Các khoản thu đầu năm học: Trường phải giải trình nếu tăng mức thu

Năm học 2025 - 2026 là năm học đầu tiên của TP.HCM sau sáp nhập và gần 3.500 trường thực hiện theo danh mục các khoản thu, các dịch vụ hỗ trợ hoạt động giáo dục.
Theo lãnh đạo Sở GD-ĐT TP.HCM, quy định các khoản thu là hành lang pháp lý để các trường thực hiện minh bạch, công khai các hoạt động giáo dục phục vụ, cung cấp cho học sinh (HS); đồng thời cũng là cơ chế để xã hội giám sát, phát hiện, xử lý kịp thời những đơn vị triển khai chưa nghiêm túc.
KHÔNG TĂNG QUÁ 15%
Nghị quyết 18 của HĐND TP.HCM quy định các khoản thu và mức thu, cơ chế quản lý thu chi đối với các dịch vụ phục vụ, hỗ trợ hoạt động giáo dục của cơ sở giáo dục công lập. Năm học này, TP có danh mục bao gồm 9 khoản thu đối với các dịch vụ phục vụ, hỗ trợ hoạt động giáo dục (tổ chức phục vụ bán trú, phục vụ ăn sáng, chăm sóc trẻ ngoài giờ, phục vụ máy lạnh…) và 15 khoản thu dịch vụ khác trong lĩnh vực GD-ĐT bao gồm các khoản thu tổ chức chương trình nhà trường, phục vụ cá nhân HS như tiền suất ăn sáng, suất ăn bán trú, nước uống…
Bà Nguyễn Thị Nhật Hằng, Phó giám đốc Sở GD-ĐT TP.HCM, yêu cầu các trường cần căn cứ vào văn bản hướng dẫn thu, sử dụng học phí và các khoản thu khác, văn bản hướng dẫn thực hiện nội dung chương trình nhà trường; văn bản về chế độ miễn, giảm và hỗ trợ học phí… để thực hiện dự toán thu chi. Đồng thời, công khai đến phụ huynh HS trước khi tổ chức thực hiện và đảm bảo đầy đủ chế độ tài chính theo quy định. Hiệu trưởng các trường không được phát sinh bất kỳ khoản thu nào nằm ngoài quy định.
Phó giám đốc Sở GD-ĐT cũng đề nghị UBND phường, xã, đặc khu căn cứ trên kế hoạch hoạt động, dự toán thu chi và đề xuất mức thu của từng cơ sở giáo dục để xem xét các khoản thu dịch vụ, các khoản thu khác ngoài học phí. Thống nhất khung mức thu phù hợp với tình hình thực tế từng địa phương, thực tiễn của từng cơ sở giáo dục trước khi tổ chức thực hiện.
Ông Trần Khắc Huy, Trưởng phòng Kế hoạch tài chính, Sở GD-ĐT, lưu ý các mức thu quy định tại nghị quyết là mức thu tối đa. Căn cứ tình hình thực tế và nhu cầu của HS, các trường tổ chức thống nhất với phụ huynh mức thu cụ thể nhưng không vượt quá mức thu quy định tại nghị quyết này và không được cao hơn 15% so với mức thu đã thực hiện trong năm học 2024 - 2025.
Trường hợp cơ sở giáo dục có kế hoạch tổ chức cung cấp thêm dịch vụ phục vụ, hỗ trợ hoạt động giáo dục mới (chưa phát sinh trong năm học 2024 - 2025) thì các khoản thu này phải được khảo sát, lấy ý kiến thống nhất với phụ huynh HS trước khi triển khai thực hiện. Mức thu dịch vụ phục vụ, hỗ trợ hoạt động giáo dục phải tương xứng với chất lượng dịch vụ cung cấp cho người học và phải phù hợp với căn cứ, nguyên tắc, phương pháp định giá hàng hóa, dịch vụ theo quy định pháp luật về giá.
Các khoản thu tổ chức dịch vụ khác cho cá nhân HS phải phù hợp với thực tế địa bàn, nếu có điều chỉnh tăng so với năm trước liền kề thì phải giải trình, công khai minh bạch và có sự đồng thuận của phụ huynh.
THỐNG NHẤT MỨC THU CHO TRƯỜNG HỌC TRÊN ĐỊA BÀN
Trao đổi với PV Thanh Niên, ông Hoàng Đình Kê, Trưởng phòng Văn hóa xã hội P.Tam Thắng (TP.HCM), cho biết căn cứ theo hướng dẫn triển khai của Sở GD-ĐT, phường đã yêu cầu 16 trường công lập xây dựng khoản thu. Sau đó, phường thẩm định và ban hành khung mức thu thống nhất trên địa bàn thì các trường mới tiến hành tổ chức thực hiện cho năm học 2025 - 2026.
Bà Nguyễn Thị Minh Châu, Hiệu trưởng Trường THCS Lý Thánh Tông (P.Chánh Hưng, TP.HCM), cho hay nhà trường đã xây dựng và đề xuất về các khoản thu cho năm học này với phường theo quy định. So với năm học trước, Trường Lý Thánh Tông đề xuất tiền ăn tăng thêm 1.000 đồng (từ 34.000 lên 35.000 đồng/suất), tiền phục vụ bán trú tăng 20.000 đồng (từ 220.000 lên 240.000 đồng/tháng).
Theo bà Châu, đề xuất tăng 2 khoản trên dao động dưới 5 - 10%, nằm trong quy định cho phép của TP. Tuy nhiên theo quy định, nếu có điều chỉnh tăng so với năm trước liền kề thì phải giải trình, công khai minh bạch và có sự đồng thuận của phụ huynh HS nên nhà trường có báo cáo bảng lương của 5 nhân viên phục vụ, 6 nhân viên nhà bếp để đề xuất cho khoản tăng tiền phục vụ bán trú.
"Nhà trường xây dựng mức thu như trên để có kinh phí hỗ trợ giữ chân đội ngũ này sau mỗi năm học còn quay lại thực hiện công việc phục vụ bán trú cho học sinh", bà Châu nói.
Lãnh đạo Sở GD-ĐT cũng đề nghị các phường, xã, đặc khu khẩn trương ban hành hướng dẫn thu chi đối với các cơ sở giáo dục theo phân cấp quản lý. Căn cứ trên kế hoạch hoạt động, dự toán thu chi và mức thu đề xuất của từng cơ sở giáo dục để xem xét các khoản thu dịch vụ, phục vụ hỗ trợ hoạt động giáo dục và các khoản thu khác ngoài học phí theo đúng quy định. Từ đó, thống nhất khung mức thu phù hợp với tình hình thực tế từng địa phương trước khi tổ chức thực hiện.