Cách NATO 'chinh phục' ông Trump tại hội nghị thượng đỉnh

Tổng thư ký NATO Mark Rutte đã tìm ra bí quyết để có một hội nghị thượng đỉnh thành công khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tham dự: Dành mọi lời tốt đẹp để ca ngợi ông chủ Nhà Trắng.
Tại một cuộc họp song phương trong khuôn khổ hội nghị thượng đỉnh NATO ở The Hague, Hà Lan, vào sáng 25/6, ông Rutte đã khiến Tổng thống Trump thích thú khi so sánh ông với "một người cha" khi xử lý các vấn đề quốc tế.
Lúc bấy giờ, Tổng thống Trump ví Israel và Iran "như hai đứa trẻ vừa có một cuộc ẩu đả lớn trong sân trường".
"Ngài biết đấy, những đứa trẻ đánh nhau dữ dội lắm. Không thể ngăn cản được. Vậy thì cứ để hai đứa trẻ đánh nhau khoảng hai, ba phút rồi chúng ta sẽ dễ dàng ngăn chúng lại hơn", Tổng thống Mỹ ví von.
Ngay lúc này, Tổng thư ký NATO đã khiến nhiều người bất ngờ khi ông chen vào: "Đôi khi người cha phải dùng tới những lời lẽ gay gắt để khiến chúng dừng lại".
Tổng thống Trump gật đầu đồng tình: "Đúng vậy, bạn phải dùng lời lẽ mạnh mẽ".
Một ngày trước đó, ông Trump tỏ rõ thất vọng khi Israel và Iran bị cáo buộc vi phạm lệnh ngừng bắn do chính ông làm trung gian. Tổng thống giận dữ chỉ trích hai nước trước báo giới và cả trên mạng xã hội.
"Những lời lẽ gay gắt" mà ông Rutte nhắc tới có lẽ nhằm ám chỉ sự việc này.
Tổng thống Trump đón nhận cách gọi đùa của Tổng thư ký NATO một cách rất tích cực. Trong một cuộc họp báo, ông nói rằng ông Rutte có ý gọi như vậy để thể hiện tình cảm đầy trân trọng.
Tổng thư ký NATO sau đó cũng bảo vệ cách dùng từ của mình, đồng thời tiếp tục tặng nhiều lời khen cho Tổng thống Trump, mô tả ông là "người bạn tốt".
Cuộc trò chuyện giữa Tổng thống Trump và Tổng thư ký Rutte chỉ là một trong rất nhiều biểu hiện nồng ấm mà các lãnh đạo NATO dành cho Tổng thống Trump nhằm giành thiện cảm từ ông tại hội nghị thượng đỉnh.
Khi đến The Hague vào ngày 24/6, ông Trump đã được mời tới cung điện Huis Ten Bosch tráng lệ có niên đại từ thế kỷ 17 để dự tiệc chiêu đãi cùng các lãnh đạo NATO khác trước khi nghỉ lại qua đêm với tư cách khách mời của Quốc vương Hà Lan Willem-Alexander và Hoàng hậu Maxima. Điều này rõ ràng đã tạo ra niềm hứng khởi ngay từ đầu với Tổng thống, người lâu nay nổi tiếng là yêu thích các nghi lễ xa hoa, trang trọng, đặc biệt là hoàng gia.
Ông Trump nở nụ cười rạng rỡ khi gặp Quốc vương, Hoàng hậu cùng Công chúa Hà Lan, sau đó mô tả họ là "những người xinh đẹp và tuyệt vời".
Ngày 25/6, có được tinh thần sảng khoái sau bữa sáng với hoàng gia, Tổng thống Mỹ đã hết lời ca ngợi "Hà Lan tươi đẹp" khi di chuyển bằng chuyên xa "Quái thú" đến địa điểm hội nghị thượng đỉnh.
"Đúng là những diễn viên điện ảnh", ông nói về hoàng gia Hà Lan. "Buổi ăn sáng bàn công việc của chúng tôi cũng rất tuyệt!".
