Buộc xuất hóa đơn: 'Chúng tôi gặp tình huống rất hoảng'

Quy định mới về xuất hóa đơn điện tử... thực hiện từ ngày 1/6. Tuy nhiên, tại Hội nghị hỗ trợ, hướng dẫn, giải đáp vướng mắc trong sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền ngày 5/6, hộ kinh doanh kêu vẫn gặp nhiều vướng mắc, đề nghị cơ quan thuế hướng dẫn trong trường hợp khách lẻ không cung cấp thông tin, không kiểm soát được hoá đơn đầu vào, trị giá đơn hàng thấp...

Hộ kinh doanh gặp tình huống "rất hoảng"

Tại hội nghị, các hộ kinh doanh từ nhiều địa phương trên cả nước đã đặt câu hỏi, gửi thắc mắc trực tiếp tới lãnh đạo ngành Thuế.

Tại điểm cầu của Chi cục Thuế khu vực I (quản lý địa bàn Hà Nội, Hoà Bình), đại diện hộ kinh doanh Cafe Giảng (Hà Nội) phản ánh, phần lớn khách lẻ không cung cấp thông tin xuất hóa đơn. Với những giao dịch nhỏ như cốc cà phê 30.000 đồng, khách thường đi ngay sau khi mua. Hộ không biết nên ghi thông tin gì trên hóa đơn.

“Tối qua chúng tôi gặp tình huống rất hoảng, khách đã thanh toán xong, nhưng phần mềm báo hủy, doanh số xác định rồi nhưng không kết nối được để lập hóa đơn”, hộ kinh doanh kể và đề nghị cơ quan thuế cho giải pháp hỗ trợ. Bên cạnh đó, đại diện Cafe Giảng cũng đặt vấn đề về việc mua trứng, cafe hay các loại nông sản từ nông dân thì kê khai như thế nào, giá trị của 1 tấn cafe, hay hằng trăm nghìn quả trứng rất lớn.

Bà Phạm Thị Minh Hiền - Phó Trưởng Ban Chính sách và Thuế quốc tế, Cục Thuế - trả lời câu hỏi của các hộ kinh doanh ngày 5/6/2025.

Giải đáp về câu hỏi viết hoá đơn cho khách lẻ như thế nào, bà Phạm Thị Minh Hiền - Phó Trưởng Ban Chính sách và Thuế quốc tế, Cục Thuế - cho biết, nếu người mua không yêu cầu, cung cấp thông tin thì không bắt buộc phải ghi nội dung này trên hóa đơn.

Về vấn đề đầu vào của hộ kinh doanh, cũng theo bà Hiền, trường hợp nông sản mua từ hộ không đăng ký kinh doanh, nếu tổng số tiền mua hàng/năm dưới 100 triệu đồng thì không thuộc diện chịu thuế (từ 1/1/2026 là 200 triệu đồng). Nếu đầu vào mua từ 100 triệu đồng/ năm, bên bán có đăng ký quản lý tại cơ quan thuế, đề nghị cấp hóa đơn lẻ.

Nói thêm về trường hợp lỗi hoá đơn ở Cafe Giảng, ông Vũ Lê Huy - Phó Ban chuyển đổi số, Cục Thuế - cho biết, hệ thống công nghệ thông tin của cơ quan thuế không thực hiện hủy hóa đơn. Theo đó, lỗi xảy ra nguyên nhân có thể nằm ở đơn vị cung cấp giải pháp phần mềm kế toán/hóa đơn điện tử, do hệ thống này có thể đã hủy hóa đơn trước khi gửi đến cơ quan thuế. Ông Huy đề nghị hộ kinh doanh gửi lại số hóa đơn liên quan để cơ quan thuế kiểm tra, xác minh.

Đại diện một hộ kinh doanh bánh cuốn ở Tô Hiến Thành, Hà Nội cho biết thường xuyên bán hàng qua ứng dụng giao đồ ăn, cuối ngày mới được chuyển tiền về tài khoản. Hộ kinh doanh có thể xuất hoá đơn một lần cho đơn vị cung cấp ứng dụng giao đồ ăn vào cuối ngày hay không?

"Tại cửa hàng, mỗi suất bánh cuốn chỉ 30.000 - 40.000 đồng, tôi có thể xuất hóa đơn gộp trong ngày được không, do mỗi ngày có hơn 200 hóa đơn, chi phí và công sức xuất hóa đơn rất lớn. Bà tôi - chủ hộ đã lớn tuổi, không thành thạo công nghệ. Đến tối, khi con cháu không ở cửa hàng hỗ trợ, bà không biết thao tác thì đơn bán buổi tối có thể xuất hoá đơn vào sáng hôm sau không?”, đại diện hộ kinh doanh nêu nhiều thắc mắc.

Đơn hàng 1.000 đồng cũng phải xuất hoá đơn

Đại diện cơ quan thuế cho biết, với các hộ bán hàng qua ứng dụng giao đồ ăn, nhận tiền một lần cuối ngày, căn cứ vào đấy để lập hoá đơn. Về việc gộp hóa đơn trị giá nhỏ, hiện không có quy định cho phép xuất hoá đơn gộp. Đồng thời, hộ kinh doanh phải xuất tại thời điểm cung cấp hàng hóa/dịch vụ, không phân biệt đã nhận tiền hay chưa.

Từ các điểm cầu trên cả nước, hộ kinh doanh theo dõi, đặt câu hỏi cho cơ quan thuế.

Cũng về vấn đề đơn hàng nhỏ, nhưng chi phí để xuất hoá đơn quá lớn so với doanh thu, đại diện hộ kinh doanh phụ kiện cá cảnh tại TPHCM cho biết, có nhiều đơn dưới 10.000 đồng, thậm chí chỉ 1.000 đồng, không đủ bù chi phí. Ngoài ra, hộ kinh doanh này cũng bày tỏ lo ngại, với đơn hàng bán qua sàn thương mại điện tử bị người mua trả lại, thì tính thuế thế nào.

“Nếu hóa đơn được xuất vào ngày 28/12/2025, nhưng chỉ vài ngày sau, qua đầu năm 2026, người mua mới trả hàng, thì việc giảm doanh thu, thuế sẽ được xử lý ra sao khi đã chuyển sang năm tài chính mới”, hộ kinh doanh đặt vấn đề và mong muốn được hướng dẫn cách xử lý phù hợp.

Phản hồi hộ kinh doanh, lãnh đạo Ban Chính sách và Thuế quốc tế, Cục Thuế cho biết, vấn đề hoàn, hủy hàng hoá là một trong những nội dung quy định tại dự thảo nghị định mà Bộ Tài chính đang trình Chính phủ. Về nghĩa vụ thuế trên sàn thương mại điện tử, cuối năm 2024, Luật số 56 – Luật sửa 9 Luật (trong đó có Luật Quản lý thuế) được ban hành, quy định các sàn thương mại điện tử có chức năng đặt hàng trực tiếp sẽ kê khai và nộp thuế thay cho hộ cá nhân kinh doanh.

Theo dự kiến, nghị định Bộ Tài chính đã trình Chính Phủ sẽ ban hành trong tháng 6 này, quy định rõ về số thuế được khấu trừ; trách nhiệm của sàn trong việc bù trừ, kê khai và nộp thuế thay trong trường hợp giao dịch bị hủy. Sau khi nghị định được ban hành, Cục Thuế sẽ phổ biến chi tiết tới các hộ kinh doanh.