Bộ trưởng Mỹ bị mỉa mai về lệnh huy động lính vệ binh California

Bộ trưởng An ninh Nội địa Mỹ Kristi Noem ngày 8/6 bảo vệ quyết định của Tổng thống Donald Trump triển khai lực lượng Vệ binh Quốc gia đến thành phố Los Angeles, bang California để đối phó biểu tình, bất chấp sự phản đối của chính quyền bang.
"2.000 lính Vệ binh Quốc gia được huy động là các đơn vị được huấn luyện chuyên về kiểm soát đám đông. Họ sẽ túc trực đảm bảo an ninh cho tòa nhà công vụ, bảo vệ người biểu tình ôn hòa, giúp lực lượng hành pháp tiếp tục công việc thường nhật", Noem nói.
Bà cho rằng Tổng thống Trump triển khai Vệ binh Quốc gia đến Los Angeles mà không chờ sự đồng ý hoặc yêu cầu từ chính quyền bang vì Thống đốc California Gavin Newsom đã không làm tốt công việc của mình.
Thành phố Los Angeles từ cuối tuần trước chứng kiến làn sóng biểu tình lan rộng sau khi cơ quan Thực thi Nhập cư và Hải quan (ICE) thuộc Bộ An ninh Nội địa Mỹ tiến hành các đợt truy bắt người nhập cư không giấy tờ với các hoạt động như "chiến dịch quân sự". Hàng nghìn người đã đổ xuống đường biểu tình phản đối chiến dịch cứng rắn của ICE, dẫn đến các vụ đụng độ bạo lực với cảnh sát.
"Thống đốc Newsom đã đưa ra nhiều quyết định tồi tệ. Tổng thống Trump biết điều đó và chọn an toàn cho người dân thay vì chờ Thống đốc Newsom tỉnh ngộ", bà Noem cho hay.
Tuy nhiên, phát biểu của Bộ trưởng Noem nhanh chóng bị chỉ trích và mỉa mai, vì trái ngược với phần trả lời phỏng vấn của bà hồi năm ngoái trên Fox News.
Hồi tháng 2/2024, tổng thống Mỹ khi đó là Joe Biden đã xem xét nắm quyền kiểm soát trực tiếp lực lượng Vệ binh Quốc gia của bang Nam Dakota, sau khi chính quyền bang này dự định điều lính vệ binh tới Texas để tham gia rải hàng rào dây thép gai tại biên giới.
Thống đốc Texas Greg Abbott, thành viên đảng Cộng hòa, đã ra lệnh cho Vệ binh Quốc gia bang mình rải hàng rào dây thép gai để ngăn người vượt biên trái phép. Lực lượng Biên phòng Mỹ đã cắt bỏ những hàng rào thép gai này, với sự ủng hộ của Tòa án Tối cao, cho hay họ là cơ quan liên bang và có quyền lực cao hơn Vệ binh Quốc gia cấp bang.
Bà Noem, khi đó giữ chức thống đốc bang Nam Dakota, định điều lính vệ binh tới biên giới để ủng hộ Abbott. Tổng thống Biden muốn nắm quyền kiểm soát Vệ binh Quốc gia bang Nam Dakota để ngăn chặn kế hoạch này.
Noem lập tức lên tiếng phản đối dữ dội, cảnh báo về nguy cơ nổ ra "chiến tranh" giữa chính quyền bang với liên bang. Bà cáo buộc kế hoạch của ông Biden là lạm dụng quyền lực liên bang, gọi đây là mối đe dọa chưa từng có đối với Hiến pháp Mỹ, trong đó quy định rõ về quyền tự quyết của các bang.
"Nếu ông Joe Biden dùng quyền lực liên bang để kiểm soát Vệ binh Quốc gia, đây là đòn tấn công trực diện vào quyền của từng bang. Trong vài năm qua, phe Dân chủ đã làm đủ cách để tước đi quyền tự do tôn giáo, tự do hội họp và tự do ngôn luận. Chúng ta sẽ không để họ tước đi cả quyền tự vệ của bang", bà khi đó nói với người dẫn chương trình Sean Hannity của Fox.
Video cuộc phỏng vấn của Noem được đăng lại trên mạng xã hội ngày 8/6, khiến nhiều người chỉ trích bà "đạo đức giả" và "tiêu chuẩn kép".
Nhà Trắng cho biết để đối phó làn sóng biểu tình ở Los Angeles, ông Trump đã áp dụng Điều 10 trong Đạo luật Chống nổi loạn để chuyển quyền quản lý Vệ binh Quốc gia từ chính quyền bang sang liên bang trong vòng 60 ngày.
Bộ trưởng Noem nói các đơn vị Vệ binh Quốc gia California đã nhận chỉ thị "giữ hòa bình và cho phép người dân biểu tình trong khuôn khổ pháp luật, trật tự" từ Tổng thống Trump.
Vệ binh Quốc gia là lực lượng quân sự dự bị của quân đội Mỹ. Mỗi bang và vùng lãnh thổ Mỹ đều có lực lượng Vệ binh Quốc gia chịu sự chỉ đạo trực tiếp từ thống đốc, người đóng vai trò là tổng tư lệnh Vệ binh Quốc gia ở bang đó. Vệ binh Quốc gia Mỹ có nhiệm vụ ứng phó với các tình huống khẩn cấp nội địa hoặc tham gia chiến đấu ở nước ngoài như một bộ phận của lục quân Mỹ.
Thanh Danh (Theo CBS, AP)