"Tôi muốn cảm ơn họ vì màn đón tiếp nồng hậu mà họ đã dành cho chúng tôi, không thể, không thể tuyệt vời hơn", Tổng thống hào hứng nói. "Và đây là một đất nước xinh đẹp... Tôi đã thấy những hàng cây đẹp nhất. Tôi còn muốn mang chúng về nhà".
Tiếp đó, trong lúc hầu hết các lãnh đạo NATO bị giới truyền thông vây quanh đặt câu hỏi khi họ đến nơi tổ chức hội nghị, ông Trump được dẫn vào bằng lối riêng.
Các phiên họp thượng đỉnh NATO, trước đây thường diễn ra trong ba ngày, giờ được rút gọn thành một cuộc nước rút kéo dài ba giờ và bản tuyên bố chung của hội nghị cũng ngắn gọn tối đa. Điều quan trọng hơn cả là 32 thành viên NATO đã cùng ký vào tuyên bố nhất trí đến năm 2035 sẽ hoàn thành tăng chi tiêu quốc phòng lên 5% GDP, một mục tiêu đầy thách thức.
Mặt khác, góp phần tạo nên tâm trạng tốt cho Tổng thống Mỹ còn là việc những câu hỏi gây tranh cãi cũng ít được đặt ra với ông, như các thành viên liên minh sẽ đáp ứng mức tăng chi tiêu quốc phòng từ 2% lên 5% GDP bằng cách nào. Đây là mức tăng lớn nhất trong ngân sách quốc phòng của họ kể từ sau Chiến tranh Lạnh.
Những gì diễn ra là một thế giới khác xa so với chuyến thăm của ông Trump tới hội nghị thượng đỉnh NATO tại Brussels, Bỉ, năm 2018. Khi ấy, ông khởi đầu hội nghị bằng việc chen hàng với Thủ tướng Montenegro Dusko Markovic khi chụp ảnh nhóm và kết thúc bằng một cuộc họp khẩn vào phút chót, nơi ông đe dọa rút ủng hộ của Mỹ đối với liên minh nếu các thành viên không chi tiêu cho quốc phòng nhiều hơn.
Những lo ngại về tâm trạng của ông Trump tại hội nghị thượng đỉnh năm nay đã dần lắng xuống và sau đó tan biến hoàn toàn khi Tổng thống tham dự các cuộc gặp mà không có bất kỳ cơn giận dữ hay yêu cầu khó khăn nào, còn các đồng minh vẫn hứa hẹn sẽ làm nhiều hơn nữa.
Và bằng cách thay đổi chiến lược từ đối đầu sang ngợi khen, các quan chức NATO tin rằng cuối cùng họ đã thành công trong việc khiến ông Trump thay đổi quan điểm về liên minh.
"Chúng tôi đang áp dụng cách tiếp cận như những người trong thế giới của ông Trump và MAGA", một nhà ngoại giao châu Âu am hiểu vấn đề cho hay.
"Kết quả là bầu không khí rất tốt", người này nói thêm. "Đây chính là hiệu ứng Trump".
Và chiến lược "trải thảm đỏ" của NATO đã được đền đáp trong cuộc họp báo của Tổng thống Mỹ khi khép lại hội nghị, nơi ông ca ngợi Tổng thư ký Rutte cùng những lãnh đạo khác mà ông đã gặp tại sự kiện.
Trong một bước ngoặt rõ rệt so với những bình luận gay gắt trước đây về liên minh, ông Trump nói rằng NATO "không phải là lừa đảo, họ thực sự yêu đất nước của mình".
"Đây là một chuyến đi khá dài nhưng đáng giá", Tổng thống cho hay. "Chúng ta đã hoàn thành những điều phi thường".
Ông đồng thời mô tả cách mà các lãnh đạo nói chuyện với ông "bằng tình yêu và niềm đam mê" về đất nước của họ. "Họ muốn bảo vệ đất nước mình," ông nhấn mạnh. "Họ rất tôn trọng tôi".
Sau cùng, Tổng thống Trump dường như phát đi tín hiệu rằng mọi xích mích, tranh cãi trước đây giữa ông với NATO đều đã được xóa bỏ.
"Chúng tôi tới đây để giúp đỡ", ông nói.
Vũ Hoàng (Theo AFP, Reuters, Telegraph, Politico)