Bom Mỹ chưa thể xuyên thủng tầng ngầm cơ sở hạt nhân Iran?

Đánh giá sơ bộ của tình báo Lầu Năm Góc nhận định cuộc tấn công vào ba cơ sở hạt nhân Iran đã không hủy diệt chương trình hạt nhân nước này.
Hãng tin Reuters ngày 25-6 dẫn nhiều nguồn thạo tin đánh giá tình báo sơ bộ của Mỹ khẳng định cuộc tấn công của nước này vào ba cơ sở hạt nhân Iran rạng sáng 22-6 có thể chỉ làm chậm chương trình hạt nhân của Tehran "trong vài tháng".
Tình báo Mỹ: Chương trình hạt nhân Iran chỉ bị chậm vài tháng?
Cụ thể theo đánh giá sơ bộ của Cơ quan Tình báo thuộc Bộ Quốc phòng (DIA), Tehran có thể khởi động lại chương trình hạt nhân của mình ngay trong vài tháng tới. Thậm chí một nguồn thạo tin còn ước tính việc khởi động lại có thể được thực hiện chỉ trong một đến hai tháng.
Báo cáo này nhận định cuộc tấn công của Mỹ đã làm sập các lối vào cơ sở hạt nhân, phá hủy hoặc làm hư hỏng cơ sở hạ tầng tại đây. Tuy nhiên các tòa nhà ngầm đã không bị sập.
Do đó về cơ bản, việc khởi động lại hoạt động hạt nhân sẽ chỉ phụ thuộc vào "thời gian họ cần để đào bới, xây dựng hoặc sửa chữa" các cơ sở cung cấp điện và nước.
Báo Washington Post dẫn một nguồn thạo tin khác cũng cho biết một số máy ly tâm phục vụ việc làm giàu uranium của Iran còn nguyên vẹn. Trữ lượng uranium làm giàu của Iran cũng được cho là chưa bị loại bỏ.
Đánh giá mật này mâu thuẫn trực tiếp với những tuyên bố của chính quyền Tổng thống Donald Trump rằng chiến dịch "Nhát búa giữa đêm" đã "xóa sổ hoàn toàn" chương trình hạt nhân Iran.
Nó cũng củng cố tuyên bố của giới chức Iran về "chiến thắng lịch sử" trong cuộc chiến 12 ngày với Israel khi đã bảo vệ được nền công nghiệp hạt nhân của mình.
Tối 24-6, truyền thông nhà nước Iran dẫn lời tổng thống nước này Masoud Pezeshkian tuyên bố Tel Aviv đã "thất bại trong việc đạt các mục tiêu nham hiểm của mình: phá hủy cơ sở vật chất, xóa bỏ chuyên môn hạt nhân và kích động bất ổn xã hội".
Khi được hỏi về vấn đề này, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth không trực tiếp phủ nhận sự tồn tại của báo cáo trên.
Tuy nhiên ông vẫn khẳng định: "Dựa trên mọi thứ chúng tôi đã thấy, chính tôi đã thấy tất cả, chiến dịch ném bom của chúng tôi đã xóa sổ khả năng chế tạo vũ khí hạt nhân của Iran.
Các quả bom khổng lồ của chúng tôi đã đánh trúng chính xác mục tiêu và hoạt động hoàn hảo. Những gì các quả bom ấy đã làm còn đang bị chôn vùi dưới một ngọn núi đổ nát ở Iran".
Thật giả vẫn còn lẫn lộn
Việc đánh giá thiệt hại tại các cơ sở hạt nhân Fordow, Isfahan và Natanz được đánh giá là nhiệm vụ khó khăn. Một nguồn tin cho biết đánh giá của DIA chưa được giới chức Mỹ chấp nhận rộng rãi và đã tạo ra sự bất đồng đáng kể.
Tuy nhiên nó vẫn có một sức nặng nhất định khi được đưa ra bởi chính Lầu Năm Góc, đơn vị thực hiện cuộc tấn công.
Tình hình có thể thay đổi vì DIA không phải là cơ quan duy nhất được giao nhiệm vụ đánh giá thiệt hại mà nền hạt nhân Iran phải hứng chịu. Đây chỉ là một trong 18 cơ quan tình báo của Washington, và việc các cơ quan tình báo Mỹ khác nhau nhận định khác nhau không phải chuyện hiếm.
Dựa trên hình ảnh vệ tinh thương mại sau cuộc tấn công, ông David Albright - cựu thanh sát viên hạt nhân của Liên hợp quốc và hiện là người đứng đầu Viện Khoa học và an ninh quốc tế (ISIS) - đánh giá cuộc tấn công của Mỹ đã phá hủy hiệu quả chương trình làm giàu uranium của Iran trong thời điểm hiện tại.
Tuy nhiên Washington đã không thể loại bỏ mối đe dọa trong dài hạn. Ông Albright khẳng định trên X: "Iran vẫn giữ khả năng đột phá và sản xuất uranium cấp độ vũ khí".
Chuyên gia này lưu ý rằng hiện vẫn chưa thể xác định vị trí của trữ lượng uranium làm giàu cao gần cấp độ vũ khí của Iran, đủ cho khoảng chín đầu đạn.
Các máy ly tâm tiên tiến phục vụ cơ sở làm giàu mới được Iran thông báo với Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) hồi đầu tháng 6 cũng chưa rõ tung tích.