Sau 50 năm, tòa tháp bị tháo dỡ, nhưng các capsule vẫn được trưng bày tại nhiều bảo tàng như một biểu tượng kiến trúc táo bạo.

Toàn cảnh không gian bên ngoài và bên trong Nakagin Capsule Tower. Ảnh: The Guardian.

Qua nhiều thập kỷ, micro apartment không còn là giấc mơ viễn tưởng mà đã hiện diện trong đời sống đô thị toàn cầu. Tại New York (Mỹ), Carmel Place, tòa nhà micro đầu tiên của thành phố, gồm 55 căn hộ diện tích chỉ từ 24-233 m2, với trần cao, ánh sáng ngập tràn.

Mỗi căn được thiết kế sẵn trong nhà máy, lắp ráp tại công trình như các khối LEGO. Dù diện tích nhỏ, không gian vẫn tiện nghi với nội thất gọn gàng, khu gym, sân BBQ, Internet và cộng đồng sinh hoạt do đơn vị quản lý tổ chức.

Ở Helsinki (Phần Lan), kiến trúc sư Marco Casagrande sáng tạo nên Tikku - tòa nhà 3 tầng có kích thước chỉ 2,5 x 5 m, tương đương một chỗ đậu xe hơi. Công trình sử dụng mô-đun gỗ ép chéo (CLT), nhẹ hơn bê tông 5 lần và có thể lắp ráp trong một đêm mà không cần móng cố định.

Mỗi căn gồm phòng ngủ, không gian làm việc và nhà kính - một dạng tổ ấm di động dành cho người du mục hiện đại. Tikku hoạt động tự chủ nhờ pin mặt trời, toilet khô, vòi sen, phòng xông hơi, máy giặt và khả năng lấy nước sạch từ bên ngoài. Trong thời đại đô thị hóa và biến đổi khí hậu, mô hình này là giải pháp lâu dài nhờ tiết kiệm diện tích, giảm chi phí xây dựng và phát thải carbon.

Bên ngoài tòa chung cư siêu nhỏ Tikku tại thủ đô Helsinki, Phần Lan. Ảnh: World Architecture.

Giới trẻ và hành vi sống mới

Alaina Randazzo, một content creator tại New York (Mỹ), từng sống trong căn hộ cao cấp nhưng chuyển sang không gian chỉ rộng 7,6 m2 để tiết kiệm chi phí. Cô bố trí sofa nhỏ, giếng trời, giường gác lửng, bếp mini và treo biển neon “Girls Girls Girls” tạo dấu ấn cá nhân.

Phòng tắm riêng nằm ngoài hành lang, nhưng cô thường tắm ở phòng gym vì “sang, xịn” hơn. Randazzo chuyển đến đây từ tháng 1/2022 để tiết kiệm chi phí du lịch.

“Tôi chủ động lựa chọn cách sống này, và nhờ đó tiết kiệm được rất nhiều tiền”, cô chia sẻ với Architectural Digest.

Căn hộ siêu nhỏ của Alaina Randazzo tại New York. Ảnh: Architectural Digest.

Tại Hong Kong (Trung Quốc), nơi quỹ đất đặc biệt khan hiếm, các nhà thiết kế cũng tìm cách tối ưu không gian sống nhỏ. Wesley Liu, nhà thiết kế nội thất, đã cải tạo căn hộ 28 m2 cho một cặp đôi tại khu dân cư Kennedy Town .

Anh tạo điểm nhấn bằng ô cửa tròn giữa phòng khách và phòng ngủ, phản chiếu các gam màu vàng, cam, hồng, tím theo ánh sáng. Sàn nhựa giả gỗ màu xanh được dán trực tiếp lên gạch cũ để tiết kiệm chi phí, nội thất sử dụng gỗ laminate xanh denim, gạch xanh coban, đồng bộ từ bếp đến phòng tắm.

Không gian sống được tích hợp nhiều giải pháp thông minh: bàn ăn gập, ghế dài, giường có ngăn kéo, tường ngăn gắn TV kiêm vách trang trí. Các cửa bản lề được thay bằng cửa trượt để mở rộng diện tích. Bồn cầu chuyển vào khu tắm chung, thêm bồn tắm nằm; tấm kính phun cát giúp lấy sáng tự nhiên từ bếp vào khu không có cửa sổ.

Khung cảnh phòng khách với tone nóng chủ đạo và ô cửa sổ đặc biệt. Ảnh: SCMP.

Bên cạnh micro apartment, mô hình co-living (sống chung có không gian riêng) cũng phát triển mạnh. Tại California (Mỹ), Treehouse Hollywood cung cấp studio cá nhân nhưng cư dân cùng chia sẻ tiện ích như bếp, phòng khách, sân thượng. Dù không giống micro apartment về cấu trúc, hai mô hình này đều phản ánh nhu cầu tối ưu không gian và chi phí của người trẻ tại các đô thị lớn.

Khác với quan niệm cũ cho rằng sống nhỏ là bất tiện, nhiều người trẻ nay xem đó là lựa chọn chủ động - gọn hơn, xanh hơn, và ít gánh nặng vật chất hơn.

Khi không gian sống thu hẹp, micro apartment buộc con người nhìn lại nhu cầu và thói quen của chính mình. Tối giản không còn là một xu hướng nhất thời, mà đã trở thành cách sống bền vững - nơi mỗi mét vuông giữ lại đều có chủ đích, như một cách định vị lại sự ổn định giữa thế giới biến động.