BS Nguyễn Thị Ngọc Sương: Ba thập kỷ gieo hạnh phúc hàng ngàn cặp đôi hiếm muộn

Tại góc nhỏ IVF Center, Bệnh viện Quốc tế City (CIH), những giọt nước mắt và nụ cười hạnh phúc của các cặp đôi hiếm muộn từng tuyệt vọng được đánh thức mỗi ngày. Phía sau phép màu ấy là bác sĩ chuyên khoa 1 Nguyễn Thị Ngọc Sương - người đã lặng lẽ suốt ba thập kỷ đồng hành cùng hành trình tìm con.

Khi cả nước lo kiểm soát sinh sản, chị vẫn chọn con đường 'tăng dân số'

"Lúc đó thích nghề y lắm nhưng không dám mơ. Nhà nghèo, ngành y thì khó, con đường đầy chông gai", chị Sương nhớ lại. Vượt lên khó khăn, cô gái nhỏ đã thi đậu vào ĐH Y Dược TP.HCM, mở đầu hành trình y khoa của mình.

Thập niên 90, khi ngành y tập trung vào kế hoạch hóa gia đình, triệt sản... chị lại bị cuốn hút bởi một phòng khám nhỏ mang tên "phòng khám vô sinh" nằm trong khoa Kế hoạch hóa gia đình, Bệnh viện Hùng Vương.

"Tôi thấy lĩnh vực này rất hay, giống như đi trong ngõ hẹp mà muốn mò cho ra ánh sáng, từ không mà làm thành có", chị nhớ lại. Ngày ấy, chỉ có vài tài liệu cũ, chị vẫn kiên trì đọc, ghi chép từng dòng từ cuốn giáo trình mỏng của cố GS Nguyễn Thị Xiêm.

Khi bạn bè hỏi "Sao Sương đi ngược chiều vậy?", chị chỉ biết cười. Bởi đó là đam mê, là yêu thích.

"Nếu được sang Pháp học, tôi chọn hiếm muộn - không phải siêu âm hay sản"

Ở Việt Nam thời đó, điều trị hiếm muộn còn sơ khai, thiếu thốn trăm bề lại bị phủ bóng bởi định kiến xã hội. Thế nhưng, bác sĩ Sương vẫn chọn dấn thân bằng trái tim thấu cảm và khối óc kiên định để đồng hành cùng những phụ nữ yếu thế trên hành trình tìm con.

"Muốn học hiếm muộn thì qua Pháp đi!" - câu nói tưởng như đùa từ một vị bác sĩ Pháp bỗng thành sự thật.

Ngày đặt chân đến Paris tháng 1.1997, chị choáng ngợp. "Con thấy thương bệnh nhân Việt Nam quá, không có gì hết", chị nói với thầy. Và chị đã khóc. Khóc vì thương những người phụ nữ ở quê nhà, mỗi tháng ôm hy vọng mong manh, mỗi năm chờ đợi phép màu mà chẳng có kỹ thuật hỗ trợ.

Rồi chị được chọn là một trong ba bác sĩ giỏi nhất khu vực phía Nam sang Paris học Hỗ trợ sinh sản năm 1998 với vai trò bác sĩ nội trú.

"Nếu được qua Pháp học tôi chọn hiếm muộn chứ không phải siêu âm hay sản phụ khoa", chị bày tỏ quan điểm với hội đồng tuyển chọn, dẫu biết lựa chọn này không hề dễ.

Quá trình học không chỉ mang lại cho chị kiến thức mà còn là sự thức tỉnh về trách nhiệm lớn lao khi trở về phục vụ cộng đồng. Những phương pháp can thiệp hiện đại mở ra cơ hội mới cho các cặp đôi hiếm muộn.

Từ góp tiền cho bệnh nhân tiêm thuốc đến ngồi sát nền đất để chuyển phôi

Ca IVF đầu tiên chị phụ trách là cặp vợ chồng nghèo hiếm muộn. Người vợ bị tắc ống dẫn trứng, phải cắt bỏ cả hai vòi trứng. Trong lúc tiêm thuốc kích trứng, gia đình cạn tiền. Không đành lòng, chị cùng đồng nghiệp góp nhặt từng đồng giúp bệnh nhân hoàn thành liệu trình. Phôi được chuyển. Hai bé gái chào đời đúng ngày Quốc tế Thiếu nhi 1.6, là kết quả xứng đáng cho nỗ lực của y bác sĩ và cặp đôi.

Có ca chuyển phôi mà mỗi lần nhớ lại, chị vẫn thấy tim thắt lại vì xúc động. Một sản phụ có tử cung gập ngược hoàn toàn, cong như một dấu ngã, khiến việc đặt ống thông trở nên vô cùng khó khăn. Không thiết bị hỗ trợ, chị kê cao giường, tự mình ngồi sát nền đất chọn vị trí thích hợp, cố gắng luồn ống dẫn từng chút một chuyển phôi vào cho bệnh nhân.

"Lúc ấy, tôi chỉ biết cầu nguyện… Rồi người vợ có bầu. Nhận kết quả, tôi mừng rơi nước mắt. Từ ca đầu tiên cho đến nay trải qua hàng ngàn ca, cảm giác vẫn như vậy", bác sĩ Sương thổ lộ.

Với chị, mỗi em bé được sinh ra từ phòng thí nghiệm hỗ trợ sinh sản là một chiến thắng trước số phận, giữa những thử thách của cuộc sống.

'30 năm hàng ngàn giấc mơ được chạm tới và ngọn lửa không tắt'

30 năm làm nghề, chị chứng kiến sự tiến bộ vượt bậc của IVF. Từ thụ tinh đơn giản bằng cách bơm tinh trùng, đến mổ tinh hoàn lấy tinh trùng ở nam, từ siêu âm sơ khai đến máy móc hiện đại. Từ chuyển phôi tươi với tỉ lệ thành công thấp đến công nghệ đông phôi hiện đại, tỷ lệ thành công có thể lên tới 60%. Nhưng với bác sĩ, điều quan trọng không chỉ là máy móc, thuốc men, mà là sự đồng hành với từng bệnh nhân.

"Ngày xưa sinh thiết phôi để chọn phôi khỏe mạnh. Giờ nhiều người hỏi để chọn… giới tính. Làm nghề mà thấy vậy, buồn vô cùng", bác sĩ Sương bộc bạch.

Với bác sĩ Sương, chữa hiếm muộn không chỉ là chữa bệnh mà là đi cùng bệnh nhân qua từng chặng đường.

"Có người theo tôi 6 lần chọc trứng. Có người bán đất để làm IVF. Nên khi cầm bút ghi toa bác sĩ phải cân nhắc rất kỹ, chỉ định rất có chọn lọc", chị nói.

Đến giờ, chị vẫn khám bệnh, dạy cho lớp trẻ. Chị nhắn nhủ các bạn trẻ đừng chọn ngành vì thấy "hot" bởi làm IVF không có ngày nghỉ cố định. Trứng chín ngày nào, phải có mặt ngày đó, dù là cuối tuần.

"Sớm ngày thì trứng còn non, mà trễ ngày trứng già. Bệnh nhân không biết, nhưng mình biết. Mình mà chọn dễ cho bản thân, thì có lỗi với họ", bác sĩ bộc bạch.

Bác sĩ Sương tâm niệm, làm nghề không chỉ là chuyên môn, mà còn là một sự dấn thân dài lâu, chỉ dành cho những ai thực sự vì người bệnh.