Cách Gen Z dùng AI lên lịch trình du lịch

Nguyễn Hoàng Phúc An, sinh viên cao học tại TP HCM, cho biết thói quen trước mỗi chuyến đi là lướt TikTok hoặc đọc đánh giá trên Google Maps để chọn điểm tham quan, khách sạn và chỗ ăn uống. Sau khi đã chọn các điểm muốn ghé thăm, An dùng ChatGPT để lập lịch trình theo từng ngày và ước tính chi phí dự kiến.

Nam sinh viên nói thường kết hợp AI với mạng xã hội khi lên lịch trình du lịch nhưng vẫn phải tra cứu lại qua Google hoặc website chính thức, vì lo ngại thông tin AI chưa chính xác dù đã yêu cầu cung cấp nội dung đã được xác thực. Ví dụ như trong chuyến đi Đà Lạt cùng nhóm bạn vào tháng 4, ChatGPT gợi ý An tham quan một điểm miễn phí vé vào cổng và có nhiều hàng quán ăn uống xung quanh. Tuy nhiên, thực tế nhóm An phải trả 40.000 đồng mỗi người và các điểm ăn uống cũng không còn hoạt động như mô tả.

Dùng AI để phác thảo ý tưởng cho chuyến đi Nha Trang 3 ngày 2 đêm từ TP HCM, Nguyễn Ngọc Lan, 23 tuổi, cho biết công cụ đưa ra kết quả khá đầy đủ, gồm phương tiện di chuyển và khách sạn từ tiêu chuẩn đến cao cấp, vị trí trung tâm hoặc có tầm nhìn ra biển.

Tuy nhiên, nữ sinh viên năm cuối tại TP HCM nói một số điểm tham quan AI gợi ý như Viện Hải dương học, Tháp Bà Ponagar, nhà thờ Núi hay Hòn Chồng đều khá đại trà, phù hợp với người lần đầu đến Nha Trang. Muốn có trải nghiệm mới mẻ hơn, Lan đã tra cứu thêm trên TikTok, Facebook hoặc YouTube để tìm các điểm check in độc lạ. Với gen Z, mạng xã hội có hình ảnh, góc quay đẹp, màu sắc bắt mắt và nhạc hay cũng giúp dễ lựa chọn hơn.

Theo báo cáo công bố vào tháng 2/2025 của Contiki, công ty du lịch với hơn 60 năm hoạt động chuyên nhóm khách từ 18 đến 35 tuổi, thế hệ Gen Z (sinh ra trong giai đoạn 1997-2012) thường dùng AI để tìm ý tưởng cho hành trình, như khám phá các trải nghiệm địa phương (56%) hay săn mã giảm giá du lịch (60%). Tuy nhiên, người trẻ vẫn thận trọng với các gợi ý từ công nghệ và chưa sẵn sàng giao toàn bộ việc lên kế hoạch cho AI. Chỉ 7% đồng ý để AI đặt toàn bộ chuyến đi, trong khi có đến 77% thừa nhận vẫn muốn có yếu tố con người trong quá trình lên kế hoạch du lịch.

Tiến sĩ Daisy Kanagasapapathy, Phó chủ nhiệm bộ môn Quản trị du lịch và khách sạn, Đại học RMIT Việt Nam, cho biết công cụ AI hay các nền tảng lập lịch trình du lịch tự động thường gợi ý những điểm đến phổ biến do được "huấn luyện dựa trên khối lượng lớn nội dung phổ biến có sẵn".

"Khi các địa danh như "tháp Eiffel" hay "vịnh Hạ Long" xuất hiện trong hàng triệu bài blog, bài đăng mạng xã hội và website du lịch, những cái tên sẽ thống trị dữ liệu huấn luyện và được AI mặc định xem là phù hợp", bà Kanagasapapathy nói, cho biết AI phản ánh dòng chảy phổ biến.

Theo bà Kanagasapapathy, gen Z thường tìm kiếm những trải nghiệm mang tính cá nhân hoặc gắn với các giá trị xã hội như quán cà phê thuần chay ở TP HCM, homestay không rác thải ở Đà Lạt, hay địa điểm nhạc indie tại Seoul. Những gợi ý này lại phức tạp hơn để AI tìm ra, trừ khi có nhiều nội dung chi tiết, đánh giá đều đặn và được gắn thẻ rõ ràng.

Travel blogger Win Đi (tên thật là Hồ Tấn Tài) cho biết gen Z thường không thích chuyến đi kiểu mẫu mà muốn có trải nghiệm mang dấu ấn riêng. Theo anh, người trẻ Việt du lịch tự túc xem việc lên kế hoạch cũng thú vị không kém hành trình thật sự.

"Mỗi công đoạn từ tìm kiếm thông tin điểm đến hay gạch đầu dòng các trải nghiệm nhất định phải thử đều khiến chuyến đi đáng nhớ hơn", Win Đi nói, cho biết AI có thể giúp tối ưu thời gian lập lịch trình, nhưng gen Z vẫn thích tự lên kế hoạch để thể hiện gu, cá tính và sự hiểu biết của bản thân.

Một số người dùng cũng phản ánh AI thiếu khả năng tính thời gian di chuyển thực tế và cập nhật thông tin theo thời gian thực, tình trạng hoạt động của điểm đến hay giá vé. Theo tiến sĩ Daisy Kanagasapapathy, nhiều mô hình AI như ChatGPT (phiên bản miễn phí) chỉ được huấn luyện trên dữ liệu đến một mốc thời gian nhất định. Do đó, AI có thể "không biết" một nhà hàng đã đóng cửa gần đây, một triển lãm vừa khai trương hay chính sách vé của một địa điểm đã thay đổi.

Dù đôi lúc còn hạn chế, Phúc An cho biết AI vẫn tiện lợi nếu biết cách khai thác. Ngoài kiểm chứng lại thông tin qua các nguồn đáng tin cậy khác, nam gen Z nói thường nhập yêu cầu với nhiều chi tiết để nhận được kết quả sát nhu cầu. Thay vì hỏi chung chung như "du lịch Đà Lạt nên làm gì?", An nhập lệnh "lên kế hoạch 2 ngày 1 đêm ở Đà Lạt cho 4 người từ TP HCM, ưu tiên món ăn đường phố, quán cà phê trên đồi có góc check in đẹp, khách sạn gần trung tâm".

Gen Z cũng thường chia nhỏ thông tin thành từng câu hỏi và hỏi lần lượt, thay vì gộp nhiều yêu cầu trong một câu dài. An cho biết cách này giúp AI hiểu rõ từng mục tiêu, trả lời chi tiết, chính xác hơn và tránh bỏ sót thông tin.

"Người dùng còn có thể yêu cầu AI so sánh giữa các lựa chọn, chẳng hạn nên chọn Mũi Né hay Quy Nhơn cho kỳ nghỉ thư giãn với hải sản địa phương", bà Kanagasapapathy nói, khuyến khích gen Z Việt Nam và du khách mọi độ tuổi vẫn cần tự kiểm tra lại nguồn thông tin chính thức của điểm du lịch. Nữ tiến sĩ cũng gợi ý dùng các công cụ AI có tích hợp dữ liệu thời gian thực như Expedia, Kayak hay Klook để tra cứu giá cả và tình trạng đặt chỗ.

Hà Phương