Ca sĩ ảo đe dọa ca sĩ thật

TP - Ann chính là nữ ca sĩ ảo đầu tiên của Việt Nam, là sự kết hợp giữa thuật toán AI và kỹ xảo âm thanh sống động. Tháng 3/2023, Ann ra mắt MV đầu tiên nhận về khen, chê rôm rả từ khán giả. Những người làm nghề cũng không thể làm ngơ.

Cái gì cũng ổn, chỉ thiếu hồn

Hơn 2 năm trôi qua, MV của Ann Làm sao nói thương anh đạt 230.000 lượt xem với hơn nghìn bình luận. Khán giả quan tâm Ann từ phong cách biểu diễn đến giọng hát. Có những người góp ý chân thành: “Ánh mắt Ann hơi vô hồn. Điều chỉnh ánh mắt và khẩu miệng nữa là tuyệt vời”. Nhiều người đánh giá “vô hồn”, “đơ”,…

Tuy vậy, MV của Ann cũng nhận về không ít lời khen: “Giọng siêu hay, visual (diện mạo) đẹp”; “giọng nữ nhẹ nhàng, sâu lắng, tạo hình Ann xinh xắn, mềm mại”; “vẫn biết giọng ảo mà nghe nổi da gà”…

NSND Rơ Chăm Phiang xem MV của Ann và nhận xét: “Nếu nhắm mắt và thưởng thức thì thoạt đầu cứ ngỡ ca sĩ thật hát. Nhưng nghe một lát thì nhận ra không phải người thật hát, vì không lộ khuyết điểm nào, cứ đều đều từ đầu chí cuối. Người hát thật có thể lộ lấy hơi hay tạo ấn tượng ở nhấn nhá, phát âm...”. Bà cho rằng, ca sĩ ảo có thể hát tốt hơn ca sĩ thật nhưng không hấp dẫn.

Ca sĩ ảo Ann thu hút nhiều ý kiến trái chiều

Khán giả chỉ ra những điểm cộng của ca sĩ ảo như không lùm xùm, không phụ lòng khán giả. Ca sĩ thật lại dễ vướng ồn ào từ phát ngôn đến đời tư… Vũ khí của ca sĩ là giọng hát, có những giọng ca chưa đẹp song vẫn được công chúng yêu thích vì có màu sắc riêng.

Còn giọng hát của Ann trong MV Làm sao nói thương anh lại khiến không ít người nhớ đến giọng của ca sĩ Thùy Chi. Họ nghi ngờ, những người tạo ra Ann là fan ruột của Thùy Chi.

Một vài người cho rằng, Ann không phải ca sĩ ảo đầu tiên ở Việt Nam, trước Ann từng có những ca sĩ ảo khác chẳng qua không tung MV, không có chiến lược truyền thông. Nhưng Ann hay nhân vật nào là ca sĩ ảo đầu tiên ở Việt Nam cũng không quá quan trọng. Có một điều chắc chắn, trong tương lai gần sẽ còn nhiều ca sĩ ảo khác ra mắt như Ann. Bởi trí tuệ nhân tạo đang xâm lấn mọi lĩnh vực, mọi ngõ ngách của đời sống.

Những người trẻ chào đón AI hơn cả. Một số khán giả đợi chờ những sản phẩm mới của Ann và tin tưởng sản phẩm sau sẽ hoàn thiện hơn sản phẩm trước, vì Ann cũng sẽ trưởng thành theo thời gian.

Tháng 8/2024, Ann tung MV Cry, nhận về nhiều hồi âm tích cực. Có người cho rằng, Cry của Ann dễ gây nghiện. Nhưng khán giả kỹ tính vẫn chê chuyển động của Ann gượng gạo, mắt của Ann không cảm xúc, Ann hát chưa rõ lời…

Điểm mạnh mà ca sĩ ảo chưa thể với tới

“Người đàn bà hát” Ngọc Anh cho biết: “Tôi đã nghe ca sĩ AI cách đây mấy năm rồi. Lúc đó tôi cũng có hoang mang. Bởi sự ra đời của ca sĩ AI ít nhiều tạo sự thu hút, sẽ chiếm một lượng khán giả nhất định”. Tuy nhiên, người hát thành công nhạc phẩm Phú Quang vẫn tự tin vào chính mình và đồng nghiệp. Chị nói: “Những ai yêu giá trị thật sẽ tìm đến ca sĩ thật.

Cho nên, không có cớ gì ca sĩ thật lại sợ ca sĩ ảo. Trí tuệ nhân tạo thiên biến vạn hóa thế nào cũng không thể thay thế con người, vì chúng không thể nhào nặn cảm xúc. Cuộc đời này tồn tại bởi vì còn cảm xúc, vì cảm xúc mà người ta tìm đến nhau”. Theo Ngọc Anh, để thắng ca sĩ ảo, người theo nghiệp cầm ca nên trau dồi nghề nghiệp, nuôi dưỡng xúc cảm.

Ca sĩ Xi Myn (tên thật Trần Hoàng My), được đào tạo từ cái nôi Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam lại thấy sự xuất hiện của AI trong âm nhạc, đặc biệt là các ca sĩ ảo như Ann, là tín hiệu cho thấy công nghệ đang phát triển nhanh và mạnh.

“Điều này vừa là thách thức, vừa là cơ hội cho những người làm nghệ thuật như tôi. AI có thể hỗ trợ sáng tác, phối khí, thậm chí biểu diễn. Nhưng theo tôi cảm xúc, sự đồng cảm và kết nối giữa con người với con người qua âm nhạc vẫn là điều mà AI khó có thể thay thế hoàn toàn. Khán giả không chỉ nghe giọng hát, mà còn cảm nhận được câu chuyện, trải nghiệm sống của người ca sĩ”, Xi Myn nói.

Nhiều ca sĩ cũng ghi nhận một số ưu điểm của ca sĩ ảo như có thể hát hay, không mệt mỏi, không lệch tông. Nhưng điều mà khán giả tìm kiếm không chỉ là giọng hát chuẩn, mà còn là cảm xúc, là câu chuyện thật phía sau bài hát. Điều đó chỉ có con người mang lại được. "Tôi nghĩ, ca sĩ AI có thể chiếm ưu thế trong một số nền tảng nghe nhạc nhanh, công nghệ cao, có thể phục vụ những trải nghiệm giải trí nhanh, tiện trong tương lai”, Xi Myn nói.

Với những nghệ sĩ già như ca sĩ, nhạc sĩ Mạnh Quỳnh, một cái tên ghi dấu ấn trong âm nhạc trước 1975, thì ca sĩ ảo như Ann vẫn là một hiện tượng hoàn toàn xa lạ. Nghe MV của Ann ông không thích song vẫn tin Ann có một lượng khán giả riêng, nhất là giới trẻ.

Nhiều ca sĩ coi AI như công cụ hỗ trợ trong công việc, không phải đối thủ. Ca sĩ Xi Myn nói, sự kết hợp giữa con người và công nghệ để tạo ra những sản phẩm âm nhạc mới mẻ hơn, độc đáo hơn, phục vụ thị hiếu đa dạng của khán giả. Nhưng con người vẫn là trọng tâm. NSND Rơ Chăm Phiang kể, có lần làm một sản phẩm âm nhạc, ê-kíp của chị cũng dùng đến sự trợ giúp của AI khiến chị bất ngờ về kết quả. “AI hỗ trợ rất hiệu quả”, chị đánh giá.

Một trong những nghệ sĩ tìm tòi và tận hưởng thành quả của AI chính là đạo diễn 9x Phạm Vĩnh Khương. Năm 2024, Phạm Vĩnh Khương từng làm MV Mắt bão hướng tới đồng bào vùng lũ hoàn toàn bằng AI từ thiết kế hình ảnh đến sản xuất âm nhạc. MV Mắt bão chạm tim nhiều khán giả.

Phạm Vĩnh Khương còn thành công với MV Ngọn lửa thép, tưởng nhớ cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, được thực hiện bằng AI, trên nền nhạc Một vòng Việt Nam (sáng tác: Đông Thiên Đức) do Tùng Dương thể hiện